Yaşlılarda olduğu kadar gençlerde de görülebilen eklem ağrıları, farklı nedenlerle ortaya çıkıp, kişinin günlük yaşantısını olumsuz etkileyebilir. Ağrının azaltılması, yaşam kalitesinin ve işlevsel kapasitenin artırılması amacı ile uygulanan eklem ağrısı tedavileri ise, ağrının kaynağı ve kişisel özelliklere göre değişiklik gösterir. Bu tür ağrılarda ilaç tedavisinin yanı sıra; hastaya eklem koruma tekniklerinin de anlatılması önemlidir. Öte yandan, ekleme binen yükü azaltmak amacıyla çeşitli istirahat atelleri (splintler) kullanılabilir. Eklem ağrılarını dindirmek için fizik tedavi yöntemlerinden de sıkça yararlanılır. Soğuk uygulama (kriyoterapi), sıcak uygulama (yüzeysel ve derin ısıtıcılar), alçak frekanslı elektrik akım tedavileri (TENS) ve egzersiz, bu fizik tedavi yöntemlerinin en önemlileridir.
Kronik ağrılarda sıcak uygulama
Sıcak uygulama, eklem tedavisi için en önemli seçeneklerden biridir. Sıcak tedavisinin özellikle ağrılı kas spazmlarında ve kronik eklem ağrılarında kullanılması gerekmektedir. Sıcak uygulama yöntemi “yüzeysel” ve “derin ısıtıcalar” olmak üzere iki grupta uygulanır. Yüzeysel ısıtıcılar; sıcak paketler, sıcak su torbası, sıcak kompresler, parafin banyosu, çok amaçlı kullanılan yüzeysel bir ısı ajanı olan fluidoterapi, nemli hava ve kızılötesi lambalarıyla yapılan uygulamalardır. Öte yandan deri dışında vücudun daha derininde yer alan tendon, bağ, kapsül ve kas dokusunu ısıtmak amacıyla derin ısıtıcılar kullanılmaktadır. Özellikle eklem katılığının tedavisinde ısıtma yöntemleri kullanılmadan, germe ve egzersiz tedavisi tek başına yeterli olmamaktadır. Açık yara varlığında, ciddi his kaybında, gebelerde, kanser varlığında, kalp pili bulunanlarda ve ağır damarsal hastalığı olanlarda ise sıcak uygulamalardan kaçınılmalıdır. Eklemlerde ani olarak ortaya çıkan ağrılarda ise soğuk uygulamadan (kriyoterapi) faydalanılmaktadır. Çünkü ağrıya sebep olan bölge; eklemi çevreleyen yumuşak doku, kaslar ve eklemin kendisidir.
Alçak frekanslı akımlarla ağrı tedavisi
Eklem ağrısı tedavisinde kullanılan bir diğer yöntem ise; ağrılı uyaranların beyne gitmesinin engellenmesi esasına dayanan ve alçak frekanslı akımlardan oluşan “TENS” uygulamasıdır. Kişinin tolere edebileceği ölçüde elektrik akımlarının kullanıldığı uygulamada, işlem öncesi her hasta için farklı dalga formları denenir ve en uygun olan seçilerek tedaviye başlanır. Bu yöntem; bilinç bulanıklığı olan kişilerde, kalp pili varlığında, enfeksiyon varlığında, cilt lezyonu olduğu durumlarda ve hamilelikte kullanılmamalıdır.
Hasta için doğru egzersiz programı belirlenmeli!
Eklem ağrılarının tedavisinde egzersizin büyük önemi vardır. Egzersiz programı kişiye göre planlanıp, genellikle kronik ağrılar için tercih edilmektedir. Hastanın ağrı kontrolüne yardımcı olmak amacıyla kullanılan egzersizler, kas gücünün korunması ve geliştirilmesinde de etkili olmaktadır.