Tabip ve Eczacılara Görev Tazminatı ödemesi “Sağlık Personelinin Tam Gün çalışmasına ve Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı Taslağı”nın 9 uncu maddesi şu şekildedir:
“27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 1 inci maddesinin (C) bendinin (1) numaralı alt bendinde yer alan “7000’den daha düşük göstergeler üzerinden makam veya yüksek hakimlik tazminatı öngörülen kadrolara atanmış olanlara” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve Tababet Uzmanlık Tüzüğünde belirtilen dallarda bu tüzük hükümlerine göre uzman olanlar ile uzman tabip, tabip, diş tabibi ve eczacı unvanlı personele” ibaresi eklenmiştir."
Bu ibarenin kanunlaşması halinde; 375 sayılı KHK’nın 1 inci maddesinin (C) bendi; “(A) bendi kapsamına giren ve temsil tazminatı almayan personelden,
1 - 7.000’den daha düşük göstergeler üzerinden makam veya yüksek hakimlik tazminatı öngörülen kadrolara atanmış olanlara ve Tababet Uzmanlık Tüzüğünde belirtilen dallarda bu tüzük hükümlerine göre uzman olanlar ile uzman tabip, tabip, diş tabibi ve eczacı unvanlı personele 15.000 gösterge rakamını geçmemek üzere Bakanlar Kurulunca tespit edilecek gösterge rakamlarının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucunda bulunacak miktarda görev tazminatı ödenir.”şeklini alacaktır.
Bu değişikliğin ne anlama geleceğini hem emeklilik açısından hem de maaşa yansıması açısından inceleyeceğiz.
Temsil tazminatı kararnamesi ve mahsup işlemi
"Temsil Tazminatı Ödenmesi Hakkındaki 2000/457 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı"nın 4 üncü maddesinin ilk fıkrasında hangi ek ödemelerin mahsup işlemine tutulmayacağı tek tek belirtildikten sonra ikinci fıkrasında daha geniş bir düzenleme yapılarak, bazı ödemeler sıralandıktan sonra "döner sermaye kaynaklarından yapılan her türlü ödemeler, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca yapılan ek tazminat ödemeleri, muhtelif mevzuat çerçevesinde yapılan; ödeme, ücret ödemesi, ek ücret ödemesi, teşvik ödemesi ve ikramiye ile benzeri adlar altında yapılan bütün ödemeler" ibaresine yer verilmiş ve bu kapsamdaki ödemelerin mahsuba tabi tutulacağı belirtilmiştir. Bu madde metnine göre, bir ödemenin temsil tazminatı miktarından mahsup edilememesi için 4. maddenin ilk fıkrasında sayılan ödemelerden olmaması gerekmektedir. Aksi halde bu ödeme mahsup işlemine tabi tutulacaktır.
Görev tazminatı ve mahsup işlemi
Konumuz görev tazminatı olduğu için, ayrıca 2002/3546 sayılı "Görev Tazminatı Ödenmesi ve 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu ve Aynı Kanunun Ek Geçici 9 uncu Maddesi Kapsamına Giren Kurumlardan Aylık Alanlara 1/1/2002 Tarihinden İtibaren Ne Miktarda Zam ve Tazminat Verileceğine İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı"na bakmak gerekmektedir. Bu kararın 3 üncü maddesinde; "10/3/2000 tarihli ve 2000/457 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına ekli Kararın 3, 4, 5 ve 6 ncı maddeleri görev tazminatı hakkında da uygulanır. Ancak, görev tazminatı net tutarından yapılacak mahsup işlemlerinde, mahsup edilecek ödemelerin net tutarları toplamının %20'si dikkate alınır." hükmü, geçici 1inci maddesinde ise; "Bu Kararın 1 inci maddesi gereğince görev tazminatı olarak yapılan ödemelerden yararlananlara ödenecek görev tazminatı tutarından mahsup edilecek tutarın, görev tazminatının %20'sini geçmesi halinde, görev tazminatının %80'i asgari görev tazminatı olarak ödenir." hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda yer alan atıfta bulunulan kararın 1’inci maddesi ise şu şekildedir:
“15/1/2002 – 14/7/2002 tarihleri arasında geçerli olmak üzere, aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu, 2914 sayılı Yüksek Öğretim Personel Kanunu ve 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununa göre almakta olan personelden; makam veya yüksek hakimlik tazminatı öngörülen kadrolara atanmış olanlardan, makam veya yüksek hakimlik tazminatı gösterge rakamları;
- 6000 olanlara 9000
- 5500-4500 olanlara 7000
- 4000 ve daha az olanlara 6000
gösterge rakamının, almakta oldukları makam veya yüksek hakimlik tazminatı gösterge rakamlarına ilave edilmesi suretiyle bulunan gösterge rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucunda bulunacak miktarda görev tazminatı ödenir.”
Kararın 2’nci maddesi ise şu şekildedir: “Görev tazminatı damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaz ve bu tazminata hak kazanma ve ödemelerde aylılara ilişkin hükümler uygulanır.”
