OKAN GÜRAY BÜLBÜL
Aylardır merakla beklenen torba yasa Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Torba Yasa yalnızca Türkiye'de yaşayan vatandaşlarımızı değil, yurtdışındaki gurbetçilerimizi de etkiliyor. Yurtdışında yaşayan ve çalışan vatandaşlarımız ile 'mavi kartlılar' için çok önemli yenilikler söz konusu.
MAVİ KART NE DEMEK?
Mavi Kart, Türk vatandaşlığından izinle çıkan vatandaşlarımıza veriliyor. Yaşadıkları ülke vatandaşlığına geçmek isteyenlere izinli olarak vatandaşlıktan çıkma hakkı tanınıyor. Bu kişiler vatandaşlıktan izinle çıkıyorlar ve tüm kimlikleri iptal ediliyor. 'Mavi Kart', bu durumdaki kişilere Türkiye'de ikamet, seyahat, çalışma gibi konularda kolaylık sağlıyor. Halk arasında 'mavi kart'a, 'pembe kart' da denilebiliyor.
ARTIK DAVA AÇMAYACAKLAR
Torba yasa ile "mavi kartlılar" bugünden itibaren herhangi bir adli işleme ve dava açmaya gerek kalmaksızın SGK'ya başvurarak yurtdışı borçlanması yapabilecekler. Torba yasa öncesi bu kişiler dava ile borçlanma hakkı elde edebiliyorlardı.
VAZGEÇERLERSE SORUN YOK
Şu an itibarıyla SGK'ya dava açmış fakat davası sonlanmamış mavi kartlılar da bu haktan davadan feragat etme şartıyla yararlanabilecek. Davadan feragat edenlerden herhangi bir yargılama gideri de alınmayacak.
HANGİ SÜRE BORÇLANILIYOR?
Yurtdışında sigortalı olarak çalışılan süreler ve ikamet dışında çalışmaya eşdeğer sürelerin borçlanılması mümkün. Bunun dışında yurtdışında geçirilmiş ve sigortalılık süreleri sonunda veya arasında bir yıla kadar işsiz kalınmış süreler de borçlanılabiliyor. Ayrıca medeni durumlarına bakılmaksızın tüm kadınlar yurtdışında çalışmadan ev kadını olarak geçirdikleri süreleri de borçlanabiliyorlar. Yurtdışı borçlanması için en önemli şart, borçlanılacak sürenin 18 yaşından sonra geçirilmiş olması.
Resmi Gazete'de yayımlanan Torba Yasa ile artık vatandaşlıktan izinle çıkan mavi kart sahipleri dava açmadan borçlanma yapabilecek, bazı ülkelerde yaşayan gurbetçiler, yurtdışındaki işe girişlerini Türkiye'deymiş gibi saydırabilecek.
emeklilik yaşı düşebilir
Bu konuda belki de en sevindirici değişiklik, ikili sosyal güvenlik sözleşmesi imzaladığımız 5 ülkedeki vatandaşlarımızı için geçerli. Buna göre, Almanya, Avusturya, KKTC, Kanada ve Kebek'de yaşayıp veya çalışıp borçlanma yapacak kişiler, Türkiye'de ilk kez sigortalı oldukları tarihten daha önce bu ülkelerdeki ikili sosyal güvenlik sözleşmesine tabi olmuşlarsa, bu tarih Türkiye'deki sigortaya giriş tarihi olarak geçerli sayılacak. Yani Almanya'da 1990 yılında çalışmaya başlayan bir kişi, daha önce Türkiye'de çalışması yoksa bu tarih Türkiye için de ilk kez sigortalı olunan tarih olarak değerlendirilecek.
Maaşları azalmayacak
Borçlanma yapmak isteyen mavi kartlılar ve diğer tüm kişiler için ikinci iyi haber ise, bugünden itibaren yapacakları borçlanma karşılığı elde edecekleri emekli aylıklarının geçmiş dönemlerde borçlanma yaparak emekli olanlara göre de düşmeyecek olması.