Üniversite Hastanelerine yönelik 15 Aralık 2011 tarihinde düzenlenen HKS Eğitiminde katılımcılar tarafından yazılı olarak sorulan sorular değerlendirilmiş ve HKS ile ilgili sorulara cevap verilmiştir.
Üniversite Hastanelerine yönelik düzenlenen HKS Eğitiminde sorulan Sorular ve Cevaplar
Soru-1: Sevk zincirinin olmadığı ve aşırı yüksek talebin olduğu üniversite hastaneleri “00.02.01.04.01. Muayene zaman aralığı bir saatlik zaman aralığı şeklinde düzenlenmelidir” standardını nasıl karşılayacaklar?
Cevap-1: Bahsedilen standart maddesi ile kastedilen hasta kaydını yaptığı anda kendisine muayene zaman diliminin bildirilmesidir. Örneğin hasta sabah 08:00 da kaydını yaptırdığında kendisine 11:00-12:00 (Bu zaman dilimi 1 saati geçmemeli) arasında muayene olacaksınız şeklinde bilginin verilmesi gibi.
Soru-2: El Hijyeni için el dezenfektanı iki yatak arasına konulabilir mi?
Cevap-2: Evet konulabilir.(Bkz. HKS Bilgilendirme Tablosu)
Soru-3: Hematoloji, parazitoloji, nükleer tıp laboratuvarları için hangi standartlar esas alınacaktır?
Cevap-3: HKS’nin Kurumsal Hizmet Yönetimi boyutunda yer alan tüm bölümler hastanenin her biriminde sorgulanabilir. Dolayısı ile sağlık hizmeti verilen her bölümde Kurumsal Hizmet Yönetimi boyutunda yer alan ilgili standartları karşılamakla yükümlüdür.
Soru-4: Daha önce oluşturulan doküman kodlama sistemi HKS’ye göre değiştirilecek mi?
Cevap-5: Kurumların dokümanlarını 00.01.01.06.00 kodlu standartta yer alan gereklilikler doğrultusunda düzenlemeleri gerekmektedir. Doküman kodlama sisteminde HKS kodlarını kullanmak zorunlu değildir.
Soru-6: Daha önce alınan Kalite Belgeleri iptal edilecek mi?
Cevap-6: Daha önce alınan kalite belgelerinin iptal edilip edilmeyeceği üniversite hastanelerinin vereceği bir karardır.
Soru-7: HKS için hangi dokümanların hazırlanması gerekmektedir.
Cevap-7: HKS Kapsamında hazırlanması gereken dokümanlara ilişkin detaylı açıklamaya web sitemizdeki (http://www.performans.saglik.gov.tr/index.php?lang=tr&page=254) linkinden ulaşabilirsiniz.
Soru-8: HKS üniversite hastaneleri için zorunlu mudur?
Cevap-8: 6 Nisan 2011 tarih ve 27897 sayıyla Resmi Gazetede yayınlanan “Hasta Ve Çalışan Güvenliğinin Sağlanmasına Dair Yönetmelik” doğrultusunda Üniversite Hastaneleri de Hastane Hizmet Kalite Standartlarının H, Ç, G kodlarıyla tanımlanmış standartları uygulamak zorundadırlar.
Soru-9: HKS sistemi için çalışmalara başlarsak, diğer uluslararası akreditasyon kuruluşlarına ihtiyacımız kalır mı?
Cevap-9: Hizmet Kalite Standartlarının hazırlanma aşamasında; uluslar arası uygulamalar ve bilimsel literatür incelenmiş, ülke öncelikleri ve Bakanlık stratejileri gözden geçirilmiş ve ülkemize özgü uygulanabilir standart seti oluşturulmuştur. Dolayısıyla HKS’yi uygulayan kurumlarımızın başka bir kalite uygulaması için çaba göstermelerine gerek olmadığı, çünkü bu tür bir arayışa girmek kurumlarımız bir fayda sağlamayacağı gibi kurumların konsantrasyonlarının dağılmasına ayrıca zaman ve kaynak israfına neden olacağı düşünülmektedir.
Soru-10: HKS sisteminin uluslararası kuruluşlarca tanınırlığı olacak mı?
