Tüm Eczacı İşverenler Sendikası (TEİS) Genel Başkanı Ecz. Nurten Saydan, Türkiye’nin reçeteli ilaç satışına hazır olmadığını ifade ederek, “Eczanelerimizde, astım krizi veya kalp krizi için kullandıkları ilaçları almaya gelen vatandaşlarımıza veya kucağında çocuğu ateşler içinde yanarken gelen babaya “REÇETEN YOKSA İLAÇ VEREMEM” denilemez” dedi.
TEİS Genel Başkanı Ecz. Nurten Saydan, Türkiye’ye reçeteli ilaç satışının dayatılmaya çalışıldığını, ancak hem toplum olarak hem de altyapı olarak buna hazır olunmadığını söyledi.
Özellikle son günlerde Sağlık Bakanlığı denetimlerinde, “reçetesiz” ilaç sattıkları gerekçesiyle eczacıların mağdur edildiğini belirten Saydan, şunları kaydetti:
“Sağlık Bakanlığı tarafından gerekçe olarak, 86 yıllık 1262 sayılı kanun gösterilmektedir. Bizler biliyoruz ki Bakanlığımız bazı grup ilaçlar (doping ilaçları, hormonlar.vb) için hatırlatma yapmıştır. Ama bazı bölgelerde yapılan denetimlerde bütün ilaçların reçeteli verilmesi gerektiği yönünde sıkıntılar hasıl olmuştur. Bizler bu ülkenin eczacıları olarak aldığımız eğitim gereği hangi ilaçları kime vermemiz gerektiğini gayet iyi biliyoruz. Sürekli kullandığı kalp tansiyon ya da astım ilacı biten hastayı gecenin bir yarısı doktor ve hastane aratmaya zorlamak akılcı ve bilinçli ilaç kullanımını sağlamaya çalışmak değil hastalara zulüm yapmak olur.
Keşke ülkemizin hekim sayısı, vatandaş ilaç bilinci uygun olsa da, bizler de sadece yazılan reçetelere göre ilaç verebilsek. Ama ülkemiz maalesef bütün ilaçların tamamen “reçeteli” olarak verilmesi için henüz hazır değildir. Gerek SGK’nın muayene ücreti, reçete katkı payı, reçete parası gibi ağır koşulları, vatandaşlarımızın düzenli kullanmak zorunda kaldıkları ilaçları, reçete yazdırmadan eczanelerimizde almak istemeleri, gerekse ülkede yetişmiş doktor ve uzman doktor sayısının yetersiz olması sonucu sürekli kullandıkları ilaçları almak isteyen hastalarımızla bu uygulama yüzünden karşı karşıya gelmekteyiz.
86 yıllık, neredeyse asırlık olan bir kanunla zaman zaman Bakanlığımızın eczane denetimlerinde “hiçbir ilacı reçetesiz veremezsin“ demesi bizleri sıkıntıya sokmaktadır. Çünkü bu durumda ilaç üzerinden para kazanmaya çalışan fırsatçılara gün doğmakta, bu tür ilaçlara internet üzerinden gayet rahat olarak ulaşılabilmektedir. Daha market raflarında bulunan karekodlu ilaçlar sorunu halledilmeden eczaneleri suçlayıcı tarzda uygulamalar denetimler yapmak iyi niyet kuralları çerçevesinde görülmemektedir.
Bizler “reçetesiz ilaç“ satmak için değil, sürekli ilaç kullanan ya da acil durumdaki vatandaşlarımızın ilaçlarını vermek istiyoruz”
İlaç Takip Sistemi (İTS) ile ilaçların vatandaşın eline ulaşılıncaya kadar kontrolünün mümkün olduğunu ancak sistemin başlangıç sırasında 1,5 yıl çok sağlıklı çalışmadığını anlatan Saydan, açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Eczanelerimizde olmayan ama sistemde biz bildirim ve düşüş yaptığımız halde gözüken ilaçlar mevcuttur. Bunların düzeltilmesi için TİTCK’in bizlere yol gösteren bir kılavuz yayınlaması ve vatandaşın devamlı kullandığı veya acil olarak reçetesi olmadığı halde alma ihtiyacı olan ilaçları alabileceği bir sistemin kurulması gerekmektedir. İTS de nasıl ilaçların TC numaraları mevcut ise vatandaşlarımızın da TC numaralarını girerek verebileceğimiz bir sistem yapılması gerekmektedir.
Bu sistemi kurmadan, Eczanelerimizdeki ilaçlarla ,İTS sistemindeki ilaçların eşitliğiniz sağlamadan eczanelerimize uygulanacak baskı ilaç ve eczacılık hizmetini cidi bir kaosa sokacaktır. Eczanelerimizde, astım krizi veya kalp krizi için kullandıkları ilaçları almaya gelen vatandaşlarımıza veya kucağında çocuğu ateşler içinde yanarken gelen babaya “REÇETEN YOKSA İLAÇ VEREMEM” denilemez. Bu durum sonucunda, ya eczacılar olarak şiddete maruz kalırız, ya da hastalarımızın sağlığını tehlikeye atmış oluruz. Biz bu durumlarla karşılaşmak istemiyoruz.
'Eczacılar 5 yıllık detaylı fakülte eğitimi almış ilaç uzmanlarıdır. Amacı dışında veya kötü amaç için kullanılan ilaçları zaten kontrollü olarak takip edilerek verilmektedir. Bakanlık tarafından kontrol edilmesi gereken ilaçlar (mor reçete, kırmızı reçete) zaten reçeteli veriliyor. Ama ağrı kesici, öksürük şurubu gibi ilaçlar ya da devamlı kullandığı bir ilacı kaybettiği, kırdığı için gece nöbetteyken gelen hastalardan reçete mi isteyeceğiz? Bu duruma vatandaş da, hastaneler de, acil doktorları da eczacı da hazır değil.
İlacını kaybeden, kıran, doktor tarafından tavsiye edildiği halde SGK'nın Sağlık Uygulama Tebliği koşullarından dolayı ilaçlarına ulaşamayan hastalarımızın ilaçlarını verebilmeliyiz.
Yetkililer unutmasınlar, kimse sabah kalkıp veya gece yarısı aklına esip, zevk için gidip ilaç alayım demez. Ama ilaca ihtiyacı olan vatandaş, mutlaka ilaçlarını temin etmek zorundadır. Aksi halde anında kullanılması gereken ilacını alamayan hastanın hayati sorumluluğunu kim karşılayacaktır?
Özetle; YASALAR GÜNÜN KOŞULLLARINA UYGUN HALE GETİRİLMELİ, Kurum tarafından gerekli kılavuzlar hazırlanarak ve ilaç eczacılık hizmetini aksatmayacak yöntemlerin hayata geçirilmesi gerekmektedir.
TEİS BASIN BÜROSU/14/07/2014
