Trabzon Halk Sağlığı Müdürü Köksal Hamzaoğlu, ishale bağlı ölümlerin su ve mineral kaybı nedeniyle olduğunu bildirdi.
Hamzaoğlu, Ağızdan Sıvı Tedavisi Haftası dolayısıyla yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye'de başlıca çocuk ölüm nedenlerinden olan ishale bağlı ölümleri önlemek amacıyla Sağlık Bakanlığı tarafından ülke genelinde 1986 yılından itibaren ishalli hastalıkların kontrolü programının yürütüldüğünü ve bu kapsamda ishalden korunma ve ağızdan sıvı tedavisinin gerekliliğinin anlatılabilmesi amacıyla her yıl Temmuz ayının ilk haftasının Ağızdan Sıvı Tedavisi Haftası olarak kutlandığını belirtti.
İshalin genellikle aniden başlayarak dışkı sayısındaki artma ile kendini gösterdiğini ifade eden Hamzaoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Çocukluk çağında en sık 0-5 yaş döneminde ishal görülür. İshale bağlı ölümler sıklıkla su ve mineral kaybı nedeniyle olmakta. Beslenme durumunun iyi olmaması ishal ve ishale bağlı ölüm riskini arttırmaktadır. İshalin nedenlerini virüsler, bakteriler, parazitler ve diğer mikroplar, gıda zehirlenmesi, diş çıkarma, bazı gıdalara karşı hassasiyet, gereğinden fazla meyve ve meyve suyu tüketimi ve diğer ishal yapıcı gıdalardır. Uzun süre bekletilmiş besinler, iyi pişirilmemiş besinler, kaynağı belli olmayan içme suları ve uygun şekilde hazırlanmamış konserveler de mikropları barındırarak ishale neden olur."
Hamzaoğlu, ishalli çocukların dışkı yoluyla su ve elektrolit kaybettiklerine dikkati çekerek, şu ifadeleri kullandı:
"Eğer ağızdan verilen sıvılarla çocuğun kayıpları karşılanamazsa çocuğun vücudundaki sıvı boşalır. İshaldeki en büyük tehlike sıvı kaybıdır. İshal olan çocuğun gözleri ve bıngıldağı çöker, dudakları ve ağzı kurur, daha seyrek koyu idrar yapmaya başlar, ağlarken gözyaşı akmaz ve uykuya eğilimi olmaya başlarsa önemli derecede sıvı açığı var demektir. Bu durumdaki çocukların acilen hekime götürülmesi gerekir. Bunların dışında dışkısında kan olan, sık kusan, karın ağrısı ve yüksek ateşi olan çocukların da kısa sürede hekime götürülmeleri gerekir."
İshal tedavisinde üç önemli ilke olduğunu da anlatan Hamzaoğlu, şunları kaydetti:
"Birincisi ishalle kaybedilen sıvı ve elektrolitlerin mümkünse ağız yoluyla geri konması, ikincisi beslenmenin sürdürülmesi, üçüncüsü ise zamanında hekime götürülmesidir. Çocuklarda görülen ishal vakalarının büyük çoğunluğu hafif - orta derecede ishal vakalarıdır ve bu çocuklar evde tedavi edilebilir. Hafif ishal vakalarında ishale rağmen çocuk iyi görünür, inatçı kusma ve ateş yoktur. Orta derecedeki ishal vakalarında çocuklar huzursuzdur ve çok susarlar. Bu durumdaki 6 aylıktan büyükse evde ishal paketleri kullanılarak tedavi edilebilirler."
Hamzaoğlu, ağız yoluyla bulaşan ishalin önlenebilir bir hastalık olduğunu işaret ederek, "Bebeklere ilk altı ay sadece anne sütü verilmeli, çocuklar yaşına uygun yeterli ve dengeli beslenmeli, temiz içme suyu kullanılmalıdır. Meyve ve sebzeler tüketilmeden önce iyice yıkanmalı, eller yemekten önce, sonra ve tuvaletten sonra mutlaka sabunla yıkanmalıdır" ifadelerini kullandı.
