Erkeklerde kısırlığa yol açan nedenler arasında dünyada birinci sırada inmemiş testis var. İnmemiş testis, yeni doğmuş erkek bebekte, testislerinin torbalarda bulunmamasına deniyor. Testislerin 2 yaşından önce olmaları gereken yere indirilmeleri gerekiyor. Aksi takdirde bu kişilerin babalık şansı azalıyor, hatta hiç kalmıyor.
Testislerin vücut ısısından en az 3 derece soğukta yaşaması ve durması gerekiyor. Normalde testisler kasık kanallarından geçip torbaların içine iniyor. Bazı durumlarda karın içinde olabiliyor.
Bebeklerin çoğunda genellikle tek tarafında inmemiş testis gözleniyor. Ancak bazı bebeklerde her iki testis torbası da boş olabiliyor. Eğer torbalarda testis görülmemişse ilk önce ultrasonla ya da MR ile testislerin nerede oldukları tespit ediliyor. Bir ilaç tedavisiyle uyarı yaparak o testisin torbalar içerisine sinmesi sağlanabiliyor. Eğer indirilemiyorsa cerrahi işlemle indirilmesi gerekiyor.
Ancak bu durumun en az 2 yaşına kadar tespit edilmesi gerekiyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Operatör Dr. Aret Kamar'a göre belli bir yaştan sonra testisleri indirseniz bile sıcak ortam içerisinde testisin kanal yapıları bozulduğu için, o testisin indirildikten sonra bile sperm üretmesi 0'a yakın.
Problemli erkeklerin yüzde 10'unda azospermi var
Kamar'a bebek sahibi olamayan çiftlerden erkeklerin yüzde kaçında inmemiş testis tespit ettiklerini soruyorum. Yüzde 10'unda azospermi yani hiç sperm bulunmaması vakası tespit ettiklerini ve çoğunda inmemiş testis bulduklarını söylüyor.
"Azospermilerin büyük bir çoğunluğunun temelinde inmemiş testis var. Ya geç yaşlarda indirilmiş oluyor ya da askerlikte fark edilip indirilmiş oluyor. Tabii öyle olduğu zaman normalde testis içerisinde sperm arıyoruz. Sperm bulursak gebelik elde ediyoruz, tabii tüp bebek yöntemiyle. İnmemiş testis sonucu olan azospermiler sonradan indirilse bile testiste sperm bulma şansı 0'a yakın, Hatta 0. Erken dönemde tanındığında ki çok kolay, torbaların elle muayenesi ve testislerin orda olup olmadığının anlaşılması problemi çözüyor. 2 yaşına kadar hala torbaların içine indirilemediyse cerrahi olarak testisin aşağıya taşınması ameliyatı yapılıyor. Bu ameliyat yüzde 98'e yakın başarılı. Erken tanı önemli, o çocuğun ileri yaştaki sperm üretimi ve çocuk sahibi olabilmesini tamamen etkiliyor."
Kamar, 5, 6 çocuktan birinde inmemiş testise rastladıklarını söylüyor. Tespit edilen vakaların bir kısmı da retraktil yani hareketli. Testis bir kanala çıkıyor bazen torbalara iniyor. Çok korkulacak bir durum değil. Cerrahi yöntemle testisin yukarıdan alınıp aşağıya yerleştirilmesi gerekiyor. Tekrar yukarı çıkmasını engellemek için de dikiliyor.
Kanser gelişme şansı 15 kat fazla
İnmemiş testis bir numaralı kısırlık nedeni peki başka sorunlara yol açıyor mu? Aret Kamar inmemiş testis sorunu olan çocukların testislerinde kanser gelişme riskinin diğerlerine oranla 15 kat fazla olduğuna dikkat çekiyor. Bu kişilerde kasık fıtığı görülme oranı ise yüzde 65. Sorun ileri yaşlarda estetik/psikolojik problemlere de yol açabiliyor.
YALIN'IN DURUMU TESADÜFEN ORTAYA ÇIKTI
Yalın 2 yaşında. Yalın'ın testislerindeki problem 18 aylıkken tespit edildi. Ameliyat edildi ve testisler olması gereken yere indirildi. Babası Emrah, sorularımı içtenlikle yanıtladı:
- Yalın'daki sorun nasıl ortaya çıktı?
Yalın 2009 doğumlu, 17 Ocakta 2 yaşına girecek. Gelişimi gayet normal bir seyirde ilerliyordu. Bir ara erkek bebeklerde yaşanan kireçlenme sorunu yaşadık. Bundan ötürü de Yalın’ı erken sünnet ettirmek zorunda kaldık. Bu süreçten sonra rutin kontrolleri için çocuk doktoruna götürüyordum. Bu kontrollerden birinde doktoru fark etti. O esnada 2 yaşından önce mutlaka tedavi edilmesi gerektiğini ve ciddiyetini doktorundan aldığım bilgilerden sonra anladım.
- Ne tedavisi uygulandı? İlaç mı cerrahi mi?
Tedaviye önce ilaçla başlanacaktı. Fakat Yalın 2 yaşına yaklaşmıştı ve daha önce doktorundan edindiğimiz 2 yaşından önce tedavi edilmesi gerektiği bilgisinden ötürü cerrahi operasyon uygulamasını tercih ettik. İlerleyen dönemde kansere ve kısırlığa neden olduğunu öğrendiğimizde bir an önce kesin tedavinin gerçekleşmesini istedik.
- İyileşme sürecinde sıkıntı yaşandı mı?
Tabii önce biraz kaygılandık. Ama Yalın’ın bu sorundan tamamen kurtulması için ameliyata onay verdik. Operasyon sırasında herhangi bir sorun yaşamadık. Operasyon gününde 5 saat kadar hastanede kaldık. Sonraki birkaç gün hafif ağrısı bundan dolayı ağrı kesici kullandık, ayrıca antibiyotik de verildi. Doktoru tarafından bir hafta banyo yaptırılmaması belirtilmişti. Bir haftada tamamen iyileşti. Şu an herhangi bir şikayeti yok. Şimdi çevremde ulaşabildiğim tüm ebeveynlerle bu konuyu konuşma ihtiyacı duyuyorum. Anne babaları 2 yaşından önce fark edilmesi gereken bu vaka ile ilgili uyarmaya çalışıyorum.
Çiğdem İŞLER
