Avrupa Kadın Kanserleri Hasta Dernekleri Birliği’ni (ENGAGe) yöneten Esra Ürkmez ve Doç. Dr. Murat Gültekin’in öncülüğünde ilan edilen 20 Eylül Dünya Jinekolojik Onkoloji Günü (World Go Day) 24 ülkede etkinliklere sahne oluyor, #gofor hashtagi ile sosyal medya kampanyası yürütülüyor. Amaçlarının jinekolojik kanser farkındalığını arttırmak olduğunu belirten Dr. Gültekin, DSÖ’nün yürüttüğü bir çalışmaya dikkat çekerek çalışmanın başarıya ulaşması durumunda, rahim ağzı kanserinin yok edilebileceğini söyledi, "Kanserle mücadelede tarih yazılacak" dedi
Avrupa Jinekolojik Kanserler Birliği (ESGO) ve Eş Başkanlıklarını Esra Ürkmez ile Doç. Dr. Murat Gültekin’in yaptığı Avrupa Jinekolojik Kanserler Hasta Dernekleri Birliği’nin (ENGAGe) ilan ettiği Dünya Jinekolojik Onkoloji Gününün (World Go Day) amacı; rahim, rahim ağzı, yumurtalık, vajina ve vulva kanserleri gibi jinekolojik hastalıklara dikkat çekmek, başta kadınlar olmak üzere toplumların bu kanserler konusundaki bilinç düzeyini arttırmak.
ENGAGe tarafından 10 Avrupa ülkesinde jinekolojik kanser teşhisi almış 1450 hasta üzerinde yapılan bir çalışmaya dikkat çeken Hacettepe Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Avrupa Jinekoloji Onkoloji Derneği Kanser Önleme Grubu Başkanı Doç. Dr. Murat Gültekin, World Go Day etkinliğine neden ihtiyaç duyulduğunu bu çalışama üzerinden ntv.com.tr’den Tülay Karabağ'a şöyle anlattı:
“Bu çalışmaya göre jinekolojik kanser tanısı alan hastaların; %30’unun hayatı boyunca hiç kanser taraması yaptırmadığı, %40’nın teşhis edilen kanseri hiç duymadığı, %32’sinin kanser teşhisi aldıktan sonra tedavi için 1 aydan fazla beklediği, %60’ının HPV aşısını duymadığı, %60’ının smear ya da HPV- DNA testini bilmediği, %40’ının tedavi yan etkileri ve hastalığın seyri hakkında bilgi sahibi olmadığı, sadece %13’ünün tedavi sırasında sosyal destek aldığı ve %70’inin hastalıklarıyla ilgili yazılı bir broşür veya kitapçık alamadığı sonucuna ulaşıldı. Bu gelişmeler sonrası ENGAGe üyeleri jinekolojik kanserler farkındalığının arttırılması, kadınlarda ve doktorlarda gerekli davranışsal ve iletişimsel sorunların çözülmesi, kadınların bu kanserlerin önlenmesi konusunda daha aktif olmaları için 20 Eylül gününü Dünya Jinekolojik Onkoloji Günü (World Go Day) ilan etti. Bugün 24 ülkede #gofor hashtagi ile sosyal medya kampanyası yürütülüyor ve çeşitli etkinlikler düzenleniyor.”
Etkinliğin Türkiye ayağı, Kanserle Dans Derneği ve Hacettepe Üniversitesi iş birliği ve #goforTurkey #hareketegeç sloganıyla Ankara Hacettepe Üniversitesi Sıhhiye Merkez kampüsünde gerçekleştiriliyor.
KADINLAR, BU BELİRTİLERE DİKKAT!
Jinekolojik kanserlerin her yıl dünyada 1,3 milyon kadını etkilediğini ve yılda 450 binden fazla kadının ölümünden sorumlu olduğunu belirten Doç. Gültekin, Türkiye’de de her yıl 12 bin kadına jinekolojik kanser teşhisi konulduğunu, yaklaşık 4.500 kadının ise bu kanserlerden dolayı hayatını kaybettiğini söyledi.
Jinekolojik kanserlerin genellikle sinsi ilerlediğini ve erken dönemde belirti vermediğini hatırlatan Gültekin, düzenli jinekolojik muayenenin önemine vurgu yaptı:
“Özellikle anormal adet kanamaları, menopoz sonrası kanamalar, kilo kaybı, karın şişliği, ele gelen kitle, işeme zorluğu, kabızlık, mide ağrıları varsa mutlaka jinekolojik muayene gidilmelidir.”
