Yaz aylarında hastanelerin görüntüsü mevsime bağlı hastalıklar ve kazalar nedeniyle farklılaşıyor. Özellikle çalışan kesimin, öğrencilerin heyecanla bekledikleri tatil döneminde yaz hastalıkları ve yaralanmalar artıyor. Trafik kazaları başta olmak üzere spor yapılırken oluşan kırıklar, güneş yanıkları, yüksekten düşmeler ve enfeksiyon hastalıkları nedeniyle hastanelere başvurular tırmanıyor.
Yazın, kırık çıkık oranı yüzde 20´den 70´e çıkıyor
Her mevsimde rastlanan trafik kazaları, yaz aylarında önemli sayıda artış gösteriyor. Trafik yaralanmaları da buna bağlı olarak çoğalıyor. Kışın ortopedi kliniklerine başvurunun yüzde 20’sini oluşturan trafik kazalarına bağlı kırık çıkık vakalarının yazın yüzde 70´e ulaştığına dikkat çekiliyor. Yazın tatile çıkan insanların uzun süre araç kullandıklarını ve sıcak nedeniyle konsantrasyonlarını yitirdiklerini belirtiliyor ve kaza riskinin arttğı vurgulanıyor. Yazın ortopedi kliniklerinin trafik kazaları yüzünden çehresi değişmektedir. Kazalarda kafa travması geçiren kolları bacakları kırılan insanlar yüzünden diğer ameliyatlar ikinci plana düşmektedir. Kazalarda ölümlerin yanı sıra ciddi organ yaralanması gündeme geliyor. Kafa ve karın travmaları, kaburga kırıkları, akciğer zedelenmesi sıklıkla görülüyor. Yaralı bu travmalardan kurtulursa kol ve bacaklarda meydana gelen birden fazla kırık yüzünden aylarca hastanede kalıyor. Felç oluşabiliyor.
Trafik kazalarında ilk yardım çok önemli
Trafik kazalarında yaralananların yüzde 50´sinin hastaneye ulaşmadan öldüğü hatırlatılıyor. Bilinçli ilk yardım yaşam kurtarabilmektedir. Bilinçli olmayan kişiler, yaralıya dokunmamalı. Yaralının sırtı, boynu ağrıyor ve kıpırdayamıyorsa felç olabileceği için çok dikkatli bir biçimde battaniye, ya da brandaya alınmalı. Boyun ve belin her iki yanına çanta, kum torbası gibi eşyalar konularak sarsılmaması sağlanmalı. En kısa sürede hastaneye ulaştırılmalı.
Yaz sporları da yaralanma nedeni
Tatil, yıl boyunca spor yapmayan birçok insan için tenisten, yamaç paraşütüne kadar çeşitli sporların denenmesine fırsat veriyor. Vücut alışık olmadığı için, iki haftalık bir tatil süresi içinde aşırı spor yapmak da farklı sağlık sorunlarının oluşmasına neden oluyor. 40 yaşını aşmış, sigara kullanan, spor alışkanlığı olmayan erkeklerde en çok tenis oynarken topuğun bütün yükünü taşıyan "aşil tendonu"nun koptuğuna işaret ediliyor. Sigara içenlerde, alkol kullananlarda tendonlarda ve kaslarda daha çabuk yırtılma olduğu biliniyor. Bu yüzden antremansız kişilerin kendilerini aşırı zorlamaması gerekiyor.
İlk yardım çok önemli
Sahildeki yaralanmalar ve boğulmalar da yaza özgü riskler arasında. Denizin sığ olduğu yerlerde suya atlanmaması öneriliyor. Boyun ve omurga kırıklarının ve buna bağlı felçlerin ve ölümlerin oluşabileceği hatırlatılıyor ve sahildeki yaralanmalarla ilgili alınacak önlemler şöyle sıralanıyor:
•Deniz ve havuzda meydana gelen boğulmalarda çok basit önlemlerle yaşam kurtarılabilir.
•Midede sıvı birikmiş olacağı için kişiyi yan çevirip, dilini dışarı çekmek gerekir.
•Boğulan birine hemen müdahale ederek ağızdan ağza solunum yaptırılmalıdır.
•Bilinci açıksa kol ve bacaklarını oynatıp oynatamadığı sorulmalı ve hiç kıpırdatılmadan bir hastaneye transferi sağlanmalıdır.
Kirli havuzlar enfeksiyon kaynağı
Tatil döneminde kişilerin tercihlerine bağlı potansiyel tehlikeler yanında, mevsimin doğasından gelen tehlikeler de önem taşıyor.
Yazın acil servise yapılan başvuru nedenleri arasında trafik kazaları ve travmaların yanı sıra; güneş yanıklarının, sindirim sistemi hastalıklarının ve çocuklarda viral enfeksiyonların da önemli yer tutmaktadır. Güneş altında korunmasız uzun süre kalmak cilt yanıklarına ve tansiyon düşmesine yol açıyor. Özellikle yaşlılar bundan olumsuz etkileniyor. Çocukların ve yaşlıların yazın ortaya çıkan enfeksiyon hastalıklarından çok daha çabuk etkilendiğini ve hastaneye başvuruların geciktirilmemesi gerektiği söyleniyor. Yazın bunaltıcı sıcaklarında serinlemek için tercih edilen yerlerin başında gelen havuzlar, gerekli özen gösterilmediği zaman tehlike kaynağı olabiliyor. Bu yüzden enfeksiyon riski büyük. Havuzu tercih edenler, hem kendi hijyenlerine, hem de başkalarınınkine dikkat etmek durumunda. Temizliğe özen gösterilmeyen havuzlar yüzünden özellikle kadınlarda üriner enfeksiyonlar daha sık görülüyor. Islak mayoyla güneşlenmek de bu riski artıran önemli bir faktör. Kulak iltihapları, ıslak zeminlerden bulaşabilecek mantar hastalıkları da havuza girenler için bir risk.
Öneriler
•Açıkta satılan yiyecekleri kesinlikle alıp yemeyin. Ambalajlı suyu tercih edin.
•Açık satılan suyu kaynatmadan içmeyin.
•Balık, tavuk, krema, mayonez, kabuklu deniz ürünleri, süt ve süt ürünlerinin çok çabuk bozulduğunu unutmayın.
•Uygun ortamda saklanmayan dondurmalar hemen bozulur ve bakterilerin üremesi için uygun zemin oluşturur. Dondurmayı güvendiğiniz yerden satın alın. Bu ürünlerin son kullanma tarihine dikkat edin.