Kanser ameliyatları sonrasında hastaların yüzde 60’ının cinsel fonksiyon bozuklukları yaşadığı belirtiliyor. Kanser hastası kadınların cinsel istekleri azalıyor.
Metabolik hastalıklar, şeker hastalığı, kronik böbrek, kanser, felç, omurilik yaralanmaları, romatizmal sorunlar, parkinson, böbrek yetmezliği, tıbbi tedavi ve rehabilitasyon kronik hale gelen önemli hastalıklar olarak görülüyor. Kadınlar, bu hastalıklar nedeniyle cinsel yaşamlarında sorunlar yaşıyor. Jinekolojik kanserler içinde; vulva, vajina, rahim ağzı, rahim ve yumurtalık kanserleri kadınlarda görülen kanserlerin yüzde 13’ünü oluşturuyor.
İSTEK AZALIYOR
Memorial Hastanesi Cinsel Sağlık Merkezi'nden Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Dilek Uslu Erdoğru, “Bu hastalıkta yapılan cerrahi girişimlere ve ışın tedavilerine bağlı olarak cinsel birleşme, vajinal darlık ve vajina boyunun kısalmasına bağlı olarak ağrılı oluyor veya hiç olamıyor. Vajina cinsel ilişki esnasında kayganlaşamıyor. Yumurtalıkların alındığı hastalarda menopoz belirtileriyle birlikte cinsel istekte azalma görülüyor” diyor.
Kanser ameliyatları sonrası hastaların yüzde 60’ının cinsel fonksiyon sorunları yaşadığı belirtiliyor. Meme kanserli hastaların yaşam kalitesini artıran en önemli unsur, cinsel yaşamların da yaşadıkları sorunların giderilmesi olarak görülüyor. Meme kanserli kadınlar yaşlarına, menopozda olup olmamalarına ve çocuk sahibi olma düşüncelerine göre farklı tedaviler alıyor.
Bu hastaların yüzde 70’inin cinsellikle ilgili sorunlar yaşadığını söyleyen Op. Dr. Erdoğru, başlıca sorunları şöyle sıralıyor:
Cinsel istekte azalma.
Cinsel cazibeden yoksun olma düşüncesi.
Kadınlık kaybı.
Memenin tek ya da çift taraflı kaybedilmesi.
Azalmış enerji.
Kısırlık.
Partnerle olan geleceğe ilişkin güvensizlikler.
CİNSELLİK YAŞAMAK KANSER HASTASININ DA HAKKI
Modern tıpta kanserin hasta üzerindeki bedensel ve duygusal etkilerini azaltan tedaviler şöyle sıralanıyor:
Vajinal kısalık nedeniyle acı çeken hastalar için özel aletler bulunuyor.
Cerrahi olarak menopoza girenler için hormonsuz tedaviler kullanılıyor.
Kalınbağırsak kanseri sonrası karınlarında torbayla yaşamak zorunda kalanlara; gaz ve ishale yol açacak besinlerden kaçınmaları, kokuya yol açan besinleri tüketmemeleri öneriliyor.
Vajinal darlıkların tedavisi, dilatatör tedavileriyle mümkün oluyor. Radyo terapi, ışın uygulanan bölgede duyu kaybına yol açabiliyor. Bu durumda, ‘sensatefocus’ denilen duyusal odaklanma egzersizleri öneriliyor.
Kemoterapide kullanılan bazı ilaçlar, rahmin ve yumurtalıkların alındığı cerrahi operasyonlar kadınların doğurganlığını bozabiliyor. Bu tür hastalara, yumurtaların dondurulması veya embriyonların saklanması öneriliyor.
CİNSEL YAŞAMI OLUMSUZ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Kanser tedavilerinde kullanılan ilaçlar.
Meme kanserinde ve genital kanserlerde radyoterapi ve kemoterapinin yan etkileri.
Rahim ve yumurtalık gibi kanserlerde büyük cerrahi ameliyatlar sonrası aniden menopoza girmek.
Bağırsak kanseri ameliyatları sonrasında hastanın vücudunda bir torbayla yaşamak zorunda kalması, hastaların yüzde 60’ının kendilerini cinsel yönden çekici bulmamasına neden oluyor.
Rahim, rahim ağzı ve vajina kanserlerinde uygulanan ışın tedavileri.
Karnın alt bölgesinde ya da mesane kanseri nedeniyle uygulanan radyoterapiler.
Bazı yayılmış kanser türlerinde ameliyat sonrası meydana gelen yapışıklıklar.
PARTNERİN DESTEĞİ ÇOK ÖNEMLİ
Memenin alınması: Kadın kimliğini simgeleyen en önemli unsur olarak görülen memenin kaybı ruhsal çöküntülere neden oluyor.
Toplumdan soyutlanma hissi: Kadın kanser hastaları, kanserin tabu olarak görüldüğü toplumlarda kendilerini soyutlanmış hissediyor.
Partnerin yaklaşımı: Destekleyici partneri olan hastaların ilişkileri daha az etkileniyor.
Ceyda Erenoğlu
