TBMM Alt Komisyonu'nun Sosyal Güvenlik Yasa Tasarısı için hazırlanan rapora göre, gazetecilerin de aralarında bulunduğu bazı meslek grupları için 'yıpranma hakkı' kaldırılıyor.
İşverenin ücret, prim, ikramiye gibi ödemelerini banka hesabına yatırması zorunluluğu getiriliyor.
TBMM Plan ve Bütçe Alt Komisyonu, Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararının ardından yürürlüğü ertelenen Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası'nda değişiklik öngören tasarıya ilişkin raporunu tamamladı. Tasarıda çok köklü değişiklikler yapmayan alt komisyon, çalışanlardan alınacak sosyal güvenlik destek primlerine kademe getirdi. Buna göre aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı, brüt asgari ücretin üçte birinden az olanların (202.80 YTL) primleri, devlet tarafından ödenecek. Bu tutar her bir kişi için mevcut asgari ücrete göre 18.25 YTL olacak. Geliri, brüt asgari ücretin üçte biri ile asgari ücretin tamamına (202.80-608.40 YTL) kadar olanların ödeyeceği destek primi 24.34 YTL olacak.
Asgari ücret ile asgari ücretin 2 katına kadar gelire sahip olanlar (608.40-1216.80 YTL arasında) 73.01 YTL destek primi ödeyecek. Geliri asgari ücretin 2 katından fazla olanların ödeyeceği destek primi ise 146.02 YTL olacak. Tasarının Meclis'e gönderilen halinde, aylık geliri asgari ücretin üçte birinden fazla olanların (O zamankı asgari ücrete göre 146 YTL üzeri) 76 YTL prim ödemesi şartı getirilmişti. Bu ise çok ağır eleştirilere sebep olmuştu. Şimdi yeni düzenleme ile bu rakam 24.34 YTL düzeyine indiriliyor. Alt komisyon ayrıca, sosyal tarafların itiraz ettiği katkı payları hakkında da yeni düzenleme yaptı ve yatan hastalardan alınacak yüzde 1 oranındaki katkı payını değiştirdi. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), hastalardan alınacak yüzde 1'lik katkı payını 1 kat arttırarak yüzde 2'ye çıkarmaya veya sıfıra indirerek kaldırmaya yetkili kılındı.
Kıyak emeklilik raporda yok
Alt komisyon, tasarıda yer alan ve bir defa milletvekilliği yapmış olup da emeklilik hakkını kazanamayanlara yüksek emekli maaşı ödenmesi imkanı tanıyan hüküm hakkında ise raporunda görüş belirtmedi. Düzenleme aynen geçerse 4 yıl vekillik yapmış bir kişi, başka bir işe girmediği taktirde ömür boyu asgari ücretin 3 katı kadar maaş alabilecek.
Alt Komisyon Başkanı AK Parti Ankara Milletvekili Mehmet Zekai Özcan, sağlıkta ve emeklilik sigortasında vatandaşlar arasında hiçbir ayrım yapılmadığını ifade ederek "2008 yılından sonra sisteme girenler, ister milletvekili, ister bakanlık müsteşarı, ister işçi, ister BAĞ-KUR'lu olsun, ne kadar prim öderse o kadar emekli maaşı alacak" dedi.
Maaşlar bankaya yatacak
Alt Komisyon'da ayrıca, tasarıya kurumların yardımlaşma sandıklarıyla ilgili hükümler de eklendi. Buna göre, banka, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret odaları, sanayi odaları, borsalar veya bunların teşkil ettikleri birlikler, personeli için kurulmuş olan sandıklarının iştirakçileri ile malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasından aylık ve gelir bağlanmış olanlar ile bunların hak sahipleri, herhangi bir işleme gerek kalmaksızın, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 yıl içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna devredilecek. Devir tarihi itibariyle iştirakçiler, sigortalı sayılacak. Böylece daha önce Bankalar Kanunu içinde yapılan ancak Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen banka sandıklarına ilişkin düzenlemedeki yasal boşluk da doldurulmuş olacak.
Alt komisyonda kayıt dışı istihdamla mücadele için de düzenleme yapıldı. İşletmenin büyüklüğü, işçi sayısı gibi kriterler dikkate alınarak işveren, işçinin ücret, prim, ikramiye gibi tüm ödemelerini banka hesabına yatıracak. Bankaya yatırılmayan işçi alacakları, ödenmemiş sayılacak. İşçi ücretlerinin bankalarda açılacak özel hesaplar aracılığıyla ödenmesinde işletim ücreti, havale, EFT ücreti gibi masraf alınmayacak.
Gazetecilere verilen söz tutulmadı
Alt Komisyon raporunda sanatçı ve gazetecilerin de aralarında bulunduğu bazı iş kollarında, kamuoyunda "yıpranma hakkı" olarak bilinen fiili hizmet zammını kaldıran düzenlemede herhangi bir değişiklik yapmadı. Gazeteciler, PTT dağıtıcıları, infaz koruma memurları, Tarım Bakanlığı Zirai Mücadele ve Karantina teşkilatı ile Veteriner Teşkilatı'nda görev yapanlar, Devlet Tiyatrosu Sanatçıları, hava yollarındaki uçucu personel, lokomotif makinistleri, Gemi Adamları, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası üyeleri de fiili hizmet zammından yararlanamayacak. İtfaiye veya yangın söndürme işlerinde çalışanlara ise fiili hizmet zammı verilecek. Çalışma Bakanı Faruk Çelik, gazetecilerin tepkileri ve hayata geçirdikleri eylemler üzerine, halen sosyal güvenlik sistemi içinde olan medya çalışanlarının yasadan etkilenmemesi için çalışma yapacakları sözünü vermişti. Bakan Çelik, sistem içindeki gazeteciler için kademeli bir geçiş sağlayacaklarını açıklamıştı.
SOSYAL GÜVENLİK TASARISI NELER GETİRİYOR
* Emekli aylıkları, TÜFE ile o yılın GSYİH gelişme hızının yüzde 25'inin toplamına bir tam sayının ilave edilmesiyle hesaplanacak.
* Kanun yürürlüğe girdiği tarihten sonra ilk defa devlet memuru olanlar, Genel Sağlık Sigortası kapsamına alınacak.
* Malullük ve ölüm aylığından yararlanmak için SSK'lılardaki 900 günlük prim ödeme gün sayısı 1800 güne çıkartıldı.
* Yatarak tedavilerde, sağlık hizmet bedelinin yüzde 1'i oranında katılım payı alınacak.
* Gazetecilerinde aralarında bulunduğu bazı iş kollarında, "yıpranma hakkı" olarak bilinen fiili hizmet zammı kaldırılacak.
* Özel hastaneler, Genel Sağlık Sigortalısı kişiden sağlık hizmeti bedelinin yüzde 20'sine kadar ek ücret talep edebilecek.
* Çalışanlardan kadameli olarak sosyal güvenlik destek primi alınacak.
* Aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı, brüt asgari ücretin 1/3'ünden az olanların primlerini devlet ödeyecek.
* İşveren, işçinin ücret, prim, ikramiye gibi ödemelerini banka hesabına yatıracak.
* Asgari işçilik oranlarının saptanması amacıyla kurum bünyesinde asgari işçilik tespit komisyonu kurulacak
* Aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı, brüt asgari ücretin 1/3'ünden az olanların primlerini devlet ödeyecek.
* Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte işe giren sigortalının emekli olması için aranan 7000 prim ödeme gün sayısı, her yıl 100 gün artırılacak.
* Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte işe giren sigortalının emekli olması için aranan 7000 prim ödeme gün sayısı, her yıl 100 gün artırılacak.
