Birçok evde geçen yüzyılın bir eczanesi kadar ilaç var

Artık birçok evde geçen yüzyılın bir eczanesi kadar ilaç var dersek sanırım abartmış olmayız. Özellikle de kalabalık evlerde bu durum daha da belirginleşmekte. Yakında “çöp ev” haberlerinin yerini “ilaç ev” haberleri alırsa sakın şaşırmayalım.

Peki, ne yapmalı?
Zaman zaman kimi kurumlar kullanılmayan ilaçları toplama kampanyası düzenliyor. Kullanılmayan ilaçlar sosyal güvenlik kurumları için bir yük olmanın yanı sıra çevre için de ciddi riskler içermekte. Unutmayalım ki çöp veya kanalizasyona atılmış ilaçlar sağlığımız için risk kaynağıdır. Özellikle son kullanma tarihi geçmiş ilaçlara yönelik toplama kampanyaları bu bağlamda önemli. Ama sahte ilaç haberlerinin yoğunlaştığı günümüzde ciddi kontrol mekanizmalarını gerekli kılıyor. Oysa tüm sağlık kurumlarında miadı geçmiş ilaç toplama kutularının sürekli varlığı bu riski azaltabilir.
İlaç tüketiminin uygulanmakta olan sağlık politikalarına koşut bu kadar kışkırtıldığı süreçte kampanyalar yetersiz kalmakta. Hele miadını doldurmamış ve kullanılmamış ilaç konusu var ki her yönü ile sıkıntılı. Bu tür ilaçları toplayıp sosyal güvencesi olmayanlara ücretsiz dağıtmak bir olumluluk olarak algılansa da riskli bir yöntem. En azından ilgili ilaçların yılar boyu uygun ortamlarda saklandığına dair veriden yoksun bir usul bu.

Belki de yeni yolları denemek gerekiyor. Mevcut sistemde eczaneler hastaların geçmiş reçetelerini de bilgisayar ekranından görebildiği halde hekimler göremiyor. Bu sağlanabildiği takdirde mükerrer ilaç yazımı ortadan kalkabilir.
Belki de hep eleştirdiğimiz sağlıktaki performansa dayalı ücretlendirme bu noktada işe yarayabilir. Hekim yan etki veya başka bir nedenle hastasının ilacını kestiğinde bunu kaydetmek koşulu ile “ek performans puanı” alabilir; yine hasta artan ilaçları eczaneye götürmek kaydı ile eczanede ödediği katkı payı başlıklı ücretten muaf tutulabilir.

Nereden nereye! Yıllarca sağlıkta performans sistemini eleştirip sonunda gel de ondan medet um; değil mi? Ama söz konusu insan yaşamı olunca turnusolü sunmak ancak bu kadar olabiliyor.

Sağlıcakla kalın.
Dr. Zeki Gül/Evrensel