Vücudumuzun tüm yükünü taşıyan ayaklarımızın bakımı tam yapılmadığında ciddi problemlere neden olabiliyor. Anadolu Sağlık Suadiye Tıp Merkezi Deri Hastalıkları Uzmanı Dr. Figen Akın, ayak bakımının vücut sağlığımız açısından çok önemli olduğuna dikkat çekti.
Ayakların günlük bakımı yapılmazsa ayak kokuları, mantar enfeksiyonları, tırnak batığı sosyal yaşantımızı olumsuz etkilebileyecek sorunlardan sadece birkaçı… Anadolu Sağlık Merkezi Deri Hastalıkları Uzmanı Dr. Figen Akın, özellikle yaz aylarında sık rastlanan mantar enfeksiyonları ve tırnak batıkları ile ilgili bilgi verdi.
Mantar enfeksiyonları nasıl oluşur?
Mantar enfeksiyonlarının toplumumuzda yaygın olarak gözlendiğini belirten Dr. Figen Akın, özellikle erkeklerde mantar enfeksiyonlarına daha sık rastlandığını belirtti. Dr. Figen Akın “Mantar etkenleri nemli ve karanlık ortamlarda kolayca ürer. Uzun süre ayakkabıda kalan terli ayaklar mantar üremeleri için uygun ortam oluşturur. Ayak mantarlarının bulaşmasında yüzme havuzları, spor salonları, saunalar ve kuaförler önemli rol oynuyor. Aile içinde de hijyen kurallarına dikkat edilmediği takdirde bulaşmaya da sık rastlanıyor” dedi.
Ayak mantarlarının farklı şekillerde görülebileceğine dikkat çeken Anadolu Sağlık Merkezi Deri Hastalıkları Uzmanı Dr. Figen Akın sözlerine şöyle devam etti: “Mantar enfeksiyonu belirtileri genellikle ayak 4 ve 5. parmak arasından kaşıntılı kızarıklık ve pullanma olarak başlar. Bazen ayakaltında su toplamasına benzer kabarcıklar olarak da ortaya çıkar. Unutulmamalıdır ki, ayakta oluşan her kızarıklık ve kaşıntı da mantar değildir. Bu nedenle, bir dermatologa başvurmadan ilaç kullanılması doğru değildir. Ayak tırnaklarındaki mantar enfeksiyonları ise, tırnakta kalınlaşma ufalanma ve renk değişikliği olarak ortaya çıkmaktadır. Mantar enfeksiyonlarında tanı kliniklerde alınan deri veya tırnak örneğinin mikroskop altında incelenmesi ile kolayca konulabilmektedir. Ayak tırnak mantarlarında ayrıca kültür yapılması da gereklidir.”
Mantar enfeksiyonunun tedavisi kadar bulaşmanın da önlenmesinin önem taşıdığına işaret eden, Dr. Figen Akın hastalığın tedavisi ve korunma yollarıyla ilgili şunları anlattı: “Deriye sınırlı mantar enfeksiyonlarında sadece deriye uygulanan antifungal kremler veya spreyler yeterlidir. Eğer mantar enfeksiyonu yaygınsa 2-3 hafta sistemik tedavi topikal uygulanan kremlere eklenebilir. Tedavi süresi 6-8 haftadan kısa süreli olmamalıdır. Eğer tedavi kısa süreli uygulanırsa mantar enfeksiyonu tekrarlayabilmektedir. Tırnak mantar tedavisinde ise tırnak tek ve kısmı olarak etkilenmişse, tırnak törpülenerek uygulanan antifungal tırnak cilaları ile iki aylık bir tedavi yeterli olabilmektedir. Tırnağın tamamı veya birden fazla tırnak etkılenmişse sistemik antifungal tedaviler, el tırnakları için 2 ay, ayak tırnağı için ise 3 ay yeterli olmaktadır. Eğer tırnak mantarı tedavi edılmezse ayak mantarı enfeksıyonları da tekrarlamaktadır. Ayakta ve/veya ayak tırnağında mantar enfeksiyonları varsa havuza girilmemeli ve toplu yaşam yerlerinde çıplak ayakla dolaşılmamalıdır.”
Tırnak batıkları ve tedavisi
Dr. Figen Akın “Tırnak batıkları en sık ayak baş parmakta oluşmaktadır. Tırnaklar kenarlardan deri içerisine girerek bu bölgede kızarıklık şişlik ve ağrıya neden olur. Tırnak batığında enfeksiyon gelişmişse sistemik antibiyotik tedavisi gerekli olmaktadır. Tırnak batığına neden olan faktörler arasında, ayağın çok terlemesi, uygunsuz tırnak kesimi, uygunsuz sivri topuklu ve dar ayakkabılar giyilmesi, ayağı sıkan çorap kullanımını sayabiliriz” dedi.
Tırnak batığı tedavisinde tırnakta kızarıklık, şişlik ve ağrı varsa batık kısmın altına destek konulması ve kurutucu pansumanların yeterli olabileceğini belirten Dr. Figen Akın, “Batık nedeniyle tırnağın bu bölümünde kabarıklık meydana gelmişse hasta cerrahi müdahale ile rahatlayacaktır. Tırnak kökü kalıcı olarak çıkarıldığında tırnak bu bölümünden tekrar çıkmayacağı için problem tamamen ortadan kalkar” dedi.
Ayak sağlığını korumak için yapılması gerekenler nelerdir?
- Ayaklar her gün düzenli olarak yıkanmalı, parmak araları dahil çok iyi kurulanmalıdır. Kurulama işlemi kurutma makinesi kullanılarak da yapılabilir.
- Çoraplar günlük olarak değiştirilmeli ve çorapların ayakları terletmemesi için pamuklu olmasına dikkat edilmelidir.
- Ayakkabı seçimi de ayak saglığı açısından önemlidir. Ayakkabıların üstlerinin deri olmasına, ayak ergonomisine uygun olmasına, bayanların ayakkabı topuklarının 5 cm’den fazla olmamasına dikkat edilmelidir.
- Aynı ayakkabı üst üste uzun süre giyilmemelidir.
- Çocuklarda ilk yaşlarda, ayak kaslarının gelişimi ve ayak parmaklarının kavrama özelliği kazanması için ayakkabı giydirilmemelidir.
- Ayak problemlerinin genellikle çocukluk çağında başladığından sorun büyümeden bir hekime başvurulmalıdır.
