Ambulanslar ve Acil Sağlık Araçları ile Ambulans Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

Ambulanslar ve Acil Sağlık Araçları ile Ambulans Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 10 Nisan 2012 tarihli ve 28260 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmıştır;

Sağlık Bakanlığından:

AMBULANSLAR VE ACİL SAĞLIK ARAÇLARI İLE AMBULANS
HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

MADDE 1 – 7/12/2006 tarihli ve 26369 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ambulanslar ve Acil Sağlık Araçları ile Ambulans Hizmetleri Yönetmeliğinin 1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; ambulans hizmetleri ve ambulans servislerinin kuruluş, işleyiş ve denetlenmesine ilişkin usul ve esaslar ile ambulans, acil sağlık aracı ve hasta nakil araçlarının tıbbi ve teknik donanım özelliklerini düzenlemektir.”

MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 2 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; Millî Savunma Bakanlığı hariç bütün kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek kişiler, özel hukuk tüzel kişileri, iktisadilik esaslarına ve özel hukuk hükümlerine göre çalışan kamu kurum ve kuruluşları tarafından verilen ambulans hizmetlerini, ambulans, acil sağlık aracı ve hasta nakil araçlarının tıbbi ve teknik donanım özellikleri ile ambulans servislerinin kuruluş, işleyiş, personel, araç-gereç, ücret, denetim, devir ve uygunluk belgelerinin geri alınmasına dair usul ve esasları kapsar.”

MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (h), (k) ve (n) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve fıkraya aşağıdaki (ö) bendi eklenmiştir.

“a) Acil sağlık aracı: Ambulans ve acil sağlık hizmetlerinin sunumu esnasında ihtiyaç duyulan personel ve malzemeyi olay yerine en hızlı şekilde ulaştırmak veya olay yerinde acil sağlık hizmetlerini yürütmek üzere kullanılan kara, hava ve deniz araçlarını,”

“h) Genel Müdürlük: Bakanlık Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünü,”

“k) Mesul müdür: Kamu kurum ve kuruluşlarında başhekimleri veya sorumlu sağlık personelini, ambulans servislerinde idari işlerden bizzat, tıbbi işlemlerden ise hekimler ve sağlık personeli ile birlikte sorumlu olan hekim veya paramedik veya acil tıp teknisyenini,”

“n) Sağlık personeli: Hekim, ambulans ve acil bakım teknikerleri (paramedik), anestezi teknikerleri, hemşireler, ebeler, toplum sağlığı memurları, acil tıp teknisyenleri ve anestezi teknisyenlerini,”

“ö) Hasta nakil aracı: Nakil esnasında normal şartlarda tıbbi müdahale gerektirmeyen hastaların sağlık kuruluşlarına veya sağlık kuruluşundan evlerine götürülmesi amacıyla kullanılan araçları,”

MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesinin başlığı ile birinci fıkrasının (a) bendinin (3) numaralı alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, bende aşağıdaki (4) numaralı alt bent eklenmiş ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Ambulanslar ve hasta nakil araçları”

“3) Yoğun bakım ambulansı: Hastaların nakil esnasında ileri seviyede izlenmesine ve tedavisine yönelik tasarımlanan, Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2’sinde yer alan teknik ve tıbbi donanıma sahip kara aracıdır.”

“4) Özel donanımlı ambulanslar: Acil hasta veya yaralılara olay yerinde acil tıbbi yardımı sağlamak veya görev yaptığı bölgenin coğrafi özelliği ile taşıdığı hasta veya yaralıların yaşı, fiziki ve tıbbi durumlarına göre özel olarak tasarlanmış ve buna göre ekip ve ekipmanla donatılmış araçlardır. Özel donanımlı ambulansların ambulans uygunluk belgesi Genel Müdürlüğün belirlediği standartlara uygun olarak müdürlükçe düzenlenir. Yetkili trafik birimlerince tescil edilir. Yenidoğan hastaların nakli amacıyla kullanılacak ambulanslar; acil yardım ambulansının tıbbi ve teknik donanımlarını sağlamak kaydı ile ventilatörlü transport kuvözü bulundurmak zorundadır. Bu ambulanslarda yetişkin hastalarda kullanılacak tıbbi donanım ve malzeme aranmaz.

