Diyabet hastalığı hem sinir hem de damar hasarına sebep olarak erkeklerde sertleşme fonksiyonlarını bozuyor. Sertleşme sorunu, diyabetin ilerlemesiyle ortaya çıkabildiği gibi, bazen hastalığın ilk belirtisi de olabiliyor. Damar ve sinir hasarları kadınlarda ise idrar yolunda ve vajinada enfeksiyonları artırıyor. Diyabet, hastayı psikolojik olarak da etkileyen bir hastalık. Dolayısıyla, uzun yıllar kontrol edilmeyen diyabette diğer komplikasyonlara paralel olarak cinsel sorunlar da gelişebiliyor.
Geçtiğimiz günlerde Milano’da yapılan Avrupa Cinsel Tıp Kongresi’nde de bu sorun, yani cinsel fonksiyon ile diyabet ilişkisi ele alındı. Kongrede oturum başkanlığı yapan Prof. Dr. Halim Hattat, diyabetin sertleşme sorunu için çok yaygın bir risk faktörü olduğunu belirtti.
Aynı zamanda Avrupa Cinsel Sağlık Vakfı (ESHA) Türkiye Başkanı olan Prof. Hattat’ın verdiği bilgilere göre, diyabet hastası erkeklerde sertleşme sorunu normal erkeklere göre daha erken dönemlerde ortaya çıkıyor. Diyabet tanısı konulduktan yaklaşık 10 yıl sonra hastaların yarısında sertleşme sorunu görülüyor. Diyabet hastası erkeklerde sertleşme sorunu görülme oranı, diyabeti olmayan erkeklerden üç kat daha fazla. Diyabetin özellikle nöropati ve mikro anjiyopati döneminde cinsel sorunlar sıklıkla görülüyor. Bu dönemlerde retrograd ejakülasyon, yani meninin geri kaçması ve dışarı sıvı çıkışının olmaması durumu da sık rastlanan sorunlardan biri.
CİNSEL FONKSİYONDA DAMAR SAĞLIĞI ÇOK ÖNEMLİ
Diyabette hem büyük damarların hem de penise kan taşıyan küçük damarların etkilendiğini belirten ve sertleşme fonksiyonunun gerçekleşmesinde en önemli rolün damar yapısında olduğunu hatırlatan Prof. Hattat, konuyla ilgili şunları söyledi:
“Damar sertliği, penise giden kan akımının azalmasının en büyük nedenidir. Sigara içmek, yüksek kolesterol seviyeleri ve şeker hastalığı damar sertliğine yol açarak sertleşme sorununa katkıda bulunur. Ek olarak, sertleşme işlevinde yer alan sinirlerin de hasar görmesi erkeklerin yüzde 50 ile 70’ini sertleşme bozukluğuna yatkın hale getiriyor. Diyabette sertleşme probleminin yanı sıra orgazm hissinde azalma, haz alamama, mesaneye doğru geri boşalma veya gecikmiş boşalma problemleri de görülüyor. Ayrıca idrar yolu ve prostat enfeksiyonu riski de artıyor. Bunlar da idrar sorunları ve dolaylı olarak cinsel problemlere yol açıyor. Bu nedenle diyabet hastalığı olan erkeklerin kan şeker seviyelerini kontrol altında tutmaları, kalp-damar ve beyin sistemi kadar cinsel fonksiyonlarına da yardımcı oluyor.
DİYABET PENİS EĞRİLİĞİNİN DE NEDENİ
Sertleşme kusuru ile birlikte olabilen ve yine şeker hastalarında sık görülebilen bir hastalık da peyroni, yani penis eğriliğidir. Bu hastalıkta penis sertleşmeye başladığında peniste eğrilme/bükülme, ağrı olabilmektedir. Bir süre sonra peyroni hastalarında da sertleşme kusuru ortaya çıkabilmektedir. Penis eğrilmesi aşağı, yukarı ve yan taraflara doğru her yana olabilmektedir. Bu hastalarda ilk önce ilaç tedavisi denenir, yanıt vermezse cerrahi yolla eğrilik düzeltilir.”
