5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun ilgili 68. maddesine göre katkı payları aynen şu tarif ile yer alıyor.
“ Katılım payı alınması
MADDE 68- 63 üncü maddede sayılan sağlık hizmetlerinden katılım payı alınacak olanlar şunlardır:
a) Ayakta tedavide hekim ve diş hekimi muayenesi.
b) Ortez, protez, iyileştirme araç ve gereçleri.
c) Ayakta tedavide sağlanan ilaçlar.
(Değişik ikinci fıkra: 17/4/2008-5754/43 md.) Katılım payı, birinci fıkranın (a) bendindeki sağlık hizmetleri için 2 Yeni Türk Lirası olarak uygulanır. Birinci fıkranın (a) bendi gereği katılım payını; birinci basamak hizmet sunucularında yapılan muayenelerinde almamaya ya da daha düşük tutarlarda belirlemeye veya tekrar birinci fıkranın (a) bendi için belirlenen tutara getirmeye, ikinci ve üçüncü basamak sağlık hizmet sunucularında yapılan muayenelerde ise önceki basamaklardan sevkli olarak başvurulup başvurulmadığı dikkate alınmak suretiyle yarısına kadar indirmeye veya beş katına kadar artırmaya, gerektiğinde bu tutarları kanuni tutarlarına getirmeye veya indirmeye Kurum yetkilidir. “ denilerek tarif ediliyor.
2008 SUT ilgili 6.maddesi ise Katılım Payını tarif ediyor. Ve diyor ki;
“6.1. Ayakta tedavide hekim ve diş hekimi muayenesi katılım payı
Birinci basamak resmi sağlık kuruluşlarında yapılan muayene ile aile hekimliği uygulamasına geçilen illerde aile hekimi muayenelerinden katılım payı alınmaz.
Katılım payı;
İkinci basamak resmi sağlık kurumlarında……………….. 3 YTL,
Eğitim ve araştırma hastanelerinde………………………….. 4 YTL,
Üniversite hastanelerinde ……………………………...……… 6 YTL,
Özel sağlık kurum ve kuruluşlarında …………………….. 10 YTL, olarak uygulanır.”
İşte sıkıntı burada!!!
Kanun sonrasında yayınlanan Genel Sağlık Sigortası Yönetmeliğinin 33. maddesinde de kanun maddesi aynen tarif ediliyor.
Kısaca katılım payının 2 YTL dışında alınmasını şarta bağlıyor ve şartı da önceki basamaklardan sevkli gelip gelmemesi olarak niteliyor.
Ne olduysa ondan sonra oluyor ve Sağlık Uygulama Tebliği’nde sevk koşulu olmadan özel kurumlara gidenden 10 YTL katılım payı alınıyor kararı çıkıp uygulanıyor.
Kanun katılım payını, sevk koşulu dikkate alınarak artırılır demesine rağmen, kanunun altındaki hukuki belge olan Sağlık Uygulama Tebliği ise katılım payı alınmasında hastanın birinci basamaktan sevk olup olmamasını hiç dikkate almıyor.
Acil cevap bekleyen sorular ister istemez aklımıza takılıyor…
Neden birinci basamaktan sevk ile özel sağlık kurumlarına gelen hastalar kanuna göre 2 YTL ödemesi gerekirken 10 YTL ödeyecek ???
Hukuk devletindeki hukuki belgeler hiyerarşisinde tebliğ, genelge, yönetmelik kanunun alt belgeleri ise ve kanun dışı tarif yapması hukuka aykırı ise neden uygulama tebliğinde kanunun dışında bir işlemi tarif ediyor ???
Burada mağdur olan özel kurumu tercih ettiği için 10 YTL ödeyen hasta mı yoksa, kaliteli, nitelikli hizmet vererek hastanın tercih odağı haline gelen özel sağlık kuruluşlarımı ???
Anayasa bu uygulamaya izin veriyor mu? Danıştay’ın sağlıkla yaptığı son iptallerde hastanın hakkının kısıtlanması gerekçe olmuştu. Bu uygulama ile de hem hastalarda hak kısıtlılığı hem de sunucular arasında eşitsizlik yaratmıyor mu ???
Danıştay iptal edince sevk alıp giden vatandaşların açtığı tazminat davalarında çıkacak ödemelerden hangi bakanlığın bürokratları sorumlu olacak ???
Yaşayamayıp yok olan özel sağlık kurumları bu ülkenin değeri sayılmıyor mu ???
Sağlığın ritmi yeni uygulamalarla daha da hızlanacağa benziyor ama özel sağlık kurumlarının da tansiyonunu düşürmek lazım. Ağzımızdan yel alsın ama felç olacaklar.
İyi çalışmalar dilerim.
Dr. Feza Şen
Sağlık Yönetim MBA
Bursa Sağlık Kuruluşları Derneği Genel Sekreteri
Sağlık İşletmecisi
0 532 2778827-- fezasen@megamed.org
Sağlık Aktuel / www.saglikaktuel.com
Sağlığın Ritmi Programı / www.linetvr.com