Dünyada her yıl 3 milyon kişi cilt kanserine yakalanıyor. Petrol ürünleri kullanılan kozmetik maddeleri, saç boyaları ve sigara cilt kanseri riskini artırıyor. Ayrıca mavi gözlüler ve açık renkliler, siyah ırka göre daha riskli gruptalar...
Amerika'da yılda 1 milyonun üstünde hastaya cilt kanseri teşhisi konuluyor. Dünyada ise bu rakamın 3 milyonu bulduğu belirtiliyor. Bu hastalık sık görülse de ölüm oranı binde birden daha az. Bu nedenle de ihmal ediliyor. Oysa bu oran son 10 yılda yüzde 25 arttı.
YAŞLILAR RİSKLİ GRUP
Beyaz ırkta her altı kişiden birinin cilt kanserine yakalanma olasılığı olduğu belirtiliyor. Erkekler ise kadınlara oranla daha sık yakalanıyor. İleri yaş ise en önemli nedeni; yaşlandıkça cilt ihtiyarlıyor ve kendini yenileyemiyor. Ultraviyole radyasyon hasarı da bu kanser için önemli nedenlerden biri. Ayrıca yapılan araştırmalar; bağışıklık sisteminin zayıflığı, arsenik, hidrokarbonlar, sigara, eskiden geçirilmiş yanıklar gibi devamlı kronik iltihaplar, HPV (human popillama virüsü) ve aşırı miktarlarda kozmetik ürünlerin kullanılmasının da cilt kanserine neden olduğunu gösteriyor.
KOZMETİKLERE DİKKAT
Kozmetik ürünlerde bulunan metil, etil, probil, butil paraben ve sodyum benzuatta içeren maddeler; hassas cilde sahip olan kişilerde ağır cilt bulguları, deride kızarıklık, kaşıntı ve kimi zaman ağrıya neden olabiliyor.
PETROLDEN KAÇININ
Petrole ve petrol atıklarına Meksikalılar 'Şeytanın pisliği' derler. Bu ürünlerin kozmetik sektöründe bilinçsizce kullanılması kanserin sebepleri arasında gösteriliyor. Petrolden elde edilen kimyasalların bebek ürünlerinden şampuanlara, güneş kremlerinden kadınların kullandığı pek çok ürüne kozmetik sektöründe kullanıldığı biliniyor. Cilt kanseri için en önemli tehlikelerden biri de organik olmayan boyalarla boyanan iç çamaşırları. Uzmanlar; iç çamaşırı seçerken dikkatli olunması gerektiğini vurguluyor. Ayrıca iç çamaşırlarını ilk kez giymeden önce zeytinyağlı deterjanlarla kaynatılmasını da öneriyorlar.
15 GÜN HAVALANDIRIN
Kuru temizlemeye verilen ürünlerin de 15 gün havalandırılmadan giyilmesinin tehlike arz ettiği de bazı yayınlarda yer alıyor. Bazı kalıtsal hastalıklar da cilt kanseri öyküsünü artırıyor.
KİMYASAL SAÇ BOYALARI YERİNE KINA KULLANIN
Kadınlardaki saç boyaları organik bile olsa yüzde 20'ye yakın kimyasal ihtiva ediyor. Bu nedenle saç boyası kullanırken çok dikkatli olunmalı. En sağlıklı boya maddesi kınadır. Günlük olarak erkeklerin 10, kadınların ise 20 adet kozmetik ürünü kullandığı tespit edilmiş. 15 bin bakım ürününün yüzde 30'unda kanser olma toksitesi ihtimali bulunuyor. 107 üründen birinde kanserojen etkisi bilinen maddeler var.
MAVİ GÖZ RİSK DEMEK
Ultraviyole radyasyon; cilt kanserinin en önemli etkenidir. DNA hasarı oluşturması, tamir mekanizmalarını bozması yüzünden ve immün sistemi kısmen baskılaması sebebiyle deri kanserlerinin temel faktörüdür. Ozon tabakası gelişen endüstri ve yayılan gazlarla incelip delinmiştir. Bu saha gün geçtikçe büyümektedir. Yüzde 1'lik incelme deri kanseri riskini yüzde 4 oranında artırmaktadır.
BEYAZ TENLİLER VE SARIŞINLAR
Cilt kanserleri; yüzde 90 oranında baş-boyun, el ve kollarda, yüzde 85 oranında yüz bölgesinde, yüzde 30-40 oranında da burungörülmektedir. Beyaz ırkta, mavi gözlü, açık tenli, sarışın, kızıl saçlı, kolay güneş yanığı olan insanlarda risk yüksek oranda artar. Siyah ırkta bu oran düşüktür.
Prof. Dr. ERKAN TOPUZ / Sabah
