Yüksek ateş, öksürük ve halsizlik, üşüme ve titreme... Kış aylarında pek sık rastladığımız griple benzerlik gösterse de bu şikayetler çok daha ciddi bir hastalığın habercisi olabilir. Vücut direncinin düştüğü kış aylarında zatürre kabusu hortluyor zira. Adını sıkça duysak da hakkında pek bir şey bilmediğimiz zatürre, akciğerlerin mikrobik iltihaplanması. Önemsenmezse ölüme kadar giden ciddi sonuçlara yol açabiliyor.
Medical Park Bahçelievler Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Yard. Doç. Dr. Ahmet Selvi, zatürre, nam-ı diğer 'pnömoni'nin yaşlı, genç ya da çocuk ayırt etmeden hayatın her döneminde görülebildiğini söylüyor. Genellikle vücut direnci düştüğünde, bağışıklık sistemi zayıfladığında ortaya çıkıyor. Ciddiyeti ve ağırlığı değişik seviyelerde olabilse de genel olarak ciddi bir sağlık problemi. Zatürrenin başlangıç belirtileri genellikle kırgınlık, halsizlik, bitkinlik ve yorgunluk. Ardından öksürük, sarı-yeşil renkli balgam, yüksek ateş, üşüme, titreme atakları gelir. Ancak her zaman böyle tipik bir şekilde ortaya çıkmayabiliyor. Zatürre, sadece yüksek ateş ya da öksürük şeklinde gösterebiliyor kendini. Baş ağrısı, bulantı, kusma, eklemlerde ağrı, karın ağrısı, ishal, bilinç bulanıklığı gibi başka şikayetler de görülebilir. Bazen de üst solunum yolu enfeksiyonlarının ilerleyerek ciğerlere inmesiyle de gelişebiliyor. Yaşlı hastalarda, şeker, kalp, böbrek, karaciğer ve kronik akciğer hastalığı olanlarda vücut direnci zayıf olduğundan bu tipik şikayetler olmayabilir. Özellikle de yüksek ateş ve üşüme, titreme görülmeyebilir. Bunların yerine genel sağlık durumunda bozulma, bilinç bozuklukları, altta yatan hastalığın ani ilerlemesi veya kötüleşmesi gibi durumlar olabilir. Örneğin bilinen bir kalp hastalığı olan bir bireyde zatürre gelişmesi bacaklarda şişme, nefes darlığında artma, göğüs ağrısı ve genel durumda ani bozulma şeklinde kendini gösterebilir. Çoğu zaman ise zatürre belirtileri gribal enfeksiyon belirtileriyle karıştırılabiliyor. Hasta grip olduğunu düşünüp geçmesini bekliyor ve doktora gitmekte gecikiyor. Bu da zatürrenin ilerlemesine neden oluyor.
Ek bir hastalık varsa zatürre çok daha fazla ciddiye alınmalı. Özellikle kanser hastalarında zatürre çok kolay gelişir. Sigara kullanımı da akciğerlerimizin savunma sistemini zayıflatır ve zatürre gelişimini kolaylaştırır. Bu ve benzeri risk grubundaki kişilerde zatürre çok daha kolay gelişir, daha hızlı ilerler ve diğer vücut bölgelerine daha çabuk yayılabilir. Zamanında müdahale edilmediğinde akciğerlerde ağır hasarlar bırakabilir ya da vücudun değişik yerlerine veya tümüne yayılabilir. Bu durumda hastanın yoğun bakıma alınması gerekebilir ve en kötüsü de ölümle sonuçlanabilir. Zatürre nedeniyle yoğun bakım ünitesine yatırılan hastaların yarısına yakını maalesef kurtarılamıyor. Çoğu zaman zatürre için ayaktan tedavi yeterli oluyor. Ancak ağır, hızlı ilerleyen, yaşlı hastalarda gelişen zatürrelerde, şeker, kalp, böbrek, karaciğer veya kronik bir akciğer hastalığı olan kişilerin hastaneye yatırılarak doktor gözetiminde tedavisi daha uygun. Tekrarlayan zatürrelerde akciğerlerin ve diğer vücut sistemlerinin detaylı bir şekilde incelenmesi gerekiyor. Uygulanan tedavi ve süresi hastalığın ciddiyetine, nedenine, gelişim sürecine, seyrine ve hastanın genel durumuna bağlı olarak değişiklik gösteriyor.
Korunmak için...
Vücut direnciniz için dengeli beslenmeye özen gösterin. Öğün atlamayın.
Sigarayı bırakın.
Meyve ve sebzeleri bolca yiyin.
Bol sıvı tüketin.
Bilinçsiz diyetlerden uzak durun.
Uyku düzeni önemli. Günde mutlaka 6-8 saat kadar uyuyun.
Vücut hijyeninize özen gösterin. Ellerinizi sık sık yıkayın.
Risk grubunda iseniz aşı olun.
Manşetler
DUYURU-4