Bu hükümler birlikte değerlendirildiğinde; yukarıda yer verilen kanun tasarısında yer alan metnin yasalaşması halinde;
1- Bakanlar Kurulu Kararı çıkmadan ele geçecek net miktarı tespit etmek imkansızdır. Yani bu gruptaki personele ödenecek tutar Bakanlar Kurulu Kararı ile tespit
edilecektir.
2- Bu gruptaki personelin döner sermaye aldığı dikkate alındığında, maksimum rakam 15.000 x 0,049486= 742,29 x %80 =593,832
Damga vergisi= 593,832 % 0,6= 3,5 YTL
Ödenecek maksimum tutar 593,832- 3,5= 590,332 YTL dir.
3- Görev tazminatının emekli maaşına yansıması da söz konusu olacaktır.
Emekli maaşı hesaplamak gerekirse;
Özel hizmet tazminatı hesaplanması şu şekildedir.
| 1500 + 8000 | = | 9.500.- | |
| Ekgösterge : | 9500 x K.S.(0,049486) | = | 470,117 |
| 0 - 2200'e kadar | 470,117 x % 40 | = | |
| 2200 - 3600 arası | 470,117 x % 70 | = | |
| 3600 - 4800 arası | 470,117 x %130 | = | |
| 4800 - 6400 arası | 470,117 x %150 | = | |
| 6400 - 7600 arası | 470,117 x %180 | = | |
| 7600 - 8400 arası | 470,117 x %200 | = | |
| 8400'den yukarısı | 470,117 x %240 | = |
Emekli aylığı hesaplaması formülü aşağıda verilmiştir;
| (Aylık Gösterge + Ekgösterge ) x Katsayı (0,049486) | = | A |
| 1000 x Taban Aylığı Katsayısı ( 0,65283 ) | = | B |
| 20 x Kıd . Hiz . x Katsayı (0,049486) | = | C |
| Özel Hizmet Tazminatı | = | D |
| Emekli aylığı bağlanmasına esas aylık (EABEA) | = | A + B + C + D |
| Emekli Aylığı = EABEA x % (50 + hizmet yılı) | = | E |
| Makam Göstergesi x Katsayı | = | F |
| (Temsil Göstergesi veya Görev Göstergesi) x Katsayı | = | G |
| Ödenecek Aylık | = | E + F + G |
1- Buna göre maksimum 742,29 YTL tutarında emekli maaşına yansıma söz konusu olacaktır.
2- Makam, temsil ve görev tazminatı için emekli maaşı bağlanmasında olduğu gibi hizmet yılının bir etkisi yoktur.
3- Emekli ikramiyesinin hesabında görev tazminatı ilavesi söz konusu olmadığından ikramiyede bir artış söz konusu olamayacaktır.
4- Bu hesaplama halen çalışanlar için hesaplanmıştır. Çünkü, halen çalışan memurlar için 5510 sayılı Kanunun ilgili maddeleri gereğince 5434 sayılı Kanun uygulaması devam edecektir.
ASKERİ PERSONEL NEDEN İSTİSNA?
Yine bu Tasarının dikkat çekici maddelerinden birisi de 4 üncü maddesi ile 10 uncu maddesidir.
Tasarının 4 üncü maddesinde; “26/07/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun Ek 2 nci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Türk Silahlı Kuvvetleri emrinde görev yapan tabip, diş tabibi ve uzman tabipler çalışma saatleri dışında meslek ve sanatlarını serbest olarak icra edebilirler.”
Diğer taraftan, Tasarının 10 uncu maddesinde; “31/12/1980 tarihli ve 2368 sayılı Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanun, 11/4/1928 tarihli ve 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanunun 4 üncü maddesi yürürlükten kaldırılmıştır" hükmü yer almaktadır. Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanun 4’üncü maddesi şu şekildedir: “1 inci madde kapsamına giren personelden, özel kanunlarına göre meslek ve sanatlarını serbest olarak icra etme hak ve yetkisine sahip olanlar istedikleri takdirde 1 inci maddede öngörülen tazminat hakkından yararlanmamak şartı ile mesai saatleri dışında serbest olarak çalışabilirler. Bunlara iş güçlüğü, iş riski ve teminindeki güçlük zamları veya bu mahiyetteki zamlar ödenmez. Ancak, il sağlık müdürlüğü ve başhekimlik görevini yürütenler serbest olarak çalışamazlar. Askerî sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan başhekimler serbest çalışma yasağına tâbi değildir.”
Bu hükümler birlikte değerlendirildiğinde bir taraftan Türk Silahlı Kuvvetleri emrinde görev yapan tabip, diş tabibi ve uzman tabipler çalışma saatleri dışında meslek ve sanatlarını serbest olarak icra edebilmesine imkan sağlanıyor, diğer taraftan ise diğer kamu kurum ve kuruluşlarındaki sağlık personelinin serbest çalışma imkanı ortadan kaldırılıyor.
Bizimde temel olarak savunduğumuz husus, kamu kesiminin sağlık personeline tatmin edici ücret vererek hem özelde hem de kamu kesiminde birlikte çalışmanın önüne geçilmesidir.
Memurlar.Net
