Varis, en basit tanımı ile vücuttaki toplardamarların çapının artması, genişlemesi, damar duvar yapısının bozulması olarak tarif ediliyor. Avrasya Hospital Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Dr. Nilgün Süer varisle ilgili şu bilgileri veriyor: Toplardamarlar, atardamarlar tarafından dokulara ulaştırılan kanın, kalbe tekrar taşınmasını sağlar. Bacak kaslarımız ise derin toplardamarları sıkıştırarak kanın yer çekimine ters yönde, kalbe doğru hareketini kolaylaştırır. Toplardamarlar içindeki tek yönde çalışan kapakçıklar sayesinde bacaktaki kan aşağıya doğru gitmez.
DAMARLARDA KAN BİRİKİR
Ancak çok uzun süre oturulduğunda veya hareketsiz ayakta durulduğunda bu sistemin çalışması aksar. Bacak damarlarında kan birikir. Zamanla biriken kanın basıncına bağlı olarak damar duvarları zayıflar, toplardamar kapakçıkları zarar görür. Bacaklarda ağırlaşma, yorgunluk, huzursuzluk hissedilir. Ayak bileklerinde ödem, baldırda sertlik oluşabilir. İçerideki damarlarda basınç arttıkça yüzeysel damarlar belirginleşir, kıvrıntılı hale gelir ve klasik varis görüntüsü ortaya çıkar.
Yeni tekniklerle kesin çözüm
Ailede varis öyküsü olması, aşırı kilo, uzun süre ayakta ya da oturarak çalışmak, egzersiz yapmamak, gebelik ve sigara tiryakiliği varis oluşumunu tetikleyen risk faktörlerinin başında geliyor. İnce ipliksi görünümlü varislerde lazer tedavisi ya da ısı-ışık kaynaklı benzer tedavi yöntemleri uygulanabiliyor. Küçük ve orta büyüklükteki varislerde damar içine ilaç enjekte edilerek uygulanan `skleroterapi` yöntemi seçilebiliyor. Büyük toplardamarlarda ileri derecede bozulmayla ortaya çıkan varislerde ise damar içi lazer ya da radyofrekans uygulamaları ya da klasik cerrahi yöntemler tercih edilebilir.
TEDAVİDE KIŞ VE BAHAR DAHA UYGUN
Varis için en sık sorulan soru, tedavinin gerekli olup olmadığı ve hangi tedavinin en iyisi olduğu yönünde. Varisin her aşamada tedavi edilebilen bir hastalık olduğuna değinen Dr. Nilgün Süer şunları söylüyor: Tedavi genel kanının aksine her mevsimde yapılabilir. Ancak kılcal tip varislerde tedavi prosedürleri uzun bir zaman dilimine yayıldığı için tedaviye kış aylarında başlamak uygun olabilir. Ayrıca kılcal varis tedavisinde kullanılan lazer ve benzeri yöntemler için cildin en açık renk olduğu kış ve bahar ayları tercih edilmelidir. Oluşmuş varisler herhangi bir ilaç kullanarak zaman içinde azalmaz veya yok olmaz. İlaçlar yanlız ağrı, kramp, ödem gibi rahatsızlıkları geriletebilir. Tedavi edilmeyen varisler zaman içinde çok daha kötü bir görünüme ve ciddi bir dolaşım bozukluğuna neden olur. Günümüzde lazer tedavisinden, radyofrekansa, skleroterapiden çeşitli ameliyatlara kadar her aşamadaki varisi başarıyla tedavi etmek için birçok yöntem mevcuttur.
