Maliye Bakanlığı Tarafından 31 Aralık 2008 Tarih ve 27097 (7.Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak ve 01 Ocak 2009 tarihi itibari ile yürürlüğe giren“Tedavi Katılım Payının Uygulanması Hakkında Tebliği’nin 6’ıncı maddesi; 10 TL Katılım Payının Artık Memurlardan da alınacağını düzenlemiştir, bu düzenlemenin hangi sebeplerle hukuka aykırı olduğunu inceleyelim;
Tebliğin 6’ıncı maddesinde bahsi geçen katılım payları arasındaki hakkaniyete ve hukuka aykırı olarak Resmi Sağlık Kurumlarına gelen hastalardan alınacak katılım payının sırasıyla,İkinci basamak resmi sağlık kurumlarında 3 TL; Eğitim ve araştırma hastanelerinde 4 TL, Üniversite hastanelerinde 6 TL iken, Özel Sağlık Kurum ve Kuruluşlarına gelecek olan hastalardan 10 TL Katılım Payı alınması gerektiğinin, tebliğin dayanak kanuna, anayasamıza, diğer kanunlar ve yönetmeliklere aykırılığıdır, Şöyle ki;
“Bu Tebliğ 2009 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun 28 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.” (Madde 3)
Tebliğin Dayanak Kanunun 28 inci maddesine bakalım ;
2009 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu
Tedavi hizmetleri için katılım payı uygulaması
MADDE 28 – (1) Kamu idarelerinde 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı olarak istihdam edilenler (bunlardan aylıksız izinli olup, ilgili mevzuatı gereğince tedavi yardımı hakkı devam edenler dâhil) ile bunların bakmakla yükümlü olduğu aile fertlerinin, 18/6/1992 tarihli ve 3816 sayılı Kanun kapsamındaki yeşil kart sahiplerinin ve ilgili mevzuatında 3816 sayılı Kanun hükümlerine göre tedavilerinin sağlanması hükme bağlanmış olanların; 2009 yılında, ayakta tedavilerinde hekim ve diş hekimi muayenelerinden 2 TL katılım payı alınır. Katılım payı tutarını; birinci basamak sağlık kuruluşlarında yapılan muayenelerde almamaya ya da daha düşük tutarlarda belirlemeye veya tekrar aynı tutarlara getirmeye, ikinci ve üçüncü basamak sağlık kurumlarında yapılan muayenelerde önceki basamaklardan sevkli olarak başvurulup başvurulmadığı dikkate alınmak suretiyle yarısına kadar indirmeye veya beş katına kadar artırmaya, gerektiğinde bu tutarları kanuni tutarlarına getirmeye veya indirmeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.
ÖNCEKİ BASAMAKLARDAN SEVKLİ OLARAK BAŞVURULUP BAŞVURULMADIĞI DİKKATE ALINMAK SURETİYLE !!!
10 TL katılım payının Türkiye’deki bütün Özel Sağlık Kurum ve Kuruluşlarından alınacağı şart koşulurken , Türkiye’nin hangi illerinde sevk zinciri uygulaması vardır? Bunu sayın bakanlığa sormak gerekmektedir? 10 TL katılım payı alınacağı tebliğ ile belirtilirken , dayanak kanunun 28 inci maddesinde belirtilen sevkli olarak başvurulup başvurulmaması dikkate alınmış mıdır? Takdiri sizlere bırakıyorum!
Yine; 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun ilgili 63 üncü ve 68. maddelerine göre Sağlık hizmetleri ve diğer haklar ile bunlardan yararlanma ve katkı payları aynen şu şekli ile yer almaktadır.
Sağlık hizmetleri ve diğer haklar ile bunlardan yararlanma
MADDE 62- Bu Kanun gereğince genel sağlık sigortasından sağlanacak sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan yararlanmak, genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler için bir hak, Kurum için ise bu hizmet ve hakların finansmanını sağlamak bir yükümlülüktür.
Sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan genel sağlık sigortalısı ile bakmakla yükümlü olduğu kişiler yararlandırılır.
Demekte ve yine devamla ;
“ Katılım payı alınması
MADDE 68- 63 üncü maddede sayılan sağlık hizmetlerinden katılım payı alınacak olanlar şunlardır:
a) Ayakta tedavide hekim ve diş hekimi muayenesi.
b) Ortez, protez, iyileştirme araç ve gereçleri.
c) Ayakta tedavide sağlanan ilaçlar.
(Değişik ikinci fıkra: 17/4/2008-5754/43 md.) Katılım payı, birinci fıkranın (a) bendindeki sağlık hizmetleri için 2 Yeni Türk Lirası olarak uygulanır. Birinci fıkranın (a) bendi gereği katılım payını; birinci basamak hizmet sunucularında yapılan muayenelerinde almamaya ya da daha düşük tutarlarda belirlemeye veya tekrar birinci fıkranın (a) bendi için belirlenen tutara getirmeye, ikinci ve üçüncü basamak sağlık hizmet sunucularında yapılan muayenelerde ise önceki basamaklardan sevkli olarak başvurulup başvurulmadığı dikkate alınmak suretiyle yarısına kadar indirmeye veya beş katına kadar artırmaya, gerektiğinde bu tutarları kanuni tutarlarına getirmeye veya indirmeye Kurum yetkilidir. “ denilerek tarif ediliyor.
