2014'de beklenen en dikkat çekici yeniliklerden biri evde bakım hizmeti için.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, evde bakıma muhtaç yakını olup da evinde bu malul kişilere bakanlara evde bakım parası adı altında her ay net asgari ücret düzeyi kadar para vermektedir.
Bunların sayısı ise yaklaşık 400 bin. Ödemenin amacı da 'madem ki evinde birisine bakmak zorundasın ve bu sebeple işe gidip gelir elde edemiyorsun bu geliri size devlet olarak veriyorum'dur. İşte Torba Yasa ile evde bakım yapanlar adına SGK'ya her ay asgari ücret üzerinden prim ödenerek emekli olmaları da temin edilecek.
ZATEN GELİR ŞARTI 'ASGARİ'NİN 3'TE 1'İ
Ancak, sosyal güvenlik primini kendileri mi ödeyecekler yoksa devlet mi ödeyecek daha belli değil. Zira, evde bakım parası alabilmek için ailenin muhtaç olması (kişi başı gelirlerinin asgari ücretin üçte birinden az olması) gerekiyor. Zaten geliri olmayan evde bakana bir de prim yükü getirilmemeli.
Evde bakım sigortası isteğe bağlı (Bağ-Kur) sigortası gibi olabileceği gibi 5510 sayılı Kanun'un ek-5 veya ek-6. maddeleri gereğince de olabilir. Ayrıca, gelir vergisinden muaf (evde oya-dantel yapan) kadınlar için isteğe bağlı sigorta olabilir.
AYLIK ÖDEME RAKAMI
* İsteğe bağlı sigorta olursa ödenecek prim asgari ücretin yüzde 32'si kadar olacaktır ki bu rakam, 1071 liralık asgari ücretin yüzde 32'si olan 342.72 liradır.
*Gelir vergisinden muaf üretim yapan kadınlara has isteğe bağlı sigorta olursa, 21 günlük ücreti varmış gibi 749.70 X 0.32= 239.90 lira. -Ek-5 sigortası gibi olursa, 749.70 X % 34.5 = 258.64 lira -Ek-6 sigortası olursa da 749.70 X % 32.5 = 243.65 lira.
ÖRNEK 1: ERKEK
1-Bugüne kadar hiç sosyal güvencesi olmayan bir erkek, evde bakım sigortası olursa, en az 5400 gün (15 tam yıl) prim ödemek şartıyla, 5400 günü;
- 31.12.2035 tarihine kadar tamamlarsa 63.
- 1/1/2036 ila 31/12/2037 tarihleri arasında 5400 günü tamamlarsa 64,
- 1/1/2038 gününden sonra 5400 günü tamamlarsa 65 yaşında emekli olur. Ayda da ödediği prim kadar 250 ile 300 lira arasında emekli aylığı alır.
ÖRNEK 2: KADIN
2- Bugüne kadar hiç sosyal güvencesi olmayan bir kadın, evde bakım sigortası olursa, en az 5400 gün (15 tam yıl) prim ödemek şartıyla, 5400 günü;
-31.12.2035 tarihine kadar tamamlarsa 61,
-1/1/2036 ila 31/12/2037 tarihleri arasında tamamlarsa 62,
-1/1/2038 ila 31/12/2039 tarihleri arasında tamamlarsa 63,
-1/1/2040 ila 31/12/2041 tarihleri arasında tamamlarsa 64,
1/1/2042 tarihinden sonra tamamlarsa 65 yaşında emekli olur. Ayda ödediği prim kadar 250 ile 300 lira arasında emekli aylığı alır.
Ali TEZEL
