Rahim AK
Türkiye'de tasarruf oranını artırmak isteyen ekonomi yönetimi, işe yeni başlayanları otomatik olarak Bireysel Emeklilik Sistemi'ne (BES) üye yapacak sistemi devreye sokuyor. 'Otomatik katılım' adı verilen yeni uygulamaya göre net 2.100 lira (brüt 3 bin TL) ücretle işe başlayanlar BES'e üye yapılacak. Çalışan 2 ay sistemde kaldıktan sonra isterse hiçbir kaybı olmadan sistemden ayrılacak.
Sistemle ilgili yasal düzenleme yapılmadan önce Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürlüğü ile Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) ile işbirliği halinde 6 şirket pilot uygulamaya başladı. Her bir emeklilik şirketinin başta büyük kurumsal firmalar olmak üzere 4-5 şirket ile otomatik katılım konusunda anlaştığı öğrenildi.
YARISI PATRONDAN
Pilot uygulamaya göre şirketler şimdilik tüm kesintiyi çalışandan yapıyor. Ancak BES'in ana amaçlarından olan uzun vadeli tasarrufları artırmak için primlerin yarısının işveren, yarısının çalışan tarafından ödenmesi planlanıyor. Ancak şirketler çalışanların şirket tarafından ödenen primi alabilmesi için bazı koşullar getirilmesini istiyor. Örneğin 3 yıla kadar ödenen primin yüzde 25'ini, 3-5 yıl arasında yüzde 50'sini, 5-8 yıl arasında yüzde 75'inin ve 8 yıldan sonra tamamının alınabileceğine dair sözleşmeler imzalatılıyor. Bu durumdan da EGM haberdar ediliyor. Çalışan istediği zaman işveren tarafından yatırılan primi alıp gidemiyor.
PİLOT UYGULAMA YASAL DÜZENLEMEYE KAYNAK OLACAK
Otomatik kayıt uygulamasının, çalışanların işyeri bazlı planlara katılımı üzerindeki etkilerini görmek amacıyla, ilk aşamada sınırlı sayıda işvereni kapsayacak bir pilot uygulama yapılıyor. Pilot uygulama sonucunda elde edilen bulgular, bireysel emeklilik sistemine kurumsal bazlı katılımın artırılması doğrultusundaki seçeneklerin değerlendirilmesine yardımcı olacak. Şirketler ile gerçekleştirilecek pilot çalışmada işyeri bazlı emeklilik planının çalışan tarafından nasıl algılandığı, İşveren katkı düzeyinin çalışanların sistemde kalma kararı üzerindeki etkisi, işveren katkı düzeyinin ve artış koşullarının çalışan tarafından ödenen katkı payı düzeyine etkisi, çalışanların sistemde devamlılık oranları test edilecek. Mayıs 2014'te başlayan pilot çalışma yıl sonuna kadar devam edecek ve sonuçları Ocak 2015'te raporlanacak.
'Aile bağları bozuldu sigorta oranı artıyor'
ABD'li sigorta danışmanlığı şirketi Towers Watson'ın Türkiye Genel Müdürü Süha Alıcı, yabancı sigorta şirketlerinin Türkiye'ye sigorta potansiyelinin yüksek olması nedeniyle geldiğini kaydederek "Ancak Türkiye'de dinin ve kültürün sigortacılık üzerinde büyük etkisi var. Örneğin bize bir şey olduğunda sigortacımız değil ailemiz yardıma koşuyor. Bu ise sigortacılığı geri bırakıyor. Bu nedenle örneğin asistans hizmetleri satamıyor şirketler. Çünkü kaza olduğunda kardeşimiz, babamız koşuyor. Ancak artık bu durum değişmeye başladı. Çünkü Batı'da sigortacılığın temelinde bireyselleşme yatıyor. Bizde de artık aile bağları çözülüyor ve bireyselleşme başlıyor ve sigortacılar bundan çok umutlu" diye konuştu.
'YABANCILAR TÜRKİYE'Yİ BIRAKMAK İSTİYOR'
Alıcı, 2001 krizinin ardından Türkiye'ye akın eden ve sektörü neredeyse ele geçiren yabancı sigorta şirketlerinin bugün karlılık sorunu yaşamaya başladıklarını belirterek, "Bu nedenle ben sektörde konsolidasyon bekliyorum. Başarısız olanlar aslında Türkiye'yi bırakıp gitmek istiyorlar ancak yurtdışındaki ortakları yüzünden çıkamıyorlar. Küçük ortaklarının bu başarısız yatırımdan haberinin olmasını istemiyorlar" dedi.