KADINLARDA CİNSEL İSTEKSİZLİĞE YOL AÇIYOR
Diyabetin kadınların cinsel sağlığı üzerinde yarattığı en önemli etki ise enfeksiyonlar. Vajinal ve üriner sistem enfeksiyonlarının kan şekerinin yüksek olduğu dönemlerde daha sık görüldüğünü belirten Hattat, “Bir diğer önemli sorun da vajinal kuruluktur. Nöropati bazı kadınlarda vajinal kayganlığı bozuyor, bu da cinsel ilişkiyi ağrılı kılıyor ve isteği azaltıyor. Tabii, hastanın kendisini sürekli yorgun ve halsiz hissetmesinin cinsel aktiviteyi zorlaştırdığını da eklememiz lazım” diye konuştu.
‘MUTLULUK ÇUBUĞU’ NE ZAMAN ZORUNLU OLUR?
Diyabetin neden olduğu cinsel fonksiyon bozukluklarında ilaç tedavileri, arter veya toplardamar ameliyatı, protez penis takılması, vakum-sıkma araçları ve psikoterapi yer alıyor. Özellikle hastalığın damar ve sinir uçlarında yaptığı geri dönüşümsüz hasarlar veya yüksek tansiyonun yarattığı damar problemleri ilaç veya enjeksiyon tedavilerinin yetersiz olmasına neden olabiliyor. Bu gibi durumlarda radikal çözümlere gidilmesi gerektiğini belirten Prof. Hattat," Organik kökenli sertleşme sorunuyla sonuçlanan bu ve benzeri hastalığı olanlar için radikal tedavi seçeneği ise ‘Mutluluk Çubuğu’ olarak da bilinen penil protezlerdir. Bu tedavi, cerrahi müdahaleyle penisteki kavernöz cisimler içine, sertleşmeyi temin eden bir çift protez yerleştirme şeklinde yapılır" dedi.
HASTANIN BEKLENTİLERİ GERÇEKÇİ OLMALI
Prof. Hattat, bu tedavi seçeneğinden alınacak sonuçta hasta yaklaşımının da önemli olduğunu belirterek şunları söyledi: "Penil protezler iyi hasta seçimi yapıldığında, hastanın partneri ile uyumunu düzenler ve yaşamı son derece kaliteli bir noktaya getirir. Burada altını çizmek istediğim husus; hastanın gerçekçi beklentilere sahip olması, cerrahinin olası sonuç ve potansiyel komplikasyonlarını kavramasıdır. Hastalar özellikle protezin cinsel isteklerini etkilemeyeceğinin, bunun yalnızca cinsel birleşmeyi sağlayacak mekanik bir araç olduğunun bilincinde olmalıdır. Penil protez tipinin seçiminde hasta ve eşiyle avantaj-dezavantajları çok ayrıntılı olarak tartıştıktan sonra karar veriyoruz. Ancak hastalara ve arzu edildiğinde eşlerine de penil protez kullanımı üzerine hem klinik, hem psikolojik eğitim verilmesi çok önemli. Eğer hasta, özel durumları nedeniyle protez ameliyatını gizli tutmak isterse, bu doğrultuda davranmak gerekir."
KADINA HEM ORGANİK HEM PSİKOLOJİK TEDAVİ
Diyabetin kadın hastalarda neden olduğu cinsel sağlık sorunları da cinsel tıp uzmanı, jinekolog ve psikologdan oluşan bir ekip çalışmasıyla yürütülüyor. Bu yaklaşımla hem vajinal kuruluk ve enfeksiyon gibi organik sorunların hem de hastalığın yarattığı psikolojik olumsuzlukların tedavisi mümkün oluyor.