Pek çok kişi hızlı zayıflatmayı vaat eden moda diyetlerin cazibesine kapılırken, aklımıza gelen ilk soru şu: Bu diyetler sağlıklı mı ve gerçekten kilo verdiriyor mu? Bu diyetler kilo verdirmesine verdiriyor ancak uzman diyetisyenler olarak, sağlıklı zayıflamanın bu diyetlerle sağlanamayacağı ve moda diyetle zayıflamanın gerçek zayıflama olmadığı konusunda hemfikiriz.Çünkü moda diyetlerin ilk 3-7 günde kiloda hızlı değişiklik sağlamaları, vücuttan su atıldığı için oluyor.
Diyet yapanların en büyük şikayeti diyete karşı dirençli duramamaktır. Özellikle kısa süreli şok diyetlerle hızlıca verilen kilolar ilk anda mutluluk verir ancak belli bir zaman sonra duran kilo verme, insanı umutsuzluğa ve beraberinde aşırı yemek yemeye iter.
Obezite küresel boyutta bir halk sağlığı sorunu ve ekonomik bir problemdir Günümüzde aşırı kilo yani şişmanlık ve bunların oluşturduğu sağlık sorunları artık o kadar sıklaşmıştır ki küresel sağlıksızlığa en büyük katkıyı sağlayan kötü beslenme ve enfeksiyöz hastalıklar bile ikinci plana geçmiştir.Son yıllarda özellikle gelişmiş ülkelerde şişman insan sayısında hissedilir bir düzeyde artış saptanmaktadır.Avrupa’da özellikle İngiltere’de,dünyada da ABD de artış inanılmaz boyutlara ulaşmıştır. Dünyada son dönemde yapılan araştırmalar şişmanlık oranının ülkelere göre değişmekle birlikte % 10-30 arasında bildirmektedir.
Neden bu kadar artmaktadır şişmanlık ? Bu sorunun yanıtı aslında çok basittir. YALNIŞ YAPILAN DİYETLER!
Fazla kilolardan kısa zamanda kurtulma isteği,estetik kaygılar,ticari kaygılar ve medya faktörü tercih edilme nedenleri oluyor. Oysa ki tam tersine kısa zamanda kilo ile ilgili problemimizi aşmak isterken,kalıcı olumsuz sonuçlarla karşı karşıya kalmaktayız.Bu tarz diyetlere ulaşmanın kolay olması tercih nedenimiz olsada sonuçlarının kısa süreli olması Kısa zamanda zayıflatmayı vaat eden diyetler şişmanlamanıza yol açabilir.ciddi psikolojik sıkıntılar yaratmaktadır.
Kısa zamanda zayıflatmayı vaat eden diyetler şişmanlamanıza,organlarınıza zarar vermenize,ağzınızın kokmasına yol açabilir.
ŞOK DİYETLER
Kişiye özgü değillerdir, Kişinin gereksinimine göre düzenlenmemiş, kontrol altında yapılmayan ‘ÇOK DÜŞÜK KALORİLİ’ diyetlerdir.Yeterli ve dengeli beslenme alışkanlığı kazandırmazlar.Tek besine dayalı diyetler monotondur, can sıkıcıdır ve tiksinme duygusu oluşturur.Gerçek kilo kaybı yerine çoğunlukla su ve kas kaybına neden olurlar. Organizmayı kemikler ve kaslar ayakta tuttuğu için kasların güçlü olması özellikle kalp ve diğer iç organlar açısından önemlidir.
HOLLYWOOD DİYETİ ( KARBONHİDRAT DİYETİ)
Hollywood diyeti olarak da adlandırılabilecek bu beslenme şekline “Sugar Busters” adını verilir. Diyette karbonhidrat miktarının aşırı kısıtlanması (50 gr/gün'den daha az) ile kanda keton cisimciklerinin artmasına ve ketozise neden olan diyetlerdir. Normalde keton cisimcikleri kanda çok az miktarlarda bulunurken, yükselmeleri durumunda hastalık tablosu ortaya çıkar. En belirgin özelliği ağızda aseton kokusudur. Diyetteki CHO’ ın organizmadaki görevi;Enerji vermek,Ketojenezi önlemek,Proteine olan gereksinmeyi azaltmaktır.Ketozisi önlemek için günde en az 50g CHO alınmalıdır.Sağlıklı zayıflama diyetlerinde 80g’ ın altında ketonüri oluşmaktadırBesin öğeleri yönünden oldukça dengesizdir,Hızlı ağırlık kaybı nedeniyle özellikle vücut suyunda azalmaya neden olur; vücudun asit - baz dengesini bozarak beyne zarar verirler.Sıvı - elektrolit dengesinde bozukluğa neden olur, Hiperürisemi ve guta benzer belirtiler, ürik asit taşları oluşabilirHiperlipidemi gelişebilir, Kalsiyum atımını artırması nedeniyle osteoporoz riskini arttırır,Kardiyak aritmilere neden olabilir.Doku proteinlerinin korunamaması ve myokard atrofisi ile karşı karşıya kalınır.
