Çocuğunuz beş yaşından sonra altını ıslatmaya devam ediyorsa, ortada bir sorun var demektir. Eğer bu problem çözülmezse; çocuk kendisini sevilmeyen, değersiz biri gibi hisseder, içe dönük olabilir, kişiliği oturmaz ve büyüyemez!
Beş yaşından sonra çişini tutamayan çocuklara; 'enürezisi olan çocuk' deniyor ve mutlaka tedavi edilmeleri gerekiyor. Psikolog Dilşad Koloğlugil; çocukların altını ıslatma sorunlarıyla ilgili önemli bilgiler verdi.
Hangi şartlarda çişini tutamayan çocuktan bahsedebiliriz?
Biz buna 'alt ıslatma sorunu olan çocuk' ya da 'enürezis'i olan çocuk' diyoruz. Genelde çocuğun mesane kontrolünü kazanmasını beklediğimiz bir yaşta olmasına rağmen; istem dışı veya bilinçli bir şekilde idrarını kaçırması olarak tanımlanır. Klinik olarak bir çocuğa bu tanının konulabilmesi için; bu durumun haftada en az iki kere ve en az 3 ay boyunca sürmesi gerekir.
YANLIŞ TUVALET EĞİTİMİ
Kaç yaşına kadar alt ıslatma normal kabul edilmelidir?
Çocuklar tuvalet alışkanlığını 2-3 yaş civarında kazanırlar. Gelişimsel olarak da en son geceleri idrar denetimi kazanılır, bu periyod da 3.5-4.5 yaş arasında tamamlanır. 5 yaşını doldurduktan sonra ıslatmaya devam ediyorsa araştırılmalıdır.
Bir çocuk niye gece çişini tutamaz?
Alt ıslatma sorununun en sık görülen şekli; çocuğun idrar kontrolünü doğumdan itibaren hiçbir zaman kazanamadığı durumdur. Buna 'birincil enürezis' denir. Kas kontrolü gelişimindeki gecikmeden kaynaklanan bu durum; özellikle uykusu derin olan çocuklarda sık görülmektedir. Erken ve yetersiz bir tuvalet eğitimi veya bu eğitim sırasında baskıcı bir tutum sergilenmesi, bu rahatsızlığa neden olabilir.
RUH HALİYLE İLGİLİ
Çişini tutmayı öğrendikten sonra tekrar kaçırmaya başlayanlar var mı?
Evet, daha az rastlanılan bir başka enürezis tipi de; tuvalet kontrolünü sağladıktan sonra çocuğun idrarını tekrar kaçırmaya başlamasıdır. Burada bir gerileme söz konusudur. Yani çocuk; kuru kalmayı en az bir yıl boyunca başarabilmiş fakat sonrasında çoğunlukla bir stres nedeniyle ya da organik bir rahatsızlık sonucunda, tekrar altını ıslatmaya başlamıştır. Araştırmalar; bu sorunla, çocuğun ruh dünyası arasında yakın bir ilişkinin olduğunu göstermektedir.
"Kardeşini kıskandı, altını ıslatmaya başladı" derler; doğru mu?
Kıskançlık tekrar altını ıslatmaya başlamakta en önemli sebeplerden biridir. Okula başlama, taşınma, ailede bir kaybın yaşanması ve olumsuz ebeveyn tutumu da tetikleyicidir. Genetik yatkınlık da göz ardı edilmemelidir. Araştırmalar; enürezisli çocukların yüzde 70'inin birinci derecede akrabalarında da bu rahatsızlığın olduğunu göstermektedir.
Böyle bir durumda aile kime başvurulmalıdır?
Önce organik tetkiklerin yapılması için çocuk doktoru ile görüşmeleri gerekmektedir. Fiziksel rahatsızlık yoksa ruh hekimi ile temasa geçilmelidir.