Kim en değerli varlığı olan çocuklarına zarar vermek ister? Hiçbir anne baba istemez... Buna karşın bazen bilgisizlikten bazen de bilgi eksikliğinden dolayı hatalar yapabiliyoruz. Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Uzmanı Prof. Dr. Deniz Ertem, bebek ve çocuk beslenmesine dair önemli mesajlar veriyor ve bu konuda sık yapılan yanlışlara dikkat çekiyor. Annelerin en fazla hata yaptıkları dönemin 6’ncı aydan sonra katı gıdaya geçiş dönemi olduğunu belirten Prof. Dr. Ertem, “Dünya Sağlık Örgütü (WHO), yeni doğanlara ilk 6 ay sadece anne sütü verilmesini öneriyor. 6 aydan sonra anne sütü yetmiyor ve bebeğin katı gıdalarla tanıştırılması gerekiyor” diyor. Bir bebeği 24 aya kadar emzirmenin sakıncası olmadığını söyleyen Ertem, bunun anne ile çocuk arasındaki duygusal bağı güçlendirdiğine dikkat çekerken, ek gıdaları ihmal etmemek gerektiğini belirtiyor.
GIDALARI ÖĞÜTMEYİN
Katı gıdalara geçişte sık yapılan yanlışlar arasında yer alıyor. Bu dönemde bebeklerin gıdalarının blender’dan geçirilmemesi öneriliyor. Bebekler 6’ncı aydan itibaren pürtüklü gıdaların dillerine değmesi duygusuna alışıyor. Parçalı gıdaları yemeyi öğrenen bebekler çiğnemeyi daha çabuk kavrıyor. Her besinin blender’dan geçirilip anne sütü kıvamında verilmesi, bebeğin, büyüse de alışkanlıklarından vazgeçmek istememesine ve her pürtüklü gıdada anneye, “Bana bunu yedirirsen kusarım” mesajı vermesine yol açıyor.
GECE SÜTÜNE DİKKAT!
Katı gıdaya geçişteki aksamalar, kabızlık problemlerine yol açıyor. Blender’dan geçirilen gıdalar lifleri de parçaladığı için, besinin bebeğe sebze püresi halinde verilmesi, bazı liflerin ve maddelerin eksikliğine yol açarak ciddi dışkılama problemleri oluşturuyor. Bu problemler; ağrılı dışkılama, kaka yaparken can yanması ve çocuğun kakasını tutması gibi sorunlara yol açıyor. Bu sorunların daha çok 1 yaşın altında görüldüğü belirtiliyor. “Gece beslenmesi çok doğru bir şey değil” diyen Prof. Dr. Ertem, bebeğe yatmadan önce süt verilmesinin ve akşam yemeğiyle yatış arasındaki atıştırmaların da ciddi sorunlara neden olabileceğini söylüyor. “Aileler, ‘gece sütü’ kavramından, geceleri uyandırılıp süt verilen çocukları anlıyor” diyen Ertem, akşam saat 21.00’de yatan çocuğa, saat 20.00-21.00 arasında verilen sütün, reflüyü artıran bir faktör olabileceğine dikkat çekiyor.
BESLENME DEĞİL OLUMLU DAVRANIŞLAR MÜKAFATLANDIRILMALI
Prof. Dr. Deniz Ertem, bir çocuğun yemek yediği için ödüllendirilmesinin çok yanlış olduğunu ve bu tutumun çocukta, “Bana o kadar kötü şeyler yediriyorlar ki bitirdiğimde ödül veriyorlar” gibi yanlış bir algıya yol açtığını söylüyor. Beslenmenin mükâfatlandırılmaması gerektiğini söyleyen Ertem, çocuğun yaşına uygun, olumlu veya yaşının önündeki davranışlarının mükâfatlandırılmasının çok daha doğru olduğuna dikkat çekiyor. “Yemek yersen sana çikolata vereceğim” demek yerine, “Haftada bir gün çikolata hakkın var” demek ya da “Bak bu senin çikolata kutun. Bunu bir haftaya yayarak yiyebilirsin” şeklinde bir yaklaşımda bulunmak daha doğru bir hareket olarak görülüyor.
FISTIĞA DA DİKKAT LİMONA DA!
Ceviz, badem, fındık, fıstık gibi besinler E vitamini içermeleri nedeniyle annelerin çok sevdikleri ve çocuklarının kahvaltılarına kattıkları besinler arasında bulunuyor. Bu durum, bazı çocuklarda istenmeyen reaksiyonlara neden olabiliyor. Özellikle şamfıstığı ve yerfıstığının alerjik özellikli besinler olduğu ve bu alerjinin erişkin yaşlarda da devam ettiği belirtiliyor. (Yüzde 85’i 3 yaşında geçiyor.) Aynı sorunun portakal, mandalina, greyfurt ve limonda da olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Deniz Ertem, bu besinlerin 1 yaştan önce denenmesi durumunda belli riskleri olduğu gerçeğinin göz ardı edilmemesi gerektiğini söylüyor. Bu nedenle bu tip gıdaların 1 yaşından önce dikkatli tüketilmesi öneriliyor.
MEKSİKALI ÇOCUK NİYE ACI YİYOR?
Yapılan araştırmalar, annenin hamilelikteki beslenme şeklinin bebeğin içinde olduğu amnion sıvısına geçtiğini ve beslenme alışkanlıklarını etkilediğini gösteriyor. Meksikalı çocukların küçük yaşta acı tüketmeleri bundan kaynaklanıyor. Anne babaların beslenme alışkanlıkları çocuk üzerinde etkili oluyor. Çocukların tat alışkanlıkları anne ve babalarının yediklerini gözlemleyerek gelişiyor. Anne babaların örnek olmak adına gıda ayırt etmeden her türlü besini tüketmesi, bebeğin gelecekte hangi tatlara yakın olacağının göstergesi olarak değerlendiriliyor.
0-1 YAŞ ARASI ÇOCUKLARIN BUNKARU TÜKETMESİ ÖNERİLMİYOR
* İnek sütü
* Yumurta beyazı
CEYDA ERENOĞLU / HT MAGAZİN
* Soya
