Türkiye’de 15-20 bin diyabetik adolesan bulunuyor. Sosyal Güvenlik Kurumları diyabetik çocukların insülin ihtiyaçlarını karşılıyor , raporlandığı takdirde 1-2 yıl süreyle alabiliyor. Ama bilgisayar sisteminde bazı düzenlemelerin yapılması gerekiyor hastanın mağdur olmaması için..
Çocuğa verilen reçete edilen ilk doz bilgisayar kaydına giriyor. Ondan sonraki doz değişimleri düzeltilemediği için, çocuğun insülin ihtiyacı arttığında daha fazla insülin yapılması gerektiği halde çocuğun insülini bitip eczaneye gittiğinde, bilgisayar kayıtlarına bakılıp "sizde daha var görünüyor, veremeyiz” deniliyor. Bu hasta açısından son derece sakıncalı bir durum.
Diyabetli çocuklarda ara doz gerekebiliyor. Ara dozlar hesapta yok. Reçete edilen dozlar değil bunlar. Böyle olunca da bilgisayar kayıtlarında ilaca ulaşmada sorun yaşanıyor. Bunun düzeltilmesi gerkir. Doz esnekliğinin bilgisayar kayıtlarına yüklenmesi gerekiyor.Örneğin bu çocuğun insülin ihtiyacı belirlendi bu ihtiyacın 2 katına kadar insülin alabilir gibi bir ek yapılabilir.
Böylece kalan insülin miktarı daha kısa sürede biteceğinden bilgisayar programlarında da bu görülür.
Diğer sorunumuz şu:
Çocuklar günde 4-5 kere insülin oluyor. Her insülin uygulamasında iğnenin ucundan bir miktar insülin çıkmalı ki hava boşluğu olmadan insülin yapıldığı anlaşılsın. Bunlarda hesaba girmiyor. Fazla değil ama sürekli insülin kullanımında büyüyor. Hastanın mağduriyetinin önlenmesi açısından tüm bunların hesaplanıp programa eklenmesi gerekiyor. Yoksa hastalar insülinde sıkıntı yaşıyor.
Her ne kadar insülin veriliyor görülse de böyle sıkıntılar var. SGK bilgisayar programında insülin uygulaması ile ilgili bölümü düzeltmesi gerekiyor. Bunun farkında olmak gerekiyor,ben bu farkındalığı yaratmak istiyorum. Dernek olarak da bu konuda gereken yerlere başvurumuzu yapacağız.
Ayrıca insülin kalemlerinin de yarım üniteye ayarlı olması gerekir. Bunlar yok. Diyabetlerde kalem uygulamasını tercih ediyoruz . Çünkü hata payı az insülin yapımı da kolay.
Ama kalemlerde kullanan çocukların yaşı küçüldükçe yarım dozların önemi artıyor. Ama yarım ünitelik ayarlar yapamıyoruz.
Bu konuda SGK' nın insilün firmalarına baskı yapmasını istiyoruz.Yarım ünitelik kalemler üretmeleri konusunda. Daha önce yarım ünitelik kalemler vardı, sonra piyasadan çektiler.Kullan at yöntemine doğru gidiyorlar. Teknoloji ilerledikçe bu kalemler üzerinde fazla durmuyorlar. Herhalde maliyet konusu onlar için önem taşıyor.
Yazan: Prof. Dr. Hülya GÜNÖZ
Çocuk ve Adolesan Diyabetikler Derneği Başkanı