“DSÖ'NÜN ÇALIŞMASI BAŞARILI OLURSA KANSERLE MÜCADELEDE TARİH YAZILACAK”
Tüm kanserlerde olduğu gibi jinekolojik kanserlerde de son yıllarda artış yaşandığını dile getiren Gültekin’e göre, Dünya Sağlık Örgütü’nün başlattığı bir çalışma istenen sonucu verirse rahim ağzı kanseri ortadan kaldırılacak ve kanserle mücadelede bir tarih yazılacak:
“Rahim ağzı kanseri gibi ciddi anlamda önleyici tedbirlerin olduğu bu kanserlerin halen azalma trendi göstermemesi, üzerinde tartışılması gereken global bir sorundur. DSÖ 2019 yılında HPV ve buna bağlı kanserleri dünya genelinde eliminasyon programı başlatacağını ilan etmiştir. Yapılan projeksiyonlara göre dünya genelinde tüm ülkelerde 11-12 yaş grubunda 2 doz HPV aşısı ve 35 ile 45 yaşlarında yapılacak 2 HPV-DNA taraması ile yüzyılın sonuna gelmeden bu kanser tamamen elimine edilebilir. 2020 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na gelecek olan bu öneri kabul edilir ve başarı ile uygulanırsa dünya tarihinde kanserle mücadele konusunda bir tarih yazılacak ve ilk defa bir kanser türü tüm dünyanın el ele vermesi ile tamamen elimine edilecektir.”
“JİNEKOLOJİK KANSERLERDE TEDAVİ BAŞARISI ARTTI”
Kadın kanserlerinin teşhis ve tedavisindeki gelişmelere de değinen Kadın Doğum Uzmanı, şu değerlendirmede bulundu:
“Rahim ağzı kanseri aşılarının 15 yaş altında ve 2 doz uygulandığında etkin olabildiği gösterilmiştir. Yine bu kanserlerin taramasında kanseri çok daha erken ve daha fazla oranda yakalayan, negatif sonuçlarda da çok daha güvenli olan DNA testleri gündeme gelmiştir. Radikal cerrahi tekniklerde, yoğun bakım alt yapılarındaki ve teknolojilerdeki gelişmeler eskiden ameliyat edilemeyen pek çok hastanın güvenle ameliyata alınabilmesini sağlamıştır. Yeni geliştirilen moleküller (PARP inhibitörleri, hedefe yönelik kemoterapiler) artık medikal tedavilerde kişiselleştirilmiş ve genetik profillere göre çok daha etkin tedaviler yapmamızı sağlamıştır. Özetle; geçtiğimiz on yıl ile karşılaştırıldığında jinekolojik kanserlerde tedavi başarısı önemli ölçüde artmıştır.”
“JİNEKOLOJİK KANSERLERİN ÖNEMLİ BİR KISMI ÖNLENEBİLİR”
Kadınlara, “Jinekolojik kanserlerin önemli bir kısmı önlenebilir” diye seslenen Doç. Dr. Murat Gültekin’in jinekolojik kanserlerden korunmada etkili olabilecek önerileri ise şu şekilde:
- Obezite ve tütün ile mücadele etmek, düzenli fiziksel aktivite ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmak, HPV aşılarını yaptırmak, smear ya da HPV-DNA ile rahim ağzı kanseri taramalarını yaptırmak, aile öyküsü olanlarda genetik değerlendirmeler sonrası koruyucu cerrahiler uygulamak ve doğum kontrol haplarını düzenli kullanmak ile bu kanserlerin önemli bir kısmı önlenebilir.
- 11-12 yaş kız çocuklarına 2 doz HPV aşısı yapılmalıdır.
- Etkinliği çocukluk çağında yapılanlara göre daha az olsa da, 45 yaşına kadar olan kadınlar HPV aşılarını 3 doz yaptırmalıdır.
- 30 yaş ve üzerinde her 5 yılda bir HPV, DNA ve smear ile kanser taramaları yapılmalıdır.
- Ailesinde, özellikle birinci derece akrabalarında jinekolojik kanserler olanlar mutlaka genetik uzmanlarınca değerlendirilmelidir.
- Düzenli jinekolojik muayene ihmal edilmemelidir.
- Anormal adet kanamaları, menopoz sonrası kanamalar, kilo kaybı, karın şişliği, ele gelen kitle, işeme zorluğu, kabızlık, mide ağrıları gibi şikayetlerin varlığında hemen jinekolojik muayeneyee gidilmelidir.
https://www.facebook.com/WorldGOday/
https://www.instagram.com/worldgoday/
https://twitter.com/worldgoday/
Tülay Karabağ
