Uludağ Üniversitesi (UÜ) Tıp Fakültesi Psikiyatri Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Cengiz Akkaya, "Bahar yorgunluğunu çok yoğun yaşayan insanların ya ileride psikiyatrik bir rahatsızlık göstereceği ya da bu durum buna yatkınlıkları olduğu anlamına geliyor" dedi.
Akkaya, AA muhabirine yaptığı açıklamada, psikiyatrik açıdan "bahar yorgunluğu" diye bir tanımlamanın olmadığını ancak "mevsimsel özellik gösteren" adını verdikleri bir hasta grubunun bulunduğunu belirtti.
Bu durumun özellikle mevsimsel geçişlerde kendisini gösterdiğini vurgulayan Akkaya, şunları dile getirdi:
"Örneğin bipolar bozukluk hastaları, depresyon hastaları böyle mevsim dönümlerinde yani kıştan yaza girerken ilkbaharda ya da yazdan kışa girerken sonbaharda çeşitli değişiklikler gösterir. Doğa nasıl değişiyor, bitkiler, canlılar, hayvanlar ısı değişimine, güneşin hangi saatte batıp hangi saatte doğduğunun değişimine nasıl tepki veriyorlarsa, nasıl ağaçlar yapraklarını açıyorlarsa, hayvanlar deri değiştiriyor tüy döküyorsa, doğanın bir parçası olduğumuz için bizde de değişimler oluyor."
Akkaya, bu değişime adapte olma sırasında kişilerde yorgunluk, kas ağrısı, uykusuzluk, sinirlilik gibi hallerin meydana geldiğini, bu durumun bazı insanlarda hiç olmadığını, kimisinde az, kimisinde ise çok görüldüğünü dile getirdi.
Bahar yorgunluğunun, bilimin ilgilendiği bir konu olmadığı için üzerinde çok fazla araştırma yapılmadığını aktaran Akkaya, bu durumu yoğun, şiddetli ve düzenli olarak her sene yaşayanların genetik zemininde bazı psikiyatrik rahatsızlıkların daha sık bulunduğunu düşündüğünü anlattı.
- "Mevsim dönümlerinde sıkıntıları şiddetlenir"
Akkaya, mevsimsel geçişlerde bazı psikolojik hastalıkların etkilerini daha sık gösterdiğini belirterek, şunları ifade etti:
"Bahar ayında, 'bipolar bozukluk' adı verilen hastalığa sahip hastalar daha sık atağa girerler. Depresyon atağına bu mevsim dönümlerinde daha çok girerler. Bipolar bozukluğun mevsimsel özellik gösteren ya da göstermeyen grupları var. Mevsimsel özellik gösterenlere ilkbahar ve sonbahar aylarında daha çok hastalanır. Depresyon hastaları da ilkbahar ve sonbahar aylarında depresif ataklar daha çok görülür. Şizofreni hastalarının dengesi bozulur. Bunun gibi birçok psikiyatrik hastanın mevsim dönümlerinde sıkıntıları şiddetlenir. Bahar yorgunluğunu çok yoğun olarak yaşayan insanların ya ileride psikiyatrik bir rahatsızlık göstereceği ya da buna yatkınlıkları olduğu anlamına geliyor."
Bu kişilerin yatkınlıkları olmasının hastalanacakları anlamına gelmediğini vurgulayan Akkaya, bazılarının yatkınlığının çok yoğun olduğunu ve mevsim dönümünü takiben hastalıkla sonuçlandığını, bazı hastalarda da yatkınlığın çok hafif olduğunu ve sadece bahar yorgunluğu yaşayarak bu süreci atlattığını belirtti.
- En iyi ilacı egzersiz
Akkaya, bahar yorgunluğunun en iyi ilacının egzersiz olduğunu, psikiyatrik hastaların genelde ağrı, uyuşukluk, huzursuzluk nedeniyle daha çok içe kapandıklarını ifade etti.
İçe kapandıkça da bunun bir kısır döngü haline geldiğini anlatan Akkaya, bu sebeple hareket etmenin, tempolu bir yürüyüş ve düzenli uykunun önemli olduğuna dikkati çekti.
Akkaya, en sağlıklı uykunun da hava karanlıkken gerçekleştiğine dikkati çekerek, "O yüzden bu hastaların düzenli uyumalarını, hava karanlıkken uyumalarını ve mümkünse bu dönemde hareketlerini artırmalarını öneriyorum." sözlerine yer verdi.