İstanbullu 1 Kasım’dan itibaren aile hekimliği müessesesiyle tanıştı. Milliyet muhabirleri, aile hekimlerini öğrenmek amacıyla www.istanbulsaglik.gov.tr adresine girerek sorgulama yaptılar; ancak farklı sorunlarla karşılaştılar.
İlk olarak Ayşegül Aydoğan Atakan, T.C. kimlik numarasını girerek aile hekiminin Dr. Ayla Öztemiz ve görevli olduğu Aile Sağlık Merkezi’nin (ASM) Kadıköy 14 no’lu ASM olduğunu öğrendi. Ancak Göztepe’de oturmasına rağmen kayıtlı bulunduğu ASM’nin adresi Kadıköy Hasanpaşa’da görünüyordu.
Ekrandaki “Lütfen aile hekiminizle irtibata geçerek kaydınızı yaptırın” uyarısı üzerine ASM’nin telefonuna ulaşarak doktorla görüşmek istedi. İlgili ASM’yi aradığında Dr. Öztemiz’in orada görevli olmadığını öğrendi.
Bunun üzerine Kadıköy Sağlık Grup Başkanlığı’nı arayan muhabirimize, aile hekiminin Fikirtepe’deki Dumlupınar Sağlık Ocağı’nda görev yaptığı bilgisi verildi. Bu kez Fikirtepe’deki sağlık ocağını arayan muhabirimiz oradaki yeni görevlendirilen hekimin verdiği bilgilerle yetinmek zorunda kaldı.
‘Bilmek zorunda değiliz’
Buradaki hekim, önce arkadaşımıza Dr. Öztemiz’in daha önce orada çalıştığını, aile hekimliği sistemiyle birlikte ayrıldığı bilgisini verdikten sonra, “Madem hekiminizi hiçbir yerde bulamıyorsunuz o zaman Facebook’tan arayın” diyerek dalga geçti.
Ardından “Bizim bilgimiz yok, zaten bilmek zorunda değiliz” diyen aile hekimi, hizmete girecek 14 No’lu ASM’nin Göztepe Benzinci olarak bilinen benzin istasyonunun yakınlarında açılacağını tahmin ettiklerini söyledi.
“Sanal” eşleştirme
Bunun üzerine sağlıklı bir bilgi alabilmek adına İl Sağlık Müdürlüğü’nü arayan arkadaşımıza, aile hekimini ve bağlı bulunduğu ASM’yi bulamamasının nedeni olarak, ASM’lerin tamamımın açılmadığı, bunda ASM’lerin kiralanmasında yaşanan sorunların etkili olduğu açıklaması yapıldı. İnternet sorgulamasında vatandaşın karşısına çıkan ASM’lerin “sanal” olduğu, hekimlerin ise “meskeni belli olmayan aile hekimleri” olduğu bilgisi verildi. Yetkililer yaşanan sıkıntıların bir hafta içinde çözülmesinin beklendiğini belirtirken bu süre zarfında vatandaşların mağdur olmamak için en yakın ASM’ye gidip kendilerini kaydettirebileceğini bildirdi.
Bahçeşehir’de ilk buluşma
DOKTORLAR HASTALARI AYAKTA UĞURLUYOR
Bahçeşehir’de oturan Milliyet muhabiri Şükran Pakkan da aile hekimiyle tanışmasını şöyle aktardı:
“İnternette yaptığım sorgulamaya göre aile hekimim Dr. Murat Sezen. Ama doktorumu nerede bulabileceğime ilişkin bir bilgi yok açıklamada. İnternetten isim araması yapsam da mümkün değil, bulamıyorum. Mesai saatleri dışında arama yaptığım için sağlık ocağının telefonları da yanıt vermiyor.
Elimin altında bilgisayar ve telefon olmasına rağmen, ismi belli doktorumun yerini öğrenemiyorum. Evinde emekliliğini yaşayan yaşlılar, internet erişimi olmayan aileler ne yapacak? Sabah ilk işim, bağlı bulunduğum sağlık ocağını denemek oluyor.
İSİM LEVHALARI OLACAK
Çok sıra yok, gişedeki memura yaklaşıp Dr. Sezen’i görmek istediğimi söylüyorum, elime bir sıra numarası veriliyor; 26. kişiyim.
Beklemeye başlıyorum ama bu kez yanlış odanın önünde beklediğim ortaya çıkıyor. Aslında kapılarının önlerinde isim levhaları olacak artık ama tümü asılmadığı için bu karışıklıklar oluyormuş.
İstanbul’da aile hekimliği sistemine geçişle birlikte Bahçeşehir birçok hekimin çalışmak istediği bir semt olarak adını listelere yazdırmış. Aile hekimliğine başvuran binlerce hekim arasında puan sıralamasında çoğunluğu ilk 500 sıralamasına girenlerin tercihi Bahçeşehir olmuş. Bahçeşehir merkez bölgesine hizmet veren sağlık ocağında altı hekim görevli. Doktor başına 3 bin 300 ile 4 bin arasında hekim düşüyor.”
“Sürekli olarak ‘Benden memnun kalmazsanız, hekiminizi değiştirebiliriz’ vurgusu var. Henüz reçeteleri sisteme yazamıyorlarmış ama hekim değiştirme formları hazır, çekmecede bekliyor. Gelen hemen herkes aile hekimine muayene olmak için değil reçete yazdırmak için burada. Bazı kişiler adını listede bulamıyormuş. Ancak sistemde bu duruma da çare var, form sunulmuş, ‘İstediğiniz doktoru seçin hemen kayıt yapalım’ denilmiş.
Aile doktorum pek nazik, içeri girince ayağa kalkıp elimi sıkıyor. ‘Hoşgeldiniz’ diyor. Ben alışmışım devlet dairelerinde azarlanmaya ve bu azarlamaya karşı taktik geliştirmeye.
Gerginlik yok, alelacele hastayı göndermeye çalışmak yok. İçeri girenin 20 dakika çıkmadığı oluyor. Doktorlar neredeyse ayakta uğurluyor hastayı. Benim doktorum da bizi evde ziyaret edeceğini, ama mutlaka önce telefon açıp randevu alacağını söylüyor. Şaşırıyorum ve nezaketsizlik yapıyorum belki ama, ‘Niye?’ diye soruyorum, meğer sistem böyle gerektiriyormuş. Aile hekiminin bölgesindeki tüm vatandaşları tek tek tanıması gerekiyormuş.”
Doktorum istifa etmiş!
Aile sağlık merkezi 12 kilometre uzakta
Tahsin Aksu da aile hekimini öğrenmek için yaptığı araştırmada hekimi Dr. Taner Şahin’in Kadıköy 18 No’lu ASM’de görevli olduğu bilgisiyle karşılaştı. Ancak ekranda ASM’nin adres ya da telefon numarasına ilişkin bir bilgi yer almadı. Dr. Taner Şahin’in Sancaktepe Yenidoğan Sağlık Ocağı’nda görevli olduğu bilgisine ulaşan Aksu, telefonla aradığında bu isimde bir doktorun görevli olmadığını öğrendi. Bunun üzerine Kadıköy Sağlık Grup Başkanlığı’nı arayan Aksu’ya bir yetkili, aile hekiminin Feneryolu Mahallesi’nde açılan 18 No’lu ASM’de görev yaptığını ve bu adrese gidip kayıt yaptırması gerektiğini bildirdi. Ancak 3 yıl önce Kadıköy Feneryolu’ndan Çekmeköy ilçesine taşınan Aksu’nun aile hekiminin şu anda ikamet ettiği adresten 12 kilometre uzaktaki ASM’de görevli olması dikkat çekti.
Ertesi gün Çekmeköy’den aile hekiminin bulunduğu Kadıköy Feneryolu’na 1 saat 20 dakikalık otobüs yolculuğunun ardından ulaşan Aksu, bağlı bulunduğu ASM’yi Gedikli Sokak’taki Selam apartmanının zemin katında buldu. Aksu, aile hekimine ulaşma çabasını şöyle anlattı: “Dış cephesinde herhangi bir levhaya rastlayamadım. Sadece kapıya asılmış iki kâğıtta mesai saatleri ve görevli iki doktorun hangi sokaklarda oturan hastalara bakacağı bilgisi bulunuyordu. İçeride ise doktorlar Sevda Şahin ve Hülya Can’ın yanı sıra iki de yardımcısı vardı. Bekleme alanında birkaç sandalyenin dışında sadece duvarda Feneryolu mahallesi haritasının bulunması dikkatimi çekti.
Sevda Şahin, doktorumun Taner Şahin olduğunu söyleyince, 1.5 ay önce görevinden istifa ettiğini ve Beykoz Sağlık Grup Başkanı olduğunu söyledi. Başka hastaların da doktorunun Taner Şahin olduğunu belirtmeleri üzerine, görevli doktorlar ‘Size misafir hasta olarak bakabiliriz ancak doktorunuzu değiştirmeniz gerekiyor’ dediler.
Saat 10.40’ta formumu teslim ettiğim görevli adresimin Çekmeköy’de olduğunu görünce bu kez ‘Aile Hekimi’ tercihinizi evinize yakın bir ASM’de tercih ederseniz iyi olur’ diyerek beni yolcu etti.”
AYŞEGÜL AYDOĞAN ATAKAN - ŞÜKRAN PAKKAN - TAHSİN AKSU
Milliyet
