Uyurken diş sıkma hastalığı olarak bilinen bruksizm; sıkıntı, öfke ve çatışmanın bedendeki yansımasıdır. Geceleri dişlerini sıkanlar veya gıcırdatanlar; sabahları genellikle çene ve diş ağrısıyla uyanıyor. Çünkü çenelerine 440 kilo yük biniyor
Günümüzde yaşanan en yaygın psikolojik sorunlardan biri de bruksizm yani uykuda diş sıkma rahatsızlığı ve sonrasında gelişen çene ağrısı... İstanbul Tıp Fakültesi Liyezon Pskiyatri'nin kurucusu, Humanite Psikiyatri'nin de yöneticisi olan Prof. Dr. Sedat Özkan'ın; diş sıkma sorunuyla ilgili ciddi klinik çalışmaları bulunuyor. Özkan; bu rahatsızlığın daha çok kimlerde görüldüğünü, temelinde yatan faktörleri ve liyezon psikiyatrisiyle tedavi yollarını anlattı.
BİRİNİ ÇİĞ ÇİĞ YEMEK!
Çene ağrısı psikolojik bir sorun mu?
Uyurken diş gıcırdatma ve diş sıkma huzursuz bir yaşamın işaretidir. Bu rahatsızlığın oluşumunda, psikolojik faktörler fazlasıyla etkili olduğundan, çene eklemi rahatsızlıkları da psikosomatik yani 'ruhsal kökenli fiziksel rahatsızlıklar' olarak ifade edilebilir. Dişini gıcırdatan veya sıkan hastaların üçte birinde psikiyatrik bozukluk görülmüştür.
Bu rahatsızlığın temelinde psikolojik olarak neler yatıyor peki?
Çene eklemi rahatsızlığı olan hastalarda; anksiyete yani kaygı durumu çok yaygındır. Depresyon sık görülür. Bu rahatsızlığa kişilik bozukluğu olanlarda, saplantılı kişilerde ve 'borderline'larda da sık rastlanır.
Kişi dişlerini sıktığı zaman fiziksel olarak nasıl bir süreç yaşanıyor? Mesela çeneye ekstradan ne kadar yük biniyor?
Bir insanın çiğneme esnasında çeneye uyguladığı ısırma kuvveti yaklaşık 27 kilogramdır. Bu rakam en fazla 70 kg'a çıkabilir. Bruksizmde ise 440 kg'a kadar çıkabilen yüklenmeler yaşanabiliyor. Bu durum; 'birini çiğ çiğ yemek isteme', 'yaşanılan bir olayı hazmedemeyip tekrar tekrar çiğneme' davranışına benzetilebilir. Yani aslında bruksizm; sıkıntı, öfke, çatışma ve ızdırabın bedendeki yansımasıdır. Çene ağrısı ve diş gıcırdatma ile ruhsal gerginlik, kaygı, bastırılmış öfke, duyguların ifade edilememesi ve stresli yaşamın bağlantısı vardır. Ayrıca çene ve ağız bölgesi; beslenmenin dışında; sevginin ve nefretin de ifade edildiği bir bölgedir.
DİŞ AĞRISI
Bu rahatsızlığın daha çok duygularını bastıran insanlarda yaşandığını söyleyebilir miyiz?
Evet! Duygularını, öfkelerini, kızgınlıklarını, beklentilerini, tepkilerini ve arzularını sözel dille ifade edemeyen ya da sözel ifade etmelerine izin verilmeyen insanlar, duygularını beden dili ile ifade etmek zorunda kalıyor.
Uyurken dişlerini sıkanlar bu rahatsızlıklarının nasıl farkına varıyor?
Gün içinde stres yaşayan hasta, uykusunda istemsiz olarak dişlerini sıkmaktadır. Ancak çoğu kişi bunun farkına varmaz. Hasta sabah uyandığında çenesinin ve dişlerinin ağrımasından şikayet eder.
Tedavi için kullanılan diş ağızlıkları işe yarıyor mu?
Tek başına yeterli değildir. Sadece sonuçlarını azaltır.