Erken doğum ya da preterm doğum, 37 gebelik haftasının tamamlanmasından önce
bebeğin dünyaya gelmesidir. Doğum sancılarının başlaması ise erken doğum tehdidi olarak adlandırılır. Erken doğumlar, tüm doğumların % 9-10’unu oluşturur.
Erken doğuma neden olan birçok risk faktöründen biri de, kadınlarda sık görülen idrar yolu enfeksiyonları ve vajinal enfeksiyonlardır. Enfeksiyon nedeniyle salgılanın bazı maddeler, erken doğuma neden olabilmektedir.
Gebeliğin son dönemlerindeki idrar yolu enfeksiyonlarına dikkat!
Özellikle gebeliğin son dönemlerinde görülen idrar yolu enfeksiyonları ya da vajinal
enfeksiyonlar salgıladıkları bazı maddeler ile erken doğuma neden olabilir. Yine bu tür
enfeksiyonlar sonucu açığa çıkan bu maddeler amniyon zarının direncini düşürerek
bu zarın vaktinden önce yırtılmasına yol açabilir. Zarların doğum eylemi başlamadan
açılmasına “Erken Membran Rüptürü” adı verilir. Zarların açılması erken doğumların önemli bir nedenidir.
Erken doğum risk faktörleri:
● Erken doğum tehdidine neden olan bir diğer faktör de çoğul gebeliklerdir. Burada rahim fazla miktarda gerildiğinden sancılar erken başlayabilir. Polihidramniyos vakalarında da benzer mekanizma ile doğum vaktinden önce gerçekleşebilir.
● Doğumsal rahim anomalileri geç düşüklerin ve erken doğumların bir başka nedenidir.
Ancak rahminde bu tür bir şekil bozukluğu olan her kadın erken doğum yapacak anlamına gelmez. Bu hastalarda sadece risk artmıştır.
● Uterus miyomları rahim içerisindeki hacmi azaltarak erken doğum sancılarını başlatabilir.
● Gebeliğin son dönemlerinde ortaya çıkan ve yüksek tansiyon, idrarda protein kaybı, genel ödem ile kendini belli eden preeklempsi vakalarında ve plasentanın erken ayrıldığı abrubtio durumlarında da erken doğum normalden daha fazla görülür.
● Annede gebelikte ortaya çıkan ya da gebelikten önce var olan kansızlık (anemi) da erken doğumların özellikle ülkemizde önemli bir nedenidir.
● Yine düşük sosyoekonomik düzeydeki hastalarda erken doğum daha fazla görülür.
● Geçmişte birden fazla geç, düşük veya erken doğum öyküsünün bulunması da risk
faktörleri arasında sayılır.
● Erken doğuma yol açan nedenlerden en önlenebilir olanı sigara kullanımıdır. Erken doğum sigara kullanan anne adaylarını bekleyen önemli tehlikelerden birisidir.
Erken doğumun gerçekleşeceği nasıl anlaşılabilir?
Doğumun olabilmesi için rahimde kasılma olması ve bu kasılmaların rahim ağzını açacak
kadar şiddetli ve sürekli olması gerekir. Ancak her kasılma ağrı olarak hissedilmeyebilir.
Genelde belde ve kasıklarda adet sancısına benzer ağrılar hissedilebilir. Kişi bunu karnında bir sertleşme olarak algılar. Yine halk arasında Nişan adı verilen sümüğümsü bir tıkacın gelmesi ya da normalden fazla sulu bir akıntı olması erken doğum tehdidini düşündürür. İstirahat ile geçmeyen bu tür sancılar olduğunda vakit kaybetmeden hekim ile temasa geçmek son derece önemlidir. Bebek aşağıya doğru bastırıyor gibi bir his genelde erken doğum tehdidi altındaki pek çok kadında görülür.
Erken doğum belirtileri görüldüğünde ne yapılmalıdır?
● Belirtiler başladığında ne yaptığınızı hatırlamaya çalışın.
● Yaptığınız işi bırakın ve 3-4 bardak sıvı alın.
● Bir saat sol yanınıza dönerek yatın.
● 1 saat içinde belirtilerde gerileme olmaz ise doktorunuza haber verin.