Oysa Tebliğin 6 ıncı maddesinde Özel sağlık Kurum ve Kuruluşlarına gelecek her hasta için 10 TL katılım payı alınacağı ve bu hastaların herhangi bir şekilde herhangi bir sağlık kuruluşundan sevkli yada sevksiz gelip gelemeyecekleri ayrımı yapılmamış olup ,
Düzenleyici işlemi yapan Bakanlık açıkça Resmi Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında katılım payı ücretini düşük tutarak Özel Sağlık Sektörüne hasta akışını önleme yoluna gitmiştir.
Bu husus Özel Sağlık sektörü için telafisi güç veya imkansız maddi zararların ortaya çıkmasına yol açacak ve çok kısa bir süre içinde ise yüzlerce özel sağlık kurum veya kuruluşu kapanmak zorunda kalacaktır.
Yine aynı şekilde , hasta ve yakınlarının mağduriyetlerinin yanı sıra , devletin de çok büyük miktarda maddi zarara uğramasına yol açacaktır;
Şu an uygulamaya konulan Özel Sağlık Kuruluşlarından 10 TL Katılım payı alınması uygulaması , beraberinde bir çok sorunu da getirmiştir , Somut Örnekler üzerinden gidecek olursak ;
Bir hasta farz edelim ; Özel Sağlık Kuruluşu olan bir Hastaneye gitti ve Önce Dahiliye branşında muayene oldu ve Dr. iki tane ilaç yazdı sonra KBB'ye de görünmen gerekir dedi , hasta KBB'den de muayene oldu ve Dr reçeteyi yazdı , oradan hasta bir de göz için muayene olayım dedi ve Göz branşına da gitti , etti üç branş , bu ne demektir 10+10+10 = 30 TL katılım payı ödemesi gerektiğidir , ve ardından ilaçları almak için eczaneye gitti , eczacı reçeteyi hazırladı ve hastaya ilaç bedeli olarak toplam 18 TL hesap çıkardı ve ardından da 30 TL Katkı payı ödemesi gerektiği için tebliğin 7 inci maddesi gereği hastanın maaşından kesildi.
Hasta şaşırıp kalmış durumdadır , Özel Hastanede tüm işlemleri için en fazla 10 TL fark öderken (ki bazı sağlık kuruluşları hiç fark almamaktadır) eczacı ilaç bedeli olarak 18 TL derken devletimiz kendi hastasından 30 TL ücret (Katılım Payı) talep etmektedir , hasta her tedavisinde maaşının da daha düştüğünü görecek ve durumun neden bu şekilde olduğunu araştırdığında gerçeği anlayacak ve belki bir daha Özel Sağlık Kuruluşuna hiç gitmeyecektir veya maaşının , devlete ödediği katılım payından dolayı düştüğünü öğrendiğinde , vergisini kuruşu kuruşuna ödediği devletine küsecektir , Anayasal hakkı olan sağlıktan yararlanma hakkı yine devleti tarafından çiğnenmekte ve devlete vergiler dışında bir başka yoldan da gelir konusu yapılmaktadır. Peki o zaman her ay maaşından neden vergi alınmaktadır ? , bu vergiler devletin temel görevi olan sağlık hizmetini sunması ile çelişmemekte midir ?
Ayrıca bir diğer bir husus ; Hastanın ödemesi gereken 10 TL devletin zararı mıdır ? Mağdur olan hasta mıdır ? Devlet midir ? Bu durumun milyonlarca hasta için söz konusu olduğunu düşünüp , şöyle bir hesapla ,devlet milyarlarca TL zararla karşı karşıya kalacaktır. Neden ? çünkü belki hasta bir daha özel sağlık kuruluşuna gitmeyecektir , özel kuruluş elde edeceği gelir üzerinden ödeyeceği vergiyi ödeyemeyecektir , hasta bir daha özel sağlık kuruluşuna gitmeyecek ve 3 TL katılım payı vereceği resmi sağlık kuruluşuna gidecek , iş yapamaz hale gelen yüzlerce özel sağlık kuruluşu yüz binlerce personeli işten çıkaracak , tesisi kapatacak ve milyarlarca vergi kaybı birde bu sebeple ortaya çıkacağı gibi , yüz binlerce insan işsiz kalacaktır.
10 TL gibi küçük görülen miktarın nelere yol açabileceğini devletimiz sadece yılda 1 milyar TL de sağlıktan ek gelir olarak düşüneceği yerde , devlete gelecek olan milyarlarca vergi geliri ve özel sağlık sektörü tarafından istihdam edilen personel ve kapanacak kuruluşlar yüzünden ortaya çıkacak işsizlik karşısında , ne gibi sorunlarla karşı kalacağı hususları yönünden düşünerek uygulamaya geçirmesi gerekli değil midir ? Takdiri sizler ve devletimizdedir , saygılarımla.
Av.Bülent özer
Uğur Mumcu Caddesi Uğur Mumcu'nun Sokağı No : 64 / 3
Gaziosmanpaşa / Ankara
Tel : 0312 448 20 71 Faks : 0312 448 20 72
Cep : 0532 281 78 43 - 0 535 260 61 97
www.bulentozer.av.tr