Türkiye'de 112 acil servisini her gün 306 binden fazla kişi arıyor. Sayının bu kadar yüksek olması gerekli hizmetin verilip verilmediği konusunda kafalarda soru işareti yaratıyor. Neyse ki ambulansa ihtiyaç duyan kişi sayısı aynı değil. Çünkü yetkililer gelen çağrıların yüzde 60'ının gerçek dışı olduğunu söylüyor. Ancak bu durum ihtiyacı olduğunda 112’yi arayanların hizmet almasını yavaşlatıyor. 112'yi en çok meşgul edenler ise cep telefonu tamircileri.
İstanbul'da da 112'yi bilgi sormak, sohbet etmek vs gibi nedenlerle arayanların sayısı, gerçekten ihtiyacı olan insanların sayısından fazla. İstanbul 112 Acil Servis Başhekimi Metin Arslan, hurriyet.com.tr'ye özel açıklama yaptı.
Sağlık Bakanlığı'ndan alınan bilgilere göre, Türkiye genelinde acil sağlık hizmetleri için her gün “112 Acil Servis”i arayanların sayısı 306 bini geçti. 2002 yılı sonunda 380 bin olan acil yardım hizmeti sunulan kişi sayısı 2009 yılında 1 milyon 727 bin 477'ye yükseldi. 2002 yılı sonunda 481 olan 112 Acil Servis istasyonu sayısı 2009'da bin 361'e çıkarken, ambulans sayısı ise 618'den 2 bin 295'e ulaştı.
Yaklaşık 8 yıl önce 140 bin kişiye bir istasyon hizmet verirken, bugün 51 bin kişiye bir istasyon düşüyor.
Acil yardım hizmeti sunulan kişi sayısı son 7 yılda arttı
Son 7 yılda acil yardım hizmeti sunulan kişi sayısında da önemli artış yaşandı. 2002 yılı sonunda 380 bin olan acil yardım hizmeti sunulan kişi sayısı 2009 yılında 1 milyon 727 bin 477'ye yükseldi. 2002 yılında günlük ortalama vaka sayısı 953 iken geçen yıl bu sayı 4 bin 799'a çıktı. 2009 yılında 112'ye gelen çağrı sayısı 111 milyon 892 bin 387 olurken, günlük ortalama çağrı sayısı 306 bin 554 olarak gerçekleşti.
İlk 10 dakikada vakaya ulaşma süresi yüzde 93
Geçtiğimiz yıl merkezi yerleşim birimlerinde ilk 10 dakikada vakaya ulaşma süresi yüzde 93, kırsalda ilk 30 dakikada vakaya ulaşma süresi ise yüzde 96 oldu. Bu oranların gelişmiş ülkelerle aynı oranda, hatta çoğu ülkeden daha ileride olduğu bildirildi.
Yoğun kış şartlarının yaşandığı bölgelerde kullanmak üzere her türlü coğrafi ve iklim şartlarına uygun 114 adet kar paletli ambulans ile 18 adet snow-track'in hizmet verdiği 112 Acil Servis'lere yakın zamanda hizmete giren 45 adet motosiklet tipi acil sağlık aracı da özellikle dar sokaklarda rahatça hareket edebilme kabiliyetiyle önemli bir açığı kapatıyor.
4 hızlı deniz botu ambulans haline getirildi
Öte yandan Hudut Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü tarafından yaptırılan 4 adet hızlı deniz botu da 2007'de ambulans haline getirilerek, İstanbul Sarıyer, Balıkesir Marmara Adası, Çanakkale merkez ve Gökçeada'da hizmet sunuyor.
2008 yılı başında 81 ilin 112 Komuta Kontrol Merkezleri'nin dijital alt yapıları tamamlanırken, sistem sayesinde arayanların telefon numarası tespit edilip, tüm telsiz ve telefon görüşmeleri otomatik olarak kaydedilebiliyor. Ayrıca araç takip sistemi (GPS) ile dijital harita üzerinden yurt genelindeki tüm ambulansların yer tespiti yapılarak, komuta merkezince alınan bilgilerle ekiplerin yönlendirilmesi gerçekleştirilebiliyor.
İstanbul 112'ye günde 70 bin çağrı geliyor
Peki trafiğin günün her saatinde yoğun olduğu İstanbul'da durum nasıl? İstanbul'da Bakırköy ve Kartal'da olmak üzere 2 tane komuta merkezi var. Her ikisinde toplam 35 kişi çalışıyor. 112 Acil Servis İstanbul Başhekimi Metin Arslan'a soruyoruz, İstanbul'da günde kaç çağrı alıyorlar? Arslan günde ortalama 70 bin çağrı aldıklarını, bunun 25 bininin Anadolu, 45 bininin Avrupa yakasına geldiğini söylüyor. Peki 35 kişi her gün bu kadar çağrıya yetişebiliyor mu?
Arslan yetiştiklerini vurguluyor ve gereksiz yere yapılan çağrılardan şikayet ediyor. Arslan "Bize gelen çağrıların 10-15 bini gerçek, yaklaşık 40 bin de soru sormak, bilgi almak gibi nedenlerle gelen çağrılar." diyor. Vakalara ne kadar sürede ulaşılıyor? Arslan, 8 dakika 17 saniye gibi bir süreden bahsediyor ve ekliyor: "Ortalama vakaların yüzde 80'ine ilk 10 dakikada ulaşılır. Kayıtlarımızda en kısa süre olarak 8 dakika 17 saniye var. Çatalca gibi şehir merkezinden uzak bölgelere ise yüzde 98 oranında ilk 30 dakikanın altında ulaşılıyor." diyor.
145 aktif ambulans hizmet veriyor
Peki İstanbul'da kaç ambulans var? Her an hizmete hazır 206 ambulans olduğunu belirten Metin Arslan, "206 ambulanstan 145'i aktif olarak hizmet veriyor. Geri kalanı her an desteğe hazır. 2 hava ambulansımız var, biri Avcılar'da diğeri Ümraniye'de. 5 motorsiklet/ambulansımız var doktoruyla hizmete hazır. Bunları da trafiğin yoğun olduğu Beyoğlu'nda, Sultanahmet gibi bölgelerde konuşlandırıyoruz. Bu yıl 81 yeni ambulans aldık. 112'ye bağlı Byükşehir Belediyesi'nin 20 ambulansı da bize bağlı olarak çalışıyor. 200 tane de özel ambulansla da bir protokol yaptık. Birlikte çalışıyoruz. Amacımız 10 dakikayı daha da kısaltmak ve daha iyi hizmet verebilmek için personel sayısını artırmak." diyor.
Cep telefonu tamircileri 112'yi meşgul ediyor
İlk yardım hattı 112’yi en fazla arayıp operatörleri meşgul edenlerin cep telefonu tamircileri olduğu ortaya çıktı. 112 sağlık ekiplerinin verdiği bilgiye göre telefonun çalışıp çalışmadığını kontrol etmek isteyen tamirciler operatörün “112 acil yardım, buyrun” sözünü duyunca işini sağlama almış oluyor ve müşterisine gönül rahatlığıyla cihazını teslim ediyor. Yetkililer, telefonda sim kart takılı değilken ve hatta tuş kilidi varken 112 aranabildiği için tamircilerin bu hattı aradığını kaydetti.
Kazalarda İstanbul hep birinci sırada
Trafik kazalarında ilk sırada her yıl olduğu gibi 2010'da da yine İstanbul var. Emniyet Genel Müdürlüğü'nün internet sitesinde yer alan bilgilere göre geçtiğimiz yıl 10 bin 870'i ölümlü ve yaralanmalı, 39 bin 387'si maddi hasarlı olmak üzere 50 bin 257 trafik kazası meydana geldi. Kazalarda 241 kişi yaşamını yitirirken 16 bin 610 kişi yaralandı.
İkinci sırada yer alan Ankara'da ise bir yılda gerçekleşen 35 bin 731 kazada 174 kişi öldü, 13 bin 955 kişi yaralandı.
Ölü sayısına göre üçüncü sıradaki Konya'da geçen yıl meydana gelen kazalarda 134, Antalya'da meydana gelen trafik kazalarında ise 125 kişi hayatını kaybetti. En az kazanın olduğu illerin başında yer alan Ardahan ve Hakkari'de yaşanan trafik kazalarında ölen olmadı. Tunceli'nde 1, Muş'ta ise 2 kişi trafik kazalarında yaşamını yitirdi.