Arazi tipi kar paletli, çoklu hasta taşıyabilen, obez hasta taşıyabilen, hovercraft, medikal kurtarma ve motosiklet gibi özel donanımlı ambulansların ambulans olarak tescili; teknik ve tıbbi özellikleri bakımından Genel Müdürlüğün uygun görüşü alınarak müdürlükçe düzenlenecek ambulans uygunluk belgesi ile yapılır.”

“(2) Hasta nakil araçları kamu kurum ve kuruluşları ile özel sağlık kuruluşlarına bağlı olarak çalışır. Hasta nakil araçları için taşınacak hastaların özelliğine göre ihtiyaç varsa yatak, tekerlekli sandalye gibi donanımların sabitlenmesine yönelik gerekli tedbirler alınır. Türk Standartları Enstitüsünden araç tadilat belgesi alınıp müdürlükten hasta nakil aracı uygunluk belgesi alındıktan sonra yetkili trafik birimlerince tescil edilir. Bu araçlarda nakil esnasında en az bir sağlık personeli bulundurulur. Hasta nakil araçlarında asgari aşağıdaki donanımlar yer alır:

a) Haberleşme cihazları (telsiz veya telefon),

b) Aracın kullanım amacını belirten fosforlu yazı ve işaretler,

c) Bir adet tansiyon aleti, bir adet portatif oksijen ünitesi, otomatik eksternal defibrilatör ve bir adet temel tıbbi malzeme çantası.”

MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(1) Acil sağlık aracı, olay yerinde teknik ve lojistik destek amaçlı kullanılır. Bu araçlar organ nakli aracı, mobil komuta kontrol aracı, mobil haberleşme aracı, mobil sağlık aracı ve benzeri araçlar olup hasta taşıma amaçlı kullanılmazlar. Bu araçlar aşağıda belirtilen genel özelliklere sahiptirler:

a) Işıklı ve sesli uyarı sistemi,

b) Haberleşme cihazları (telsiz, telefon),

c) Aracın kullanım amacını belirten fosforlu yazı ve işaretler,

ç) Aracın kullanım amacına uygun tıbbi ve teknik donanım.”

MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“a) Acil yardım ambulanslarında en az üç personelden oluşan bir ekip görev yapar. Ekipte en az bir hekim veya bir paramedik veya Sağlık Bakanlığınca belirlenmiş modül eğitimlerini tamamlamış bir acil tıp teknisyeni ile diğer bir sağlık personeli ve bir şoför bulunur. Ambulansta sürücülük görevini öncelikle acil tıp teknisyeni veya zorunlu hallerde paramedik yürütebilir. Bu durumda şoför bulundurulmaz. Hekim bulundurulmayan acil yardım ambulanslarında hasta kabininde nakil esnasında hastaya müdahale etmek üzere görev yapan personelden en az biri paramedik olmalıdır. Hekim veya paramedik bulunmayan acil yardım ambulanslarında çalışacak acil tıp teknisyeni; temel modül, travma resüsitasyon, çocuklarda ileri yaşam desteği ve erişkin ileri yaşam desteği kurslarını başarı ile tamamlamış ve sertifika almış olmalıdır.”

“c) Özel donanımlı ambulanslarda bir hekim veya bir paramedik ile bir sağlık personeli olmak üzere en az iki personel görev yapar. Ekipte şoför yerine bir paramedik veya acil tıp teknisyeni çalıştırılabilir. Yoğun bakım ambulanslarında çalışacak hekim ve sağlık personelinin; Bakanlıkça onaylanmış temel modül, erişkin ileri yaşam desteği ve travma resüsitasyon kurslarını, yenidoğan hastaların nakli amacıyla kullanılacak olan ambulanslarda çalışacak hekim ve sağlık personelinin ise Bakanlıkça onaylanmış temel modül ve çocuklarda ileri yaşam desteği kursunu başarı ile tamamlamış ve sertifika almış olmaları zorunludur.”

MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(4) Kamu kurum ve kuruluşlarına hibe edilen ambulans ve hasta nakil araçlarında Genel Müdürlüğün onayı ile arka kapı şerit alt bölümünde 20 x 50 cm ebatlarını geçmemek kaydıyla bağışta bulunan kişi, kuruluş veya bunların önerecekleri kişi veya kuruluşça bağışlandığına dair yazı ve ibare yer alabilir.”

MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(1) Hasta nakil, acil yardım ve yoğun bakım ambulanslarının tescili; Türk Standartları Enstitüsü veya yetkilendirdiği kurumlarca TS EN 1789 sayılı Türk Standardına ve bu Yönetmeliğin Ek-1’ine göre yapılan muayene sonucunda Türk Standartları Enstitüsünce düzenlenen belge ve bu Yönetmeliğin Ek-2 ve Ek-4’ünde öngörülen çerçevede müdürlükçe yapılan muayene sonucunda müdürlükçe düzenlenen Ek-6’daki Ambulans Uygunluk Belgesine dayanılarak yetkili trafik birimlerince yapılır. Özel donanımlı ambulanslar ile acil sağlık araçlarının tescili müdürlükçe bu Yönetmelik esasları çerçevesinde yapılacak inceleme ve değerlendirme sonucunda düzenlenecek belge ve Genel Müdürlükten alınacak uygunluk yazısına dayanılarak yetkili trafik birimlerince yapılır.”

MADDE 9 – Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin iki ve dördüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

“(2) Kara ambulansı işleten ambulans servisleri, en az iki adet kara ambulansı ve ekibini bulundurmak zorundadır. Ambulans sayısı beşin üzerinde olan ambulans servisleri, kullandıkları ambulanslardan herhangi birinin geçici olarak hizmet dışı kaldığı durumlarda kullanılmak üzere her beş adet ambulans için bir adet olmak üzere yedek ambulans bulundurabilir. Bulundurulan yedek ambulans için ayrıca personel gerekmez. Ancak yedek ambulansın hangi ambulansın yerine ve kaç gün süre ile kullanılacağı en geç bir gün önce müdürlüğe bildirilir. Bünyesinde iki adet kara ambulansı bulunduran ambulans servisleri, ambulanslardan birinin kaza veya arıza nedeniyle hizmet veremediği durumlarda en fazla otuz gün içerisinde hizmet vermeyen ambulansın yerine ambulans ikame etmek zorundadır.”

“(4) Sağlık kuruluşları aynı adreste birden fazla ambulans bulundurdukları takdirde ambulans servisi uygunluk belgesi almak zorundadır. Bu kuruluşların mesul müdürü veya sorumlu hekimi, aynı zamanda ambulans servisinin de mesul müdürüdür. Hastaneler bünyelerinde birden fazla ambulans bulundurabilirler. Bu durumdaki hastanelerin ambulans servisi uygunluk belgesi alma zorunluluğu yoktur.”

“(7) Ambulans servisleri kuruldukları il sınırları dışında başka illerde istasyon kurabilir. Bu durumda ambulans servisi tarafından 11 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (ç), (f), (g), (ğ), (h), (i) ve (j) bentlerinde istenilen belgelerle birlikte faaliyet göstereceği müdürlüğe başvuru yapılarak izin alınır.

(8) Hava ambulans servisi olarak faaliyet gösterecek kuruluşlar bünyesinde en az bir ambulans hava aracını, deniz ambulans servisi olarak faaliyet gösteren kuruluşlar bünyesinde en az bir ambulans deniz aracını bulundurmak zorundadır. Sadece hava veya deniz ambulans servisi olarak faaliyet gösterecek kuruluşların kara ambulansı bulundurma zorunluluğu yoktur.”

