Umutsuz bebeğe anne karnında müdahale

KISA süre öncesine kadar anne karnında kaybedilen ya da “Doğunca yaşamaz!” denilen bebeklere yaşam şansı doğacak. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Arda Lembet, “Yapılan işlemler, bebek ve anne için bazı riskler taşıdığı için, bebeğe zorunlu olmadıkça müdahale edilmemelidir, ancak bebeği riske atan ve doğduğunda yaşam şansını olumsuz etkileyecek durumlarda müdahale gerekir” diyor.

SAKATLIĞA ENGEL
Anne karnındaki bebeğin hastalığı, doğum sonrasında yeterli gelişim olmadığı için kalıcı sakatlık ve bebek ölümlerine yol açıyor. “Geçmişte bu sorunlarla karşılaştığımızda ya çaresiz kalıyor ya da ailenin rızasıyla gebeliği sonlandırıyorduk” diyen Doç. Dr. Lembet, bebeğin anne karnında tedavisiyle, sakatlık ve bebek ölümlerinin önüne geçilmesinin mümkün olabileceğini söylüyor. “Ülkemizde ‘fetal tedavi’ ile uğraşan merkez sayısı çok fazla olmasa da bu konuda yüksek nitelikli merkezlerimiz var” diyen Lembet, en önemli noktanın, fetal cerrahiye aday hasta grubunun çok iyi seçilmesi olduğunu belirtiyor. Bebekte geri dönüşümü olmayan hasarlar ortaya çıktıktan sonra uygulanacak müdahaleler ise bir yarar sağlamayıp anne açısından da önemli riskler içeriyor.

Hangi sorunlarda müdahale ediliyor?
Tanısal amaçlı kullanılan yöntemler arasında amniyosentez, koryon villus biyopsