ERHAN ÖZTÜRK - HAZAL ATEŞ
Soma'da yaşanan maden faciasında hayatını kaybeden işçilerin tamamına haziran ayı içinde ölüm aylığı bağlanıyor. SABAH'a konuşan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, "Yaşamını yitiren işçilerin yakınları bin 500 TL'nin üzerinde maaş alacak" dedi. Edinilen bilgilere göre, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ekipleri hayatını kaybeden işçilerden 284'ünün dosyasını tamamladı. Bakanlık, şu anda hayatını kaybeden 68 işçinin yakını olan 165 kişiye ölüm maaşını bağladı.
TÜM HAKLARI VERİLECEK
Hayatını kaybeden 301 madencinin tamamına aylık bağlanacağını belirten Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, "Şu ana kadar incelenen dosyalardan 38 işçi kardeşimizin 900 gün çalışma süresi dolmamış. Bu kardeşlerimiz içinde bu hafta Meclis'e yasal değişiklik getireceğiz, tüm haklarını vereceğiz. Brüt maaşlarının yüzde 70'ini aylık olarak bağlıyoruz. Ölen madencilere 700 ila bin 100 TL arasında ölüm geliri maaşı ile eş ve çocuklarına ayrı ayrı 386'şar TL bağlandı. Bir defaya mahsus olmak üzere tüm madenci kardeşlerimize de 415 TL cenaze yardımı yapıldı. Yaşamını yitiren işçilerin tamamı bin 500 TL'nin üzerinde maaş alacak" diye konuştu. Konunun suistimal edilerek, ölen işçilerin yakınlarına, 'Sakın form imzalamayın' diye sağdan soldan yanlış yönlendirmeler yapıldığına dikkat çeken Çelik, sözlerini şöyle sürdürdü: "Arkadaşlarımız günlerdir yoğun bir çalışma yürütüyor. Bakanlık logolu araçlarla evlerine gidilip formlar doldurtuluyor. Evli olmayan işçi kardeşlerimizin anne ve babasına onlarda hayatta değilse kardeşlerine maaş bağlanıyor. Yaşamını yitiren madenci kardeşlerimizin dosyalarını incelediğimizde bazılarının 5 gün, bazılarının bir ay önce işe girdiği görüldü. Yasal şartları oluşmayan tüm şehit madenci kardeşlerimizle ilgili yasal değişikliği bu ay içinde tamamlayacağız."
İŞSİZ KALANLARA DA YARDIM
Maden ocağında çalışan 2 bin 896 işçinin olduğunu belirten Bakan Çelik "301 kardeşimiz yaşamını yitirdi. Geriye kalan 2 bin 595 işçi üç ay kısa çalışma ödeneği alacak. Bunların büyük çoğunluğunun yapılan tespitlerde kredi borçları var. Bu kardeşlerimizin de toplanan yardımlardan belli oranlarda faydalanması için çalışmalar başlatıyoruz. Yaşamını yitiren madencilere ek haklar getirilmesi konusunda da çalışma yapıyoruz" dedi.
9 MÜFETTİŞ GÖREVLENDİRİLDİ
İş Teftiş Kurulu Başkanı Mehmet Tezel başkanlığında maden ocağında 9 müfettişin görevlendirildiğini belirten Bakan Çelik, "Daha önce yapılan denetim raporları ellerinde. Bunların ne kadar sağlıklı yapıldığını karşılaştıracaklar. İşçilerle 'Denetim yapılacağı zaman şartlar düzeltiliyordu' iddialarını da konuşacaklar. İş kaygısıyla korkup konuşmayanlarla özel görüşmeler yapılacak. Çok yönlü soruşturma yapıyoruz" dedi.
900 GÜN PRİM ŞARTI 30'A İNİYOR
Çalışma Bakanı Faruk Çelik'in "900 gün prim süresi dolmayana da maaş bağlamak için yasal düzenleme yapıyoruz" sözleriyle gündeme gelen düzenlemenin içeriği belli oldu. Hükümet, Soma'da ölenlerin yakınlarına 5 yıl prim ödeme, 900 prim günü ve prim borcu bulunmama şartını aramadan ölüm aylığı bağlayacak. Yapılacak yasal düzenlemeyle, Van depremi sonrasında yapılan düzenlemede olduğu gibi 30 gün primi bulunan işçilerin yakınlarına ölüm aylığı, malul kalanlara da malullük aylığı bağlanacak. Emekliliğine az bir süre kalanların ailelerine de maaş verilecek.
İŞVERENE RÜCU EDİLECEK
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yapılan ödemeler, kusuru oranında işverene rücu edilecek. İş müfettişlerinin hazırladığı raporda Soma Holding, yüzde 80 kusurlu bulunursa işçi ailelerine yaklaşık 40 yılda ödenecek 150 milyon liralık aylığın yüzde 80'ini ödemek durumunda kalacak. Soma'da bulunan İş Teftiş Kurulu Başkanı Mehmet Tezel ve beraberindeki heyet, madendeki iş çalışma süreleri, ücretler, işin yürütümü konularını da inceliyor. Buradan çıkacak rapor doğrultusunda madencilik sektörüne yönelik iş mevzuatı da yenilenecek. Madencilerin çalışma koşullarının başta Almanya olmak üzere gelişmiş ülke standartlarına çıkarılması için de yasal düzenleme yapılacak. Soma benzeri iş kazalarında hiçbir koşula bağlı olmadan ölüm geliri bağlanıyor.
TAZMİNAT İÇİN DAVA GEREK
Ölen madencilerden 1 yılını dolduranların kıdem tazminatı hakkı var. Ayrıca işyeri kusuruna karşı ölen madencilerin yakınları Borçlar Kanunu gereğince maddi ve manevi tazminat davası açabilir. Maddi tazminat davasında işçinin, bedeni zarara uğraması ve iş göremezlik dolayısıyla uğradığı zarar talep edilir. Manevi tazminatta müfettiş raporu önemlidir.