MADDE 10 – Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 11 – Aynı Yönetmeliğin 16 ncı maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(3) Ambulans servisleri için gerekli çağrı merkezi en az 20 metrekare olacaktır. Bu birim, en az dört kişinin çalışabileceği, havalandırma ve ısıtma sistemine sahip olacak şekilde düzenlenir. Çağrı merkezinde ayrıca aşağıda belirtilen asgari teknik ekipmanlar bulunur:

a) En az dört hatlı telefon santralı, internet, faks cihazı ve sabit merkez telsizi,

b) Çağrı raporlama ve yönetim sistemleri,

c) Ses kayıt sistemi,

ç) Araç takip ve coğrafi konum sistemleri,

d) Jeneratör ve kesintisiz güç kaynağı.”

MADDE 12 – Aynı Yönetmeliğin 18 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(2) Özel ambulans servisleri ile diğer kamu ve özel kurum ve kuruluşlara ait ambulansların doğrudan başvuru üzerine vakaya çıkmaları durumunda derhal il ambulans servisi komuta kontrol merkezine bilgi verilir.”

MADDE 13 – Aynı Yönetmeliğin 20 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 20 – (1) Özel ambulans servislerinin çağrı merkezlerinde, hizmet verilen “il”e ait coğrafi numaralar kullanılır. Bu numaralar ve ambulans servisine ait diğer telefon numaraları, il ambulans servisi (112) komuta ve kontrol merkezine önceden bildirilir.

(2) Çağrı merkezi, istasyonlar, ambulanslar ve ekiplerinde haberleşme amacıyla telsizler kullanılır. Ambulans servisleri ve özel hastane ambulansları tarafından kullanılan telsiz frekansı il ambulans servisi komuta ve kontrol merkezine bildirilir. Ambulans servisleri ve özel hastaneler tarafından kullanılan ambulanslarda araç takip cihazı bulunacak ve bu cihazlar il ambulans servisi komuta kontrol merkezinde kullanılan dijital operasyon yönetim sistemine entegre olacaktır. Hava ve deniz ambulanslarında uluslararası hava ve deniz haberleşmelerinde kullanılan haberleşme cihazları bulunur.

(3) Bütün devlet-kamu, üniversite ve özel hastaneler bünyesinde; Bakanlık Sağlık Afet Koordinasyon Merkezi (SAKOM) ve İl 112 Komuta Kontrol Merkezleri (KKM) ile doğrudan görüşme yapabilecek; başhekim adına yetkili nöbetçi idari şef ve/veya nöbetçi acil şeflerinin kullanımında olan, iki yönlü dış görüşmelere açık (gelen aramalara cevap verebilen, harici arama yapabilen), hastane santralinden ayrı, arayanı diğer birimlere yönlendirmeyen, doğrudan ilgili nöbetçi idari şef ve/veya nöbetçi acil şeflerine ulaştıran, 24 saat hizmet verecek şekilde açık tutulan bir telefon hattı tesis edilir.

(4) Özel ambulanslarda dual band özellikli VHF/UHF araç telsizi bulundurulur.

(5) Özel Ambulansa ihtiyaç duyulması halinde, bu talebin karşılanması amacıyla; özel hastaneler ve özel ambulans servisleri, devlet hastaneleri/il ambulans servisleri ile haberleşmek için öncelikle yukarıda belirtilen özelliklere haiz telefon sistemini kullanırlar. Telsiz haberleşmesine geçilmesi gerektiğinde, bu durum telefonla koordine edilir ve aynı anda telsiz sistemi açılarak telsiz haberleşmesi başlatılır.

(6) Özel ambulans göreve sevk edildiği anda, özel ambulansta bulunan VHF/UHF dual band araç telsizi açılır ve haberleşme bu telsiz üzerinden yürütülür. Ambulans görevde olduğu sürece, görev bitimine kadar telsizi daima açık bulundurulur.

