Uykudayken dişleri birbirine sürterek gıcırdatma alışkanlığı olan diş gıcırdatmayı (bruksizm) tedavi etmek için hastanın ağzının dişlerinin ölçüsü alınır ve ona uygun bir kalıp yapılır. Hastaya da bu kalıbı yatmadan önce takmaları söylenir.
Ancak bu yöntem çoğu zaman fayda vermez ve hasta dişini gıcırdatmaya devam eder.
Diş gıcırdatmasının üç nedeni var: Psikolojik, travma ve fonksiyonel. Dünyada diş gıcırdatma nedenlerinden çoğunun temelinde fonksiyonel sorun var. Fonksiyonelden kasıt çene kapanışındaki yanlışlık ve dişlerin birbirleriyle olan ilişkileri.
Diş aşınıyor, çene eklemi zarar görüyor
Dişlerin girinti ve çıkıntılarının belli açıları olduğunu belirten Diş Hekimi Cem Erdoğan, alt ve üst dişlerdeki tümseklerin belli oranlarda birbirlerine temas etmesi gerektiğini söylüyor. Yanlış açılarla temas ederse dişlerin o tümsekleri yok etmek için birbirine sürtüyor ve diş aşınmaya başlıyor. En kötü sonucu da bu zaten. Tedavi edilmezse zamanla diş eti çekiliyor, diş ve diş etinin birleştiği yer aşınmaya başlıyor, diş kayıpları oluşurken çene eklemi de zarar görüyor.
Peki yeni yöntem nasıl uygulanıyor? Cem Erdoğan bu tedavide üç sac ayağının çok önemli olduğuna dikkat çekiyor:
"Ortodonti, diş hekimi ve teknikerin işi bilmesi lazım. Eğer tekniker işi bilmiyorsa, dişlerin açılarını, nasıl olması gerektiğini bilmiyorsa, diş hekimi olarak bunu bilmiyorsanız başarısız olursunuz. Önce hastanın çene kayıtları alınıyor. Bunun için Faceball kullanıyoruz. Faceball ile alınan kayıtlar, bütün çene hareketlerini taklit eden özel bir artikilatöre aktarılıyor. Bu arkilatör menteşe şeklinde Bütün yapılan porselen işlemler buna göre yapılıyor."
Diş dişe 2 ya da 3 noktayla temas etmeli
Yöntemi geliştiren Avustralya'da Christoph Doppler adlı konusunda uzman bir diş teknisyeni. Sadece fonksiyon üzerine çalışan Doppler'e göre bir diş alttaki dişe tamamen bütün noktalarıyla değmemeli, 2 ya da 3 noktaya değmeli. Daha fazla noktaya değerse hastanın çenesi rahat etmiyor o noktaları yok edebilmek için gıcırdatmaya başlıyor. Bunun sonucunda vertikal boyut denilen burunla çene arasındaki mesafe azalıyor. Azaldıkça daha yaşlı bir yüze sahip oluyorsunuz.
İdeale yakın kapanış nasıl olmalı
Tedavide ideal kapanışa yakın bir kapanış sonucu hedefleniyor. Çene kapanışınızın ideal ya da ideale yakın olup olmadığını şöyle anlıyorsunuz: Alt ve üst köpek dişlerinizi birbirine değdirdiğinizde hiçbir dişiniz değmiyorsa ideale yakın bir kapanışınız var demek.
Cem Erdoğan yöntemi anlatmaya devam ediyor:
"İdeale yakın kapanışın ayarlanabilmesi için mumdan modelasyonlar yapılıyor. Tekniker alttaki ve üstteki dişlerin nerelere değmesi gerektiğini tek tek nokta halinde hesaplıyor. Bütün dişlerin açılarını, ilişkilerini hesaplıyor. Bir şablon çıkarılıyor ve porselen olarak aktarılıyor. Burada hastanın ağzında belirlenen o noktaların birebir aynı olması lazım. Çok hassas bir çalışma. Bunların hepsini tekniker ayarlıyor."
Noktaların hesaplanması çok teknik ve değişmez kurallara bağlı. Bu yüzden de her hastaya uygulanabiliyor. Normal porselen uygulamasından 2 kat daha pahalı çünkü yapım aşaması çok titiz bir çalışma istiyor.
Çiğdem İŞLER