Cevap-10: Hizmet Kalite Standartlarının uluslararası tanınırlığı sağlamaya yönelik çalışmalarımız devam etmektedir.
Soru-11: Üniversite Hastaneleri tıbbi atıklarını kendileri bertaraf edemez mi?
Cevap-11: Tıbbi atıkların bertaraf edilmesine ilişkin düzenlemeler 22.07.2005 tarih 25883 Sayı ile Resmi Gazete yayınlanan “Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ile belirlenmiş olup bertaraf işlemi bu yönetmelik doğrultusunda Belediyelerin sorumluluğuna verilmiştir.
Soru-12: 5 endikasyon kuralı uygulanırsa hemşire veya doktor tek bir hasta başında ne kadar süre kalır? Bu yöntemin uygulanabilirliği konusunda daha kısa sürecek çözümler bulunamaz mı?
Cevap-12: El hijyeninin sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonların önlenmesi ve kontrolündeki önemi bilimsel bir gerçektir. Bugünkü bilimsel çalışmalar ışığında, alkol bazlı el antiseptiklerinin kullanımı, istenilen etkiyi daha hızlı elde etmeyi sağladığından en hızlı uygulamanın yapılmasını sağlamaktadır. Esas olan, DSÖ’nün de belirlediği çerçevede 5 Endikasyon Kuralına göre el hijyeni uygulamasının yapılmasıdır.
Soru-13: Memnuniyet anketleri konusunda standardizasyon, standart anket formları olsa daha güzel olmaz mıydı?
Cevap-13: Daire Başkanlığımızca hazırlanan ve HKS kapsamında uygulanması zorunlu olan standart memnuniyet anketlerine aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz
http://www.performans.saglik.gov.tr/index.php?lang=tr&page=316
Soru-14: Her indikatör için ayrı bir sorumlu belirlemek mi gerekiyor? Alt indikatör örneklerine nereden ulaşabiliriz?
Cevap-14: Her indikatör için sorumlu/sorumluların belirlenmesi gerekmektedir. Sorumlu belirlenirken, o indikatörle ilgili uygulamalar konusunda bilgi sahibi olan ve ilgili süreçte görevi bulunan kişilerin belirlenmesi uygundur. Ancak sorumlu/sorumlular birden fazla indikatör içinde sorumlu olabilir. Alt indikatörlere ve indikatör kartlarına ilişkin örneklere aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
http://www.performans.saglik.gov.tr/index.php?lang=tr&page=238
Soru-15: Cerrahi ve Anestezi Güvenlik Kontrol Listelerinin Sağlık Bakanlığınca yayınlanan formatta olması zorunlu mudur?
Cevap-15: Cerrahi Güvenlik Kontrol Listesine ilişkin uygulamalar HKS’nin 00.02.09.08.00.H kodlu standardı ile düzenlenmektedir. “Cerrahi Güvenlik Kontrol ListesiTR” Dünya Sağlık Örgütünce hazırlanan listenin ülkemize uygun hale getirilmesi ile oluşturulmuştur. “Hasta ve Çalışan Güvenliğinin Sağlanmasına Dair Yönetmelik” gereğince Sağlık Bakanlığınca oluşturulmuş olan “Cerrahi Güvenlik Kontrol ListesiTR” listesinin kullanımı zorunludur.
Soru-16: HKS değerlendirmelerini yürüten değerlendiriciler kimlerden oluşur?
Cevap-16: HKS Değerlendirmeleri, Bakanlığımız bünyesinde çalışan ve çok sayıda kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşlarında HKS değerlendirmesinde bulunan uzman Değerlendiricilerimiz tarafından gerçekleştirilmektedir. Ayrıca söz konusu değerlendiricilerimiz Bakanlığımız tarafından gerçekleştirilen eğitimlere katılmış ve her HKS Merkezi Değerlendirme süreci öncesi ve sonrası Başkanlığımız tarafından düzenlenen bilgilendirme toplantılarına katılmış kişilerden oluşmaktadır. Tüm değerlendirmeler, Başkanlığımız bünyesinde oluşturulan Merkezi Değerlendirme Komisyonu tarafından yönetilmekte olup Merkezi Değerlendirme Komisyonuna ilişkin bilgiye aşağıdaki linkten ulaşılabilmektedir.
http://www.performans.saglik.gov.tr/index.php?lang=tr&page=46&newsCat=1&newsID=667
Soru-17 Standart olarak geliştirilmiş HKS değerlendirme formları mevcut mudur?
Cevap-17: HKS Değerlendirmeleri aşağıdaki linkte bulunan HKS Excel dosyası üzerinden gerçekleştirilmektedir. Değerlendirme için oluşturulmuş başka bir doküman bulunmamaktadır.
http://www.performans.saglik.gov.tr/content/files/hizmet_kalite_standartlari_2011/hastane_hks/ha
stane_hizmet_kalite_standartlari.xls
Soru-18: Düşen hasta oranı ve Bası ülseri oranı minimum değeri ne olmalıdır?
Cevap-18: HKS’de indikatörlerin izlenmesi, sonuçların değerlendirilmesi, gerektiğinde iyileştirme çalışmalarının yapılması istenmektedir. Bu indikatörler için hedef değerler kurum tarafından ilgili bilimsel literatür incelenerek ve hastanedeki mevcut durum değerlendirilerek kurumca belirlenmelidir. Belirlenen hedefe ulaşıldığında hedef değer revize edilerek en ideal duruma ulaşılmaya çalışılmalıdır.
Soru-19: Doküman Kodlama sistemi hakkında benimsenmiş, kabul görmüş bir standart var mı?
Cevap-19: Bu konuda Daire Başkanlığımızca bir rehber hazırlama çalışması bulunmaktadır. Ancak kurumlarımız Hizmet Kalite Standartlarındaki ilgili standartta yer alan hususları asgari yerine getirmek koşulu ile uygun gördükleri uygulamayı kullanabilirler.
Soru-20: Üniversite hastaneleri Hasta ve Çalışan Güvenliği açısından hangi tarihler arasında değerlendirilecek?
Cevap-20: Üniversite hastaneleri “Hasta ve Çalışan Güvenliğinin Sağlanmasına Dair Yönetmelik” kapsamında Bakanlıkça Hastane Hizmet Kalite Standartlarından belirlenecek bölümlerden değerlendirmeye tabi tutulacak ve puanlama H,Ç,G kodlu standartlar üzerinden yapılacaktır. Yönetmelik gereği değerlendirmeler en geç 6 Nisan 2012 tarihine kadar Bakanlığın belirlediği tarihlerde yapılacaktır.
Soru-21: HKS uygulama süreci yöneticiler ve hekimler açısından ekstra maliyet ve külfet olarak görülüyor. Motivasyonu artırmak için düşünülen ödül/ceza/yaptırım hakkında bilgi alabilir miyiz?
Cevap-21: Kurumlarımızda Hizmet Kalite Standartlarının uygulanması ekstra bir maliyet getirmemekte aksine süreçlerin daha düzenli ve yerinde işlemesiyle verimli ve maliyet-etkin bir sistemin kurulmasını sağlamaktadır. Ayrıca Hasta ve Çalışan Güvenliği alanında kurumu iyi bir noktaya taşıyarak hem çalışanların hem hastaların memnuniyetine önemli katkılar ortaya koymaktadır.
Soru-22: Kalite Yönetim Direktörünün hastanede hiyerarşik olarak pozisyonu nedir. Başhekim Yardımcıları, Hastane Müdürü ve Müdür Yardımcılarının Astı mıdır? Üstü müdür?
Cevap-22: Hizmet Kalite Standartlarının uygulanabilirliğini ve etkinliğini artırmak için Kalite Yönetim Direktörlerinin pozisyonu güçlendirilmelidir. Bu bağlamda Direktörler Hastane yönetimi tarafında güçlü kılınmalı ve bunu sağlayacak şekilde bir organizasyon yapısı kurmalıdırlar. Ayrıca bu temel noktalar dikkate alınarak Direktörlerin nereye bağlı ve kime karşı sorumlu olduklarını Üniversite Hastane yönetimleri belirlemelidir.