(7) Özel ambulanslarda, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun (BTK) yetkilendirdiği Ortak Kullanımlı Telsiz Hizmeti (OKTH) işletmecilerinin bulunduğu illerde, bu hizmeti sağlayan işletmecilerden hizmet alımı ile telsiz haberleşme hizmeti sağlanır. OKTH işletmecilerinin bulunmadığı veya OKTH işletmecileri olmakla birlikte ihtiyacın karşılanamayacağı illerde ise BTK’dan ilgili mevzuata göre alınacak izin kapsamında frekans tahsisi yapılarak telsiz haberleşmesi sağlanır. BTK’dan alınan frekanslar her ilde il 112 KKM’lerine bildirilir.”

MADDE 14 – Aynı Yönetmeliğin 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendine aşağıdaki cümle eklenmiştir.

“Hava ambulans servisleri havaalanları içerisinde uçağın konuşlandığı hangar veya tesis içerisinde yer alabilir.”

MADDE 15 – Aynı Yönetmeliğin Ek-1’nin (a) ve (j) fıkraları ile (c) fıkrasında yer alan asgari araç ölçülerine ait tablo aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“a) Araçlar, 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolu Trafik Kanununa uygun olmalı ve ilk kez ambulans ruhsatı alacak araçlar beş yaşından fazla olmamalıdır. Daha önce ambulans ruhsatı almış ve beş yaşını doldurmuş olan araçlar her iki yılda bir Türk Standartları Enstitüsü veya yetkilendirdiği kurumlarca TS EN 1789 sayılı Türk Standardı ve bu Ek’e göre yapılan muayene sonucunda Türk Standartları Enstitüsünce düzenlenen belge ile birlikte bu Yönetmeliğin Ek-2 ve Ek-4’ünde öngörülen çerçevede müdürlükçe yapılan muayene sonucunda, uygun olanların izinleri on beş yaşına kadar uzatılabilir.”

“j) Ambulansların tasarımı ile donanımda kullanılacak tüm elektrik aksamı, cihaz ve malzemelerin montaj ve özellikleri TS-EN 1789 standardı son versiyonuna uygun olmalıdır. Yeni tescil edilecek ambulanslar ile daha önce ambulans olarak kullanılan ve anılan standarda göre yeniden tadilat yapılan her ambulans için anılan standardın EK-C formu düzenlenerek muayene ve uygunluk işlemleri esnasında sunulur.”

“

”

MADDE 16 – Aynı Yönetmeliğin Ek-2’si ekteki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 17 – Aynı Yönetmeliğin Ek-10/A sayılı tablosunda yer alan AMBULANS SERVİSİ DENETLEME FORMU’nun (1) sıra numaralı satırı aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve (18) sıra numaralı satırdan sonra gelmek üzere aşağıdaki satırlar eklenmiştir.

“

”

“

”

MADDE 18 – Aynı Yönetmeliğin Ek-10/B sayılı tablosunda yer alan AMBULANS/ACİL SAĞLIK ARACI DENETLEME FORMU’nun (1) sıra numaralı satırı aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, (16) sıra numaralı satırından sonra gelmek üzere aşağıdaki satırlar eklenmiştir.

“

”

MADDE 19 – Aynı Yönetmeliğin geçici 1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce faaliyette olan ambulans servisleri ve ambulanslar bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içerisinde 11 ve 13 üncü maddelerdeki şartları yerine getirmek zorundadır. Bu süre içerisinde gerekli şartları yerine getirmeyen servisler ile ambulansların faaliyetleri valilikçe süresiz olarak durdurulur.”

MADDE 20 – Aynı Yönetmeliğin geçici 2 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Geçiş hükümleri

GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce tescil edilmiş ambulanslar, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 15 inci maddeye göre oniki ay içerisinde muayene yaptırmak zorundadır. Bu süre içerisinde gerekli şartları yerine getirmeyen ambulansların faaliyetleri valilikçe süresiz olarak durdurulur.”

MADDE 21 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 22 – Bu Yönetmelik hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür. 

Eki için tıklayınız.