"2021 Yılı Yükseköğretim Değerlendirme ve Kalite Güvencesi Durum Raporu"na göre 2021'de program akreditasyon sayılarında "eğitim bilimleri" alanı bir önceki yıla göre yüzde 60 artışla ilk sırada yer aldı. Yüksekğretim Kalite Kurulu Başkanı Prof. Dr. Muhsin Kar: "Kurum olarak aşamalı ve tedrici bir anlayışla yükseköğretim kurumlarımızdaki kalite çalışmalarını desteklemeye ve onları akreditasyona hazırlamaya çalışıyoruz. Kalitenin sahibi, yükseköğretim kurumunun kendisidir"
YÖKAK Başkanı Prof. Dr. Muhsin Kar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kurum tarafından hazırlanan "2021 Yılı Yükseköğretim Değerlendirme ve Kalite Güvencesi Durum Raporu"nun yayımlandığını söyledi.
Kar, raporda, yükseköğretim kurumlarındaki kalite çalışmalarının çok boyutlu bir şekilde yıllık olarak değerlendirildiğini, bu değerlendirmenin bir önceki yılda planlanan tüm faaliyetler tamamlandıktan sonra yapıldığını, kalite çalışmaları konusunda kısa zamanda kayda değer mesafenin alındığını görmenin memnuniyet verici olduğunu söyledi.
YÖKAK'ın yükseköğretim kurumlarında iç kalite güvencesi sistemlerinin desteklenmesi, sürekli iyileştirme kültürünün oluşturulması ve öğrencilerin evrensel yeterliliklere ulaşmasına katkı sağlamak amacıyla faaliyetler yürüttüğünü belirten Kar, kalite kültürünün ilerlemeci bir anlayışı gerekli kıldığını ifade etti.
YÖKAK Başkanı Kar, yükseköğretim kurumlarının bir iç kalite güvencesi sistemi kurması ve bunu sürekli hale getirmesinin, küresel, ulusal, bölgesel ve sektörel eğilimleri önceden görmesinin önünü açacağını vurguladı.
Kar, "Üniversitelerimizin eğilimlerdeki değişimin sağladığı fırsatları görerek değişimi yönetmesi, gerçek hayattaki değişime paralel olarak paydaş beklentilerini dikkate alması, mezunların yeterliliklerinden emin olması ve bunların sürekliliğini sağlaması kurumsallaşmış bir iç kalite güvencesi sistemi ile mümkündür." ifadelerini kullandı.
- "Kalite bir süreç işidir"
Yükseköğretim kurumlarının kurumsal özerkliklerine ve akademik özgürlüklere azami hassasiyet gösteren YÖKAK'ın üniversitelerde kalitenin kurum kültürü haline dönüşmesi için ardışık olarak dört farklı program yürüttüğünü belirten Kar, "Kalite bir süreç işidir. Uzun ince bir yolculuktur. Görece olarak yeni bir süreç olan kalite güvencesi ile yükseköğretim kurumlarımızın tanışıklığı oldukça yenidir. YÖKAK olarak, aşamalı ve tedrici bir anlayışla yükseköğretim kurumlarımızdaki kalite çalışmalarını desteklemeye ve onları akreditasyona hazırlamaya çalışıyoruz." diye konuştu.
Kar, Türkiye'nin benimsediği yükseköğretim kalite güvencesi çerçevesine göre, kurumsal dış değerlendirme ve akreditasyon çalışmalarının YÖKAK, program akreditasyon faaliyetlerinin ise YÖKAK'ın yetkilendirdiği ve tanıdığı akreditasyon kuruluşları tarafından yapıldığını söyledi.
Kurumsal akreditasyonla program akreditasyonunu birbirini tamamlayan ve destekleyen iki süreç olarak kabul ettiklerine dikkati çeken Kar, şunları kaydetti:
"Program akreditasyonu, alana özgü yeterlilikleri güvence altına alırken ve dolayısıyla mezunların istihdam edilebilirliğini artırırken kurumsal akreditasyon stratejik bir yönetim anlayışı ve tüm paydaşların aktif katılımıyla kurumsal olarak öğrencilerin iyi bir öğrenme çevresi oluşturmasını, iyi bir öğrenme tecrübesi edinmesini ve nitelikli bir eğitim öğretimi güvence altına almaktadır."
- "Kalitenin sahibi yükseköğretim kurumunun kendisidir"
Kalite güvencesi sisteminin, yükseköğretim kurumlarının temel fonksiyonları olan eğitim-öğretim, araştırma-geliştirme ve topluma katkı hizmetlerini, paydaşların beklentilerine ve amaca uygun olarak yerine getirdiklerinin en önemli göstergesi olduğunu vurgulayan Kar, sistemin kurulması ve yürütülmesinin tüm paydaşların aktif katılımını gerektirdiğini ifade etti.
Kar, "Çağdaş kalite güvencesi anlayışı, yükseköğretim kurumlarının kendi ihtiyaçlarına uygun olarak kurulan ve işletilen iç kalite güvencesi sisteminin kurum veya program bazında belirli aralıklarla dış değerlendirmeden geçirilmesine dayanır. Bu anlamda, kalitenin sahibi yükseköğretim kurumunun kendisidir." ifadelerini kullandı.
- Raporda öneriler de yer aldı
Raporda politika geliştiriciler ve karar alıcılar, iş dünyası ve mezunlar, yükseköğretim kurumları, akreditasyon kuruluşları ve öğrencileri kapsayan paydaşlarına rehberlik etmesi ve yükseköğretim sisteminin rekabet edebilirliğinin güçlendirilmesi açısından birtakım önerilere de yer verdiklerini kaydeden Kar, geliştirilen bu önerilerin geniş ölçüde yol gösterici olacağına inandığını dile getirdi.
YÖKAK’ın kalite kültürünün sürekli olarak geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması çalışmalarına devam edeceğini belirten Kar, raporda mezunların istihdama yönelik bilgilerinin sistematik ve kapsamlı bir biçimde toplanması, esnek ve öğrenci merkezli öğretim programlarının yaygınlaştırılması, önceki öğrenmelerin tanınması, ihtiyaç duyulan yetkinliklerin kısa sürede kazanılması ve istihdam edilebilirliğin kolaylaştırılmasını hedefleyen mikro-yeterlilik programlarının yükseköğretim sistemine entegrasyonunun sağlanması gibi önerilerin yer aldığını söyledi.
- 2020-2021'de 23 üniversiteye kurumsal akreditasyon belgesi
YÖKAK tarafından yayımlanan rapora göre, 2021'de 12 yükseköğretim kurumu "Kurumsal Dış Değerlendirme Programı", 44 yükseköğretim kurumu "İzleme Programı" ve 12 yükseköğretim kurumu "Kurumsal Akreditasyon Programı" kapsamına alınarak değerlendirme süreçleri tamamlandı.
"Kurumsal Dış Değerlendirme Programı" kapsamında 2016-2021 arasında 185 yükseköğretim kurumu değerlendirildi. Bu kapsamda kurumlardaki gelişmeyi takip etmek üzere uygulanan "İzleme Programı"na ise 102 yükseköğretim kurumu alındı.
Yükseköğretim kurumlarındaki kalite güvencesi, eğitim-öğretim, araştırma-geliştirme, toplumsal katkı ve yönetim sistemi süreçlerini planlama, uygulama, kontrol etme ve önlem alma döngüsü kapsamında değerlendirilmesini sağlayan bir dış değerlendirme yöntemi olan Kurumsal Akreditasyon Programı (KAP) kapsamında 2020-2021 döneminde toplam 23 yükseköğretim kurumu kurumsal akreditasyon belgesi aldı.
Yükseköğretim kurumlarının program bazlı akreditasyon çalışmalarının değerlendirildiği raporda, 2021 itibarıyla akredite lisans programlarının toplam sayısının 944 ve bu sayının mezun veren tüm lisans programlarına oranının ise yüzde 10,67 olarak gerçekleştiği kaydedildi.
Raporda, eğitim bilimleri, sağlık bilimleri, iletişim ve turizm eğitimi alanlarındaki program akreditasyon sayılarının 2021 yılında bir önceki yıla göre, sırasıyla yüzde 60, yüzde 44,4, yüzde 54,8 ve yüzde 36,4 oranında artış gösterdiği ifade edildi.
Ayrıca, dijital dönüşüm kapsamında yükseköğretim kurumlarında entegre bilgi yönetim sistemlerinin oluşturulması ve güçlendirilmesi, mezun beklentileri doğrultusunda iş dünyasıyla iş birliklerinin artırılması, kalite güvencesi kültürünün kurumsallaşmasının ve tabana yayılmasının sağlanması, kalite güvence sistemine öğrenci katılımının sağlanması ve artırılmasına yönelik uygulamalar geliştirilmesi gibi birçok öneriye de raporda yer verildi.