Ece Vahapoğlu’nun kitabında beni rahatsız edenlerden biri de protein tozu konusu…
Diyor ki Ece Vahapoğlu; “Protein tozu içmek sporcuya takviyedir. Kasları aç bırakmamış olursunuz. Günlük koşturma içinde veya seyahatte aç kalıp yemek yememek yerine protein almak için hazmedilmiş aminoasit olan protein tozlarından içebilirsiniz. Türkiye'de bu konuda fazla bilgilenmeden önyargı var. Protein tozunu erkekler içer, kas yapar gibi... Halbuki yurt dışında çocuklar çikolata, şeker tarzı abur cubur diye ısrar ettiğinde onlara vanilyalı, kakaolu protein tozu içiren anneler var.”
Baştan söyleyeyim, uzmanlar protein konusunda adeta ateş püskürüyor…
Obezite ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayça Kaya: Protein diyetleri yetmiyor, ‘kas yapın’ diye bir de protein tozları pazarlanarak insanlar yanlış yönlendiriliyor. Günümüzde günlük protein tüketimi genel beslenmenin yüzde 15’ini geçmemeli. Sırf protein almak, hiç karbonhidrat almamak çok hızlı kilo kaybına neden olur. Her yıl bununla ilgili değişik isimli (Atkins Diyeti, Dukan Diyeti, Karatay Diyeti gibi) protein diyetleri moda oluyor. Ancak bu diyetlerle vücuda alınan yüksek protein, hızlı kilo kaybı sağlasa da, vücuttan atılırken kemikten kalsiyum çekiyor. Bu da özellikle kadınlarda kemik erimesi yapıyor, kan yağlarını artırıyor, karaciğerde yağlanma yapıyor, kalp hastalıklarına neden olabiliyor, böbrekte bir patoloji varsa böbrek hastalığına gidişi hızlandırıyor. Yüksek proteinli diyetler ve protein tozları ile kısa vadede bir sonuç elde etseniz bile daha sonra normal beslenmeye geçildiğinde çok hızlı geri kilo alımı oluyor.
Diyetisyen Müge Başer: Protein tozları elde edilirken kendi içerisinde denatüre olabiliyor; yani bir kısım proteini kaybediyor ve doğal olmayan bir protein olduğu için de süt, yumurta veya bir etteki protein kadar vücuda yararı olmuyor. Ayrıca yüksek miktarda protein tozu kullanmak uzun dönemde böbrek işlevlerinin dengesini bozarak geriye dönüşümü olmayan sorunlar ortaya çıkarabiliyor. Dolayısıyla da yetişkinlerin yanı sıra kullanımını çocuklarda da kesinlikle önermiyoruz.
Dr. Ayça Kaya: Bir hastam vardı. 50 yaşında sadece tansiyon problemi olan erkek hasta, sigarayı bıraktıktan sonra 20 kilo almış. Zayıflamak için bir diyet merkezine başvurmuş, protein ağırlıklı bir diyetle 3 ayda 25 kilo vermiş. Ama kendini çok halsiz, yorgun hissediyor, kabızlık problemi yaşıyormuş. Bir sabah ayak baş parmağında çok kuvvetli bir ağrı ile uyanınca doktora başvurmuş. Teşhis gut hastalığı… Hasta protein ağırlıklı diyet yapınca kan yağları çok yükselmiş, iki kalp damarında tıkanıklık tespit edilmiş. Bununla birlikte böbrek rezervleri de azalmış. Hasta taburcu olduktan sonra proteinlerden çok korkmuş, günlük protein alımını sıfırlamış. Bu sefer sürekli karbonhidrat yemeye başlamış ve tekrar hızla kilo artışı gerçekleşmiş. Hasta “Şimdi ne yapmalıyım” diye başvurduğunda, yaptığımız incelemeler sonucunda Tip 2 Şeker hastalığı teşhisi koyduk. Sağlıklı beslenme prensipleri ile birlikte hastanın medikal tedavisini düzenledik. Bir yılda yaklaşık 18 kilo verdi ve bu hasta yaklaşık 3 yıldır kilosunu tekrar almadan korumayı başarıyor ve diğer bütün hastalıkları kontrol altında.
Özsel Tortop
