Evli çiftlerin yakınlığı evdeki sıcaklık derecesine benzer. İlişkinin sıcaklığı 24-29 derece arasındaysa her şey normaldir. 35 derece pek iyi değil, 12 derece ise çok soğuk. İlişkimizin ısısını ebeveynlerimizin evliliği belirler. Çünkü çoğunlukla anne babamızın evindeki sıcaklığını kendi evimize de taşırız. ABD’de yapılan araştırmalara bakınca anne ve babası birbirini aldatan kişilerin evliliklerinin riskli olduğunu görüyoruz.
Ölümden sonra yaşanabilecek en büyük acılardan biri olarak tanımlanan aldatmanın sebeplerini Amerika’da hizmet veren Evlilik ve Aile Danışmanlığı Hizmetleri adlı kurumun yönetim kurulu başkanı William J. Hiebert’e sorduk...
Evlilikler gerçekten kaçıncı yılda bitiyor?
Her ilişki başladığında romantik bir süreç yaşanıyor ama genel olarak evlilikler pek de romantik yürümüyor. Çiftler, “Aramıza hiçbir şey giremez” diye düşünüyor fakat yapılan araştırmalar evliliklerin 5 ya da 6’ncı yılda bittiğini gösteriyor.
Neden?
En önemli sebeplerden biri erke yaşta evlenmek. 2026 yaş arası evlenmek için çok erken mesela. O yaşlarda evlenen çiftlerin birbirini aldatma riski çok yüksek.
Yüksek aldatma riski içeren evlilikleri nasıl tespit ediyorsunuz?
Sosyal hayatı hareketli çiftlerin birbirini aldatma riski çok yüksek. Üstelik bazen arzulamadıkları kişilerle bile eşlerini aldatıyorlar. Eşleriyle olan problemlerini arkadaşlarına anlatan çiftlerin de aldatma riski yüksek. Tüm zamanını işyerinde geçiren kişiler, evdeki problemlerini yakın bulduğu bir arkadaşına anlatıyor, onunla empati kuruyor. Sonuç olarak o arkadaşı kedisinin sempatik kulağı oluyor. Ve yakınlaşma başlıyor.
Yani iş arkadaşı eşini aldattığı partner haline geliyor öyle mi?
“Aldatma” deyince ilk akla gelen seks oluyor. Oysa çiftler için asıl zor olan, eşinin başkasıyla sevişmesi değil, yakın bir arkdaş edinmesi ve onunla duygusal bir bağ kurmasıdır. Bu çok daha yıpratıcı olabilir, cinsel ilişkiden daha ağır gelebilir.
Neden böyle?
Sevişmek için karşınızdaki ile duygusal bir bağ kurmanız gerekmez. Ama derdinizi paylaştığınıız kişiyle yakınlaşırsınız.
Başka neler aldatmaya neden oluyor?
İlişkiyi sevgili olarak değil anne ve baba sürdüren çiftler flört etmeyi unutuyor... Bu durumda hazin bir tablo ortaya çıkıyor.
En yüksek aldatma riski taşıyanlar ne tür evlilikler peki?
Çiftlerde gördüğüm en büyük sorunlardan biri, aşırı yakınlaşma. Aynı şekilde düşünüyor, hissediyor, davranıyor ve birey olduklarını unutuyorlar. Ben sen, sen de ben oluyor. Birinin kişiliği diğerinin içinde kayboluyor. Ve burada biri diğerini aldatarak kendi olma durumunu yeniden yaşamak istiyor.
Aldatma riski taşımayan evlilik var mı?
Aldatma riski sadece karşı cinsle yaşanmaz. İnsan bazen tutkusuyla da eşini aldatabilir. Mesela spor araba tutkusu eşlerden birinin kendisini yalnız hissetmesine neden olabilir. Sonuç olarak yalnız hissettiren her durumda risk vardır.
Siz evli misiniz?
Hayır hiç evlenmedim.
Neden?
Çünkü böyle çok mutluyum.
Kimlik kartı: William J. Hiebert, Amerika’da hizmet veren Evlilik ve Aile Danışmanlığı Hizmetleri (Marriage and Family Counseling Service MFCS) adlı kurumun yönetim kurulu başkanı.
Her 100 evlilikten 40’ı aldatma yüzünden sona eriyor...
Evlilik kaçıncı yılında çatırdar?
Evliliğin basamakları var. İlk tehlikeli dönem , çocuk doğduktan sonra yaşanır. Anne genelde bebeğe döner ve erkek yalnız kalır. Çift ayrışır sonra da birleşemez. Diğer bir dönem de son çocuğun evi terk etmeye yaklaştığı zamana denk gelir. Çiftler baş başa kalır ama artık aynı şarkıyı söylemiyorlardır.
Aldatan çiftler tekrar âşık olabilir
Bu tabii ki, çiftten çifte değişir . Doğru olan bu noktaya gelen tarafın “Bak ben uzakla şıyorum” demesi. Birbirlerini aldatan çiftler terapiye devam ederek ilişkilerini kurtarabiliyor. Terapiye katılanlara; haftada bir buluşmalarını ve eşlerden birinin diğerinin yaptığı programa katılmasını, bu programda daha önce hiç denemedikleri şeyleri uygulamalarını ve uzun uzun konuşmalarını öneriyoruz. Sorunlar yerine birbirlerinin farklı yönlerini tanımaya başlayan çiftler tekrar âşık olabiliyorlar.
Aldatıldığımızı nasıl anlarız?
Bu konuda kadınların erkeklerden çok daha iyi bir radar sistemine sahip olduğunu söyleyebiliriz. Çoğunlukla aldatılacaklarını bunu öngörmezler ama hissederler. Çünkü evlilik dışı bir ilişki kışın evde cam açmaya benzer. Bir anda bir şeyi kaybettiğinizi hissedersiniz. Bir şeylerin elinizden gittiğini anlarsınız. Çiftlerden aldatılmış olan tarafa şunu soruyorum: “Bunu ne zaman hissettin?” Genelde hissettikleri zaman aldatılmış oluyorlar.
Kimler aldatır?
1- Bakıcı evlilği yapanlar. Bu tipler evliliğinde bakıcı rolünü üstleniyor ve bir süre sonra da bu durumdan sıkılıyor.
2- Duygusal iniş çıkışları yüksek olan kişilerin yaptığı evlilikler. Bu insanlar aldatma anlamında yüksek risk taşırlar.
3- Çok enerjik, dışa dönük kişilerin evlilikleri. Kıpır kıpır oldukları için başkaları ile tanışma fırsatları çok yüksektir. Mesela Clinton bu anlamda enerjisi çok yüksek biri. Evinizde oturup kitap okuyorsanız biriyle tanışamazsınız.
Uzak durulması gereken kadın ve erkek modelleri
Psikolog Emre Konuk Davranış Bilimleri Enstitüsü Başkanı
1. Daha önce aldatmışsa
2. Sık sık sizi çok beğendiğini, sonra da hiç beğenmediğini söylüyorsa
3. Sık sık ayrılıp tekrar bir araya geliyorsa
4. Kıskançsa
5. Bağımlıysa
6. Beğendiğiniz, değer verdiğiniz en az birkaç özelliği yoksa ;
7. Eğitim/kültür farkı bir rahatsızlık olarak yaşanıyorsa
8. İlişkinin ana motoru seks ise
9. “Evlenince düzelir” diye düşünüyorsanız
10. Beraberliğinizi sıkıcı buluyorsanız
11. Durmadan aslında ne demek istediğinizi anlatmak zorunda kalıyorsanız
12. Taraflardan biri hami, koruyucu rolünde ise
13. Kuralların pekala çiğnenebilir olduğunu düşünüyorsa
14. Heyecan olsun diye tehlikeli işlere bulaşıyorsa
15. Başkalarından daha fazla yatak arkadaşı olmuşsa
16. İşinden makul bir nedeni olmadan aniden ayrılıyorsa
17. Sürekli söz verip çoğunu tutmuyorsa
18. Sorumluluklarına sahip çıkması istenince kendisini baskı altında hissediyorsa
19. Talepleri yerine gelmeyince, geçerli açıklamalar olsa bile sinirleniyorsa
20. İnsanlar onu ya seviyor ya da nefret ediyorsa
51 kez evlendiler
Dünyanın en çok nikâhlanan çiftleri Ralph Patsy Martin ve Richard Carole Roble. Her iki çift de birbiriyle 51 kez evlendi ve her töreni başka bir kentte ya da ülkede yaptı.
En genç gelin ve damat
Bangladeş’te 11 aylık bir erkek çocuk ile 3 aylık bir kız çocuğu, 20 yıldır iki aile arasında devam eden kan davasına son verebilmek amacıyla evlendirildi.
En uzun evlilik
Dünyanın en uzun evliliği 86 yılla Hintli bir çifte ait. Sir Temulji Bhicaji Nariman ve Lady Nariman, kardeş çocukları olmalarına rağmen, her ikisi de 5 yaşındayken evlendi ve yıllar boyunca süren evlilikle bir rekora imza attı.
En uzun nişan
Meksikalı Octavio Guillen ve Adriana Martinez, çifti en uzun süre nişanlı kalma rekorunu kırdı. Çift, 67 yıl boyunca nişanlı kaldı. Evlendiklerinde her ikisi de 87 yaşındaydı.
Türkiye boşanıyor
Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre, 2010’un ilk yarısında 30 bin 773 çift boşandı. Bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 4.8’lik artış kaydedildi.
GAZETE HABERTÜRK / FÜSUN SAKA