Çağımızın hastalığı olan obezitenin ardında sadece çok yemek değil pek çok hormonal sorun da yatıyor. Diyet Uzmanı Banu Kazanç, "Her fazla kilo hastalık getirir. İyileşmek için kişiye özel diyet şart" diyor
Kısa sürede çok kilo verdiren diyetlerin, çok düşük kalori ve sınırlı besinlerle yapıldığına dikkat çeken Beslenme ve Diyet Uzmanı Banu Kazanç; "Bu tür diyetler, metabolizmanın yavaşlaması, kas kaybı ve iştah kontrolünün bozulmasına neden olur. Yağ yerine kaslardan verilen kilolar kısa sürede geri gelir" uyarısında bulundu. Kilo kontrolünde sağlıklı beslenmenin önemini vurgulayan Banu Kazanç; "Vücuda eklenen her beş kilo, yeni bir hastalığa davetiye çıkarması açısından tehlikelidir" diyerek, doğru diyetin ayrıntılarını anlattı...
HORMONLAR DA ETKİLİ OLUR
Kilolarımızdan genlerimiz mi sorumlu? Ne yaparsak yapalım bu gerçeği değiştiremiyor olabilir miyiz?
Kilolu olma durumu; genlerimizle kuşaktan kuşağa taşınır ama bunda genlerin mi yoksa yeni nesillerin hareketsiz yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıkları mı olduğu net değildir. Kötü beslenme alışkanlıkları da aynen genler gibi ailedeki yetişkinlerden çocuklarına geçer, paylaşılır.
Aşırı yemediği halde kilo aldığından şikayet eden çok insan var. Bu tür insanlar neden kilo alıyor?
Diyelim ki menopoz dönemindesiniz veya bebeğinizi emziriyorsunuz... Ya da kullandığınız ilaçlar, hormon faaliyetlerinizdeki değişimler kilo almanıza neden olabilir. Kalp-damar hastalıkları, tansiyon ve şeker gibi sağlık problemleri de kiloyu etkileyebilir. Kilo alma konusunda suçlu her zaman siz olmayabilirsiniz! Genetik özellikleriniz şişmanlamanıza zemin hazırlayabilir.
HERKESİN NEDENİ FARKLI
Kilo aldıran hastalıklar nelerdir?
Tiroid bezinizin az çalışması, böbreküstü bezlerinizin fazla miktarda kortizol üretmesi, pankreasın insülin direncine yol açacak derecede insülin imal etmesi (metabolik sendrom) ya da yumurtalık kistleri; kilo almakta rol oynayabilir. Bazen kullanılan ilaçlar da kilo direncine neden olur.
İnsanlar kendilerine kilo aldıran etkenleri öğrenip ona göre bir beslenme düzenine girebilir mi?
"Niçin kilo alıyorum?" sorusunun cevabını bulmak için ayrıntılı bir sağlık taramasından geçmek ve beslenme uzmanı ile yaşam öyküsünü ayrıntılı olarak paylaşmak gerekir. Kilo nedenlerini bulmak için kan tahlilleri ve sağlık taramalarına ihtiyaç olur.
KİBRİT KUTUSU ÖLÇÜSÜ İLE BİR YERE VARILMAZ!
Diyet listelerinde yer alan 'bir kibrit kutusu' ölçeğiyle ilgili ne düşünüyorsunuz?
Ben de herkes kadar nefret ediyorum bu tanımlamadan ve sanırım mesleğe başladığımdan beri 15 yıldır hiç bu ölçüyü kullanmadım. Hatta ofisimde kendi boyumda yaptırdığım bir kibrit kutusu var!
KÜÇÜK TABAKTA YİYİN
İdeal porsiyon nasıl olmalı?
Sağlıklı beslenme için protein, karbonhidrat, yağ, lif, vitamin ve mineral dengesinin kurulması gerekir. Diyette porsiyon kontrolü de çok önemlidir. Özellikle, üzerinde gramajı belirtilmiş süt, yoğurt gibi paketli ürünler, ince ince dilimlenmiş ekmekler; tüketim kolaylığı sağlar. Sayıyla tüketilen yiyeceklerin porsiyon kontrolü de daha kolaydır. Meyve, et, peynir gibi yiyecekleri göz kararı tüketmek ise diyeti bozan temel nedenler arasında yer alır.
Porsiyonlardaki minik kaymalar büyük sorun yaratır mı?
Ölçü konusunda çok da hassas olmanız gerekmiyor. Sonuçta altın tartmıyorsunuz! Tabak boyutlarını küçük seçmek ise porsiyon kontrolünde çok etkili oluyor. Tabağı ne kadar küçük seçerseniz o kadar çabuk doyarsınız.