Meme kanseri nedir?
Kadınlarda en sık görülen kanser türü olan ve tüm kanserlerin yaklaşık dörtte birini oluşturan Meme kanseri meme bölümlerden herhangi birini oluşturan hücrelerin kontrolsüz ve anormal çoğalması sonucu ortaya çıkar.
Meme kanserinde risk faktörleri nelerdir?
Meme kanseri risk grubuna girmeyen kadın hatta erkeklerde de gelişebilmektedir.Ama
risk faktörlerinin bilinmesinde erken tanı ve tedavinin önemi göz önüne alındığında sayısız yarar vardır:
Değiştirilemeyen risk faktörleri:
Cinsiyet : Kadınlarda erkeklere oranla çok daha fazla görülür.
Yaş : Meme kanseri riski yaş ile birlikte artmaktadır.
Meme kanseri öyküsü: Daha önce meme kanserine yakalanmış bir kişinin diğer memesinde de kanser görülme olasılığı fazladır.
Genetik: Sadece %8 i kalıtsaldır. Bu nedenle ailenizde olmamasına güvenmeyiniz…
Meme dokusunun yoğun olması,
İyi huylu (benign) meme hastalıkları:
Adet dönemleri: Erken adet görmeye başlama ve geç menapoz riski arttırır.Keza uzun süreli menapoz tedavileri (HRT) de riski arttırmaktadır.
Işın tedavisi: Genç yaşlarda uygulanan radyoterapi de riski arttırmaktadır.
Yaşam tarzıyla ilişkili faktörler :
Hiç doğurmamış olmak veya ileri yaşta doğum yapmak, Doğum kontrol hapı kullanımı, Alkol tüketimi, Fizik aktivite azlığı. Gördüğünüz gibi sağlıklı bir yaşam risk faktörlerinizi azaltmaktadır. Yüksek östrojen seviyenizi dengelemek için düzenli olarak egzersiz yapmak risk faktörlerinizi azaltabilmek için yapabileceğiniz en ekonomik ve kolay yöntemdir:
Meme Kanserinin Belirtileri:
1. Memenin dokusundan farklı ve kaybolmayan kitle,
2. Memede şişlik,
3. Meme cildinde çekinti, portakal kabuğu görünümü, kızarıklık,
4. Memenin şeklinde değişiklik, asimetri
5. Meme başında kabuklanma, soyulma,
6. Meme başı şeklinde değişiklik, meme başının içeri çökmesi,
7. Meme başından akıntı.
Bu belirtiler bulunan kadınlar hemen doktora başvurmalıdır. Belirtilerin sebebi kanser olmasa bile bundan emin olmak için muayene ve tetkik yapılmalıdır.
Meme Kanserinin Tanısı :
Biyopsi kanser tanısını koymak için tek kesin yöntemdir. muayene veya mamografisinde memede anormallik saptanan hastalarda tanı için ilave görüntüleme yöntemlerine başvurulabilir. Bunlar:
Mamografi: Mamografide herhangi bir anormallik görülmese bile ele gelen kitle varlığında kesin tanı için biyopsi yapılması gerekebilir.
Meme ultrasonu: Muayene ile bulunan belirli bir bölgeye bakmak için kullanılır. Ayrıca, iğne ile sıvı çekilmesine gerek kalmadan kist ile katı kitleler arasında ayırım yapma olanağı sağlar.
Biyopsi Yöntemleri: Fizik muayene, mamografi, ultrasonografi ve diğer yöntemlerle meme kanserinden şüphelenilen bir lezyon varlığında kesin tanı biyopsi ile konur. Biyopsi değişik yöntemlerle doku örneklerinin alınması işlemidir. Bu örnek daha sonra mikroskop altında değerlendirilerek patoloji tanı konur.
İnce iğne aspirasyon biyopsisi (İİAB): Şırınganın ucuna bağlı ince iğne kullanılarak uygulanır. Meme cildi geçilerek kitleye ulaşılır ve iğnenin içine dokunun kendisi değil, dokudan kopan hücreler alınır ve patolojik incelemeye yollanır.
Kalın iğne (kor) biyopsisi: Daha geniş çaplı bir iğne yardımıyla yapılır. Meme cildine lokal anestezi uygulandıktan sonra bu işlem gerçekleştirilir. Doku örneği alınabildiği için tümör hakkında daha fazla ve kesin bilgi verir.
Cerrahi Biyopsi:
Başlıca 3 çeşidi vardır:
-İnsizyonel biyopsi: Meme dokusundaki şüpheli kitleden bir parça çıkartılarak yapılan açık cerrahi biyopsidir.
-Eksizyonel biyopsi: Meme dokusu içerisindeki kitlenin hepsinin çıkartıldığı açık cerrahi biyopsidir.
-Stereotaktik biyopsi: Meme dokusu içerisinde ele gelmeyen ancak mammografik olarak tespit edilen bazı lezyonların (sıklıkla mikrokalsifikasyonlar) özel bir tel veya iğne ile mammografi veya ultrasonografi eşliğinde işaretlenmesi ve bu tel veya iğne kılavuzluğunda şüpheli bölgenin açık cerrahi biyopsi tekniğidir.
Erken Tanı İçin Ne Yapmalıyım?
Kendi kendine meme muayenesi. 20 yaşından sonra her ay. Düzenli muayene kendi meme dokunuzu tanımanızı ve oluşabilecek değişiklikleri kolayca fark etmenizi sağlar.
Doktor tarafından meme muayenesi. 20-39 yaş arası 3 yılda bir. 40 yaşından sonra yılda bir.
Mamografi: 40 yaşından sonra yılda bir. Mamografi herhangi bir belirti ve şikayeti olmayan kadınlarda meme kanserinin erken teşhisi için (tarama mamografisi) veya memede kitle, ağrı, meme başı akıntısı gibi semptomları olan kadınlarda tanı koymak için (tanısal mamografi) yapılır. Mamografide meme kanseri, elle hissedilir hale gelmeden çok daha küçükken saptanabilir. 35 yaşından daha genç olan kadınlarda mamografi önerilmez. Genç bayanlarda meme dokusundaki sorunlar genellikle meme muayenesi ve meme ultrasonografisiyle aydınlatılır.
Meme Kanseri Konusunda Yanlış Bilinenler:
Y: Meme kanseri sadece kadınlarda görülür.
D: Meme kanseri erkeklerde de görülebilmekle beraber, oldukca nadirdir.
Y: Sadece ailesinde meme kanseri olanlar risk altındadır.
D: Ailede meme kanseri bulunması kişide meme kanseri riskini arttırmakla beraber, meme kanserlerinin yaklaşık % 80'i herhangi bir risk faktörü bulunmayanlarda gelişmektedir.
Y: Meme kanseri riski yaşla beraber azalmaktadır.
D: Yaş arttıkca meme kanseri riski de artmaktadır.
Y: Meme kanseri bulaşıcıdır.
D: Kanser bulaşıcı değildir.
Y: Tüm meme kitleleri kanserdir.
D: Meme kitlelerinin yaklaşık % 80'i iyi huyludur. Bununla beraber memede kitle farkettiğinizde hemen doktorunuza başvurun. Kanserin erken yakalanması tedavi şansınızı arttıracaktır.
Y: Meme dokusu küçük kadınlarda meme kanseri riski daha düşüktür.
D: Meme kanseri riskinin meme dokusunun büyüklüğü ile ilişkisi yoktur.
Y: Memedeki kitle ağrılı ise kanser değildir.
D: Sadece meme ağrısı nadir olarak kanser belirtisidir. muayene, mamografi ve ultrason normal ise meme kanseri olasılığı çok düşük olduğundan ilave tetkiklere gereksinim yoktur.
