Beslenme bir yaşam tarzıdır ve bu, yasaklar konarak değiştirilemez. Diyetle ilgili en sık yasaklara maruz kalınan konulardan biri de yüksek kolesteroldür. Yüksek kolesterolü olan kişilere her zaman, "eti yumurtayı kesin" gibi yasaklamalar getirilir ama beslenmesinde neyi artırarak kolesterolü düşürebileceği pek söylenmez.
Yasaklar koymak yerine beslenme tarzınızda uygulanabilecek ufak değişikliklerle bu konuya çözüm bulmayı deneyebilirsiniz.
Öncelikle kısaca kolesterolün kaynağı hakkında bilgi verelim. Kolesterol, iki kaynakla vücutta bulunur; birinci kaynak karaciğer ve bazı dokular tarafından üretilen kolesteroldür, diğer kaynak ise gıdalarla alınandır. Gıdalarla aldığımız kolesterol tüm vücuttaki kolesterolün yaklaşık yüzde 25'ini oluşturur.
Bazen sadece gıdalarda yapılan değişiklikler kanda kolesterolün düşmesine yardımcı olurken bazen bu değişiklikler çok yeterli gelmez ve ilaç tedavisi de gerekebilir ya da genetik olarak yüksek kolesterole yatkınlığınız olabilir. Bu yüzden ilaç tedavisinin gerekip gerekmediği koşullar hakkında mutlaka bir hekime danışılmalıdır.
Yüksek kolesterolü düşürmek için beslenme tedavisinde, sadece kolesterolü yüksek besinleri azaltmak yetmez. Bu sebeple kolesterolü düşürmek için planlanacak beslenme değişiklikleri birkaç yönden ele alınmalıdır. Birinci değişiklik, kolesterolü yüksek gıdaları azaltmaktır. İkinci değişiklik ise posadan zengin gıdaların beslenmeye eklenmesidir. Bu iki değişiklik birlikte uygulanmalıdır. Bir taraftan gıdalardan gelen kolesterolü azalırken bir taraftan da kolesterolün vücuttan uzaklaştırılmasını kolaylaştıracak posadan zengin gıdalar beslenmeye eklenmelidir.
Posa nedir?
Bitkilerin yapısında bulunup bağırsaklardan sindirilmeden atılan bileşiklerdir. Bu bileşikler sindirilemediğinden vücut tarafından emilemezler ve enerjiye de dönüşmezler. Bazı zararlı maddelerin bağırsaktan uzaklaştırılmasında görev alırlar. Bu durumda posayı vücudu temizleyen bir "süpürge" olarak tanımlamak yanlış olmaz sanırım.
Son yıllarda yapılan çalışmalarda birçok hastalıktan korunmada veya bazı hastalıkların tedavisinde yeri olduğu gösterilmiştir. Özellikle diyabet, bazı bağırsak hastalıkları, kabızlık ve kalp hastalıkları gibi sorunların tedavisinde kullanılmaktadır. Posa özellikle sebze, meyve, kuru baklagiller, tam tahıllı ürünlerde bulunur. Kolesterolü düşürmek için yetişkinlerin günlük beslenmesinde 25-30 gram posa bulunmalıdır.
Kolesterolü düşürmede posadan yararlanmak için...
• Beyaz ekmek yerine çavdar veya tam buğday ekmeği tüketin.
• Haftada 2-3 kez kuru baklagiller (kuru fasülye. nohut, mercimek gibi) yiyin.
• Meyve, kuru meyve, sebze ve salata tüketimini artırın.
• Meyveleri yenebilenler için kabuğuyla birlikte yiyin.
• Pirinç yerine bulgur yiyin
• Yulaf ezmesi gibi tahıl gevreklerini beslenmede alternatif olarak kullanın
Tuğçe Aytulu - Uzman Diyetisyen