PROTEİN DİYETİ
Diyetin en belirgin özelliği ve temel prensibi 5 gün boyunca yalnızca protein alınıyor olması ve diyette karbonhidrata kesinlikle yer verilmemesi. Ancak bu diyet 5 günden uzun süre yapılırsa metabolizmada ters etki yaratıyor ve vücut her şeyi depolamaya başladığı için kilo alınmaya başlıyor. Hızlı kilo vermeye fazlasıyla meraklıyız. Bir Dukan diyeti fırtınası esiyor ortada ki, son derece tehlikeli, kalbi ve böbrekleri mahveden ölüme kadar götürebiliyor.Günümüzde gazete ve dergilerde yer alan moda diyetler maalesef bilinçsizce uygulanmaya devam ediyor... Bu diyetleri uygulayan kişiler zihinsel, ruhsal ve bedensel sagliklarinı tehlikeye atıyorlar. Belirli bir besin ögesinin tüketilmesine dayalı Dukan Diyeti ise yıllardır çok yaygın uygulaniyor ve son zamanlarda da oldukça revaçta.
Bu hatalı popüler olarak nitelendirilen diyetlere baktığımızda verilen öneriler US Department of Agriculture (USDA), Department of Health and Human Services, National Institutes of Health, American Dietetic Association, American Heart Association, American Diabetes Association ve American Cancer Society tarafından bildirilen tavsiyelerle zıtlık göstermekte ve zararları konusunda ortak görüş bildirilmektedir.
Bu diyetlerin genelde kalorisi ve karbonhidratı çok düşük olduğundan vücut temel ihtiyacı için kendi deposundaki karbonhidratı kullanıyor. Depolanmış karbonhidratın her bir gramı vücutta 2-4 gram su bağladığından, depo kullanıldığında su açığa çıkıyor. Su vücuttan atıldığında da kilo düşüyor. Diyet kesildiğinde ve normal gıdalara dönüldüğünde ise bu su ve tabii ki kilolar da geri dönüyor.
Diyet esnasında belli besinlere ağırlık verildiğinden yasaklanan gıdalara karşı aşırı istek oluşuyor ve diyet sonrasında bu besinlere hücum edilince kilo alınıyor. Üstelik düşük karbonhidratlı diyetlerle yağ dışı dokuların, özellikle de kasların kaybı artıyor. Oysa bir diyette asıl olması gereken, yağ kaybetmek. Kısa zamanda zayıflatmayı vaat eden diyetler, insanları egzersizden de uzaklaştırdığı için zaman içinde kilo almayı destekliyor.
Yeme bozukluğuna yol açıyor
Moda diyetlerin yan etkileri baş ağrısı, konsantrasyon bozukluğu, sinirlilik, yorgunluk, bulantı, ishal, kabızlık, kalp ritminde bozukluk, tansiyon düşüklüğü, saç dökülmesi, bazal metabolizma hızında azalma şeklinde ortaya çıkıyor. Daha çok gençlerin uyguladığı bu diyetlerin sık ve bilinçsiz yapılması, kişiyi psikolojik yönden de etkiliyor. Çok sık yapılan çok düşük kalorili diyetler sonucu çeşitli yeme bozukluklarının ortaya çıkması da mümkün.
SAĞLIKLI ZAYIFLAMA, uzman desteği alınarak ve kişiye özel ,haftalık yapılan vücut analiz ölçümü değerlendirilmesine göre yazılan beslenme programlarını içermelidir. Yaş, cinsiyet,yaşam tarzı ve kişinin davranış şekli en önemli noktaları oluşturmaktadır.
Milliyet