Albayrak, “Tüm küresel ve bölgesel ekonomik zorluklara karşın Türkiye’nin tüm hedeflerine güçlü bir şekilde yürümesini sağlayacak bir ekonomik program hazırladık” dedi.
Türkiye'nin gelecek üç yılının yol haritası tamamlandı. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Yeni Ekonomi Programı (YEP) adını alan 2019-2021 Orta Vadeli Programı dün açıkladı. Büyümenin sürdürülebilir düzeye çekildiği, enflasyonun makul seviyelerde bulunduğu YEP’in en vurucu yanı ise kamunun tasarruf planı oldu. 2019 yılında 76 milyar liralık tasarrufa imza atmaya hazırlanan Türkiye ekonomisi, her üç ayda bir de YEP’in adımlarını denetleyecek. YEP’te bu yıl büyüme öngörüsü yüzde 3.8’e çekilirken, 2019’da yüzde 2.3 büyüme bekleniyor. Ayrıca, 2018’de enflasyonun yüzde 20.8 seviyesine yükselmesi 2020’de ise yüzde 9.8 ile yeniden tek haneye dönmesi hedefleniyor. İşsizlikte ise program boyunca çift haneli oranlar sürecek ama program boyunca 2 milyon yeni istihdamın yaratılması planlanıyor.
3 TEMEL ZEMİN
Bakan Albayrak, dün iş insanları, banka genel müdürleri, ekonomistler ve analistlerin katıldığı kalabalık bir toplantı ile YEP’in ayrıntılarını kamuoyuna sundu. Ekonomiyle ilgili tüm paydaşların bir araya gelerek oluşturduğu YEP’in Türkiye’nin karşı karşıya olduğu zorluklardan daha güçlü çıkmasını sağlayacağını söyleyen Albayrak şöyle konuştu: “Ekonominin bu zorlukları sağ salim aşması için politikaları hayata geçireceğiz. Sadece kendi aklımızla değil tüm kesimlerin katkısıyla kurguladık. Bu tedbirleri aldıkça küresel siyasi ve ekonomik gelişmelere karşı direncimiz güçlü olacak. YEP’in tedbirleri de kapsayan program olmasını sağladık. Programı 3 ana temel üzerine oturttuk; dengelenme, disiplin ve değişim. Kurguladığımız bu süreç ekonomimizin bazı temel alanlarında daha sürdürülebilir modele geçmeden önce bu yıldan başlayarak 2019 ve 2021 de ekonomik dengelenmenin yol haritasını oluşturuyor. İkincisi disiplin, disiplinden temel kastımız dengelenme sürecinin kamu maliyesindeki disiplinle dengelenmesi. “
ÜRETİM VE İHRACAT
Değişimin ise temel hedefleri olduğunu kaydeden Albayrak, “Bundan sonra her politika değişikliğinde ülkenin uzun vadeli üretim kapasitesi ve ihracatın artmasını sağlayacak katma değerli alanlara yoğunlaşılacak. Bundan sonra desteklenecek yatırım projelerinde görülecek kademeli milli gelir artışını net şekilde göreceğiz. Bu programın öngördüğü tedbirlerle büyümeyi sürdürülebilir ve sağlıklı bir çizgiye oturtacağız. Büyümeyi, sürdürülebilir kılmak ve sağlam temeller üzerine inşa etmek temel amacımız” diye konuştu. Albayrak, YEP’in enflasyon, kamu maliyesi, cari açık, istihdam ile bankacılık ve reel sektör olmak üzere 5 temel alandaki hedefleri kapsadığı vurguladı ve şöyle anlattı:
YEP’TE TEMEL ALANLAR ENFLASYON
“Merkez Bankamız enflasyon mücadele için elindeki tüm araçları kararlı ve bağımsız şekilde kullanmaya devam edecek. Ama mücadele için bu yeterli değil. Mali politikalar noktasında hükümetimiz ve toplum genelinde de bir desteğe ve koordinasyona ihtiyaç var. Yeniden yapılandırılmış Finansal İstikrar ve Kalkınma Komitesi hayata geçirilecek. Çok yakında paylaşacağımız enflasyonla top yekün mücadele programını hayata geçireceğiz. Ürün gözetimi, tarımda milli birlikle gıdadaki dalgalanmalar yakından izlenip etkin mücadele ortaya konacak. TÜFE bazlı düzenleme, tedarik zinciri, ürün izleme mekanizması gibi bir çok aksiyonla 2020 sonunda tek haneye inen enflasyonu 2021’de 6’ya indireceğiz.”
KAMU MALİYESİ
“Enflasyonla mücadelenin yanında 2002’den bu yana gösterilen başarının en önemli etkeni kamu maliyesindeki sıkı duruştu. Bu güçlü duruşu sürdürmek için kamuda kaynakların doğru ve verimli kullanılmasını sağlayacak tedbirleri almaya başladık. Sadece 2019 yılında 76 milyar lira tasarruf yapacağız. İhalesi yapılmamış veya daha başlamamış projeler askıya alınacak. Mega projeler doğrudan yabancı yatırım, uluslararası finansmanla hayata geçirilecek, kamu-özel işbirliği finansal açıdan verimli olmasına yönelik düzenlemelerle hayata geçirilecek. Disiplin için kamu görevlilerin artırılmasına yönelik tedbirler alınacak. Vergi süreçlerinde önemli iyileştirmeler yapılacak ve bunun ötesinde etkinliği kalmamış olan istisna, muafiyet ve indirimleri kademeli kaldıracağız. Tüm bu adımlarla faiz dışı fazlanın milli gelire oranını 2019’da yüzde 0.8, 2020’de yüzde 1’e 2021’de yüzde 1.3’e yükselteceğiz. Aynı dönemlerde bütçe açığı yüzde 1.8, yüzde 1.9 ve yüzde 1.7 gerçekleştirip bütçe açığını yüzde 2’nin altında tutacağız.”
CARİ AÇIK
“Cari açık düşürülmesi dengelenme sürecini yaşayacağımız diğer alan. Cari açıkta bu yıldan itibaren artan turizm geliri ve ihracatı önceliklendiren yeni uygulamaların devreye alınmasıyla önemli bir düşüşü görmeye başladık ve anlamlı şekilde devam edecek. Sürdürülebilir sağlıklı büyüme için enflasyon ve cari açık önemli. Cari açığın düşürülmesi için ilaç, ara ürün, kimya, petro kimya, enerji, makine ve teçhizat ile yazılım sektörleri bu mücadelenin öncelikli yatırım alanlarından olacak. Teknoloji ve Ar-Ge yatırımları, kamu özel ortaklığıyla farklı şekillerde hayata geçirilecek. Yüksek teknoloji endüstri üretim bölgeleri, 20 biyo-teknolojik ilacın üretim altyapısının kurulması, petrokimya kümelenmeleri gibi yatırım projelerinin yanında ihracat ana planıyla birlikte bu süreci destekleyeceğiz. Cari açığın, milli gelire oranı 2019 yılında yüzde 3.3 iken, 2021 yılına geldiğimizde yüzde 2.6 düzeylerine inecek.”
İSTİHDAM
“2020 sonrası işsizlik azalacak ve yüzde 10.8’e ulaşacak. Program döneminde ek istihdama Türkiye güçlü şekilde devam edecek. 2021’e kadar 2 milyon yeni istihdam oluşturulacak.”
Albayrak, tüm bu başlıkların ötesinde YEP’in yeni başarı hikayesi olarak tüm yatırımcılara da kısa vadede güven vereceğini belirterek şöyle devam etti: “Kamu Maliyesi ve Dönüşüm Ofisi kurduk. Maliye ve Hazine, diğer bakanlıklardan temsilcilerin de katıldığı bir ofis. Sadece tasarruf tedbirlerinin uygulanmasından ve eklenmesinden değil gelir artırıcı önlemlerin bulunup hayata geçirilmesinden sorumlu olacak. Sürece öncülük edilecek yol haritaları hazırlayacak. Performans göstergeleri hazırlayıp raporlayacak. 76 milyar lira tasarruf ile yetinmeyecek kamuda gereksiz kullanım israfi önlemek, gelirleri artırmak için bir çok yapısal reformu geliştirecek ve uygulayarak mali sonuçlara verimlilik olarak yansımasını sağlayacak. 76 milyar liralık tasarrufun ise 31 milyar lirası harcamalardan, 13.7 milyar lirası yatırımdan, 10.1 milyar lirası teşviklerden, 2.5 milyar lirası sosyal güvenlikten, 2.7 milyar lirası mal ve hizmet alımlarından gelecek. Gelir artırıcı 16 milyar liralık tedbirlerle rakam 76 milyar liraya ulaşacak.”
