Memorial Hastanesi Tüp Bebek ve Genetik Merkezi’nden Doç. Dr. Semih Özkan, son dönemlerde sıkça görülen erkek kısırlığı tedavisinde yeni uygulanmaya başlanan Mikrodisseksiyon tese yöntemiyle ilgili bilgi verdi.
Erkek kısırlığında her geçen gün yeni bir tedavi yöntemi geliştiriliyor. Bunlardan biri olan Mikrodisseksiyon tese yöntemi eskiye oranla daha fazla kişinin baba olmasına olanak sağlıyor.
Erkek kısırlığı pek çok değişik nedene bağlı olarak ortaya çıkar. Geçirilmiş enfeksiyonlar, genetik sebepler, hormonal bozukluklar, diyabet, böbrek yetmezliği gibi metabolik hastalıklar, inmemiş testis gibi durumlar da çevresel etkenlerden bağımsız olarak erkek kısırlığının başlıca nedenleri arasında yer alır. Bunların yanı sıra çevre kirliliğinin artması, radyasyon, kimyasal maddelere maruz kalma, sigara tüketiminin artması, alkol ve bağımlılık yapıcı maddelerin kullanımı gibi çevresel sebepler de son dönemde erkek infertilitesinin görülme sıklığını artıran diğer nedenlerdendir. Ancak günümüzde sebep ne olursa olsun menisinde sperm bulunmayan hastalarda çeşitli yöntemlerle sperm edilme şansı var. İşte bu yöntemlerin en iyi ve güvenilir olanı Mikrodisseksiyon tese yöntemi hakkında merak ettikleriniz.
Mikrodisseksiyon tese nedir?
Mikrodisseksiyon tese, ya da sıklıkla söylendiği şekliyle Mikrotese, testisten operasyon mikroskopu eşliğinde sperm aranması ameliyatına verilen isimdir.
Kimlere, ne amaçla uygulanır?
Menisinde sperm bulunamayan hastalarda uygulanır. Testiste üretilen spermi taşıyan kanal tıkanıklıkları ekarte edildikten sonra, testiste sperm üretimiyle ilgili sorunlara bağlı olarak gelişen azoospermi durumlarında sperm bulmak amacıyla uygulanır.
Bu tekniğin varoluş nedeni ise azoospermik hastalarda testis içinde küçük odaklar şeklinde sperm üreten bölgelerin varlığının keşfedilmiş olmasıdır. Bu buluş bize hastalardan cerrahi yolla sperm elde edilebilmesinin yolunu açmış ve bu kişilerin yardımcı üreme teknikleri kullanılarak çocuk sahibi olabilmelerini sağlamıştır.
Nasıl yapılır?
Testislerden cerrahi yolla sperm elde edilmesi, eskiden tese denilen yöntem ile testisin açılıp yine testisin büyüklüğüne göre belirlenen sayıda parça alınması şeklinde yapılmakta idi. Bu yöntem ile testisten ihtiyaçtan fazla doku alınmakta ve testise belirli oranda bir zarar verilmekteydi. Ancak mikrotese yönteminde, testisin açılması teknik olarak tese aynı olmasına karşın, doku alımı sırasında operasyon mikroskobu kullanılmaktadır. Operasyon mikroskobu 20-30X büyütme sağlayarak testis içinde sperm üreten kılcal tübüllerin net olarak görülmesini sağlar. İş görür olup sperm üreten kanalların içinde üretilmiş olan yoğun sperm hücreleri nedeniyle bu tübüller, içi boş olan tübüllerden daha geniş çaplı olarak görülür. Cerrah bu tübülleri bulup topladığı zaman hem sperm bulma oranını, hem de bulunan sperm sayısını artırmaktadır. Sadece bu kılcal tübüllerin cerrah tarafından alınması testisten ekstra doku alınmasını da önlediği için böylece testis dokusu da korunmuş olmaktadır. Mikrotese ameliyatı, mikroskop altında tüm testis içindeki tübüllerin incelenmesini gerektirdiği için 2 saat kadar sürebilir, bu nedenle de genel anestezi altında yapılması tercih edilmektedir. Ancak ameliyattan sonra hasta, aynı gün gerekli öneriler yapılıp reçetesi verildikten sonra evine gönderilir.
Mikrotese’nin ne gibi avantajları nelerdir?
Mikrotese operasyonunun avantajları değerlendirildiğinde, eski tese yöntemine göre yaklaşık yüzde 50 daha fazla sperm bulabilme şansı verir. Bir başka bakış açısıyla tese ile sperm bulunamayan hastalarda yaklaşık yüzde 33 sperm bulunabilmektedir. Böylece sperm bulabilme temelinde eskiye oranla daha fazla hastanın baba olabilmesine olanak sağlamaktadır.
Mikrotese operasyonu uygulayıcı cerrah açısından da operasyon mikroskobu ve mikrocerrahi eğitim süreçlerini gerekli kılar. Cerrahın bu eğitimi, hastanın sağlığı ve operasyonun başarısı için çok önemli bir gerekliliktir.
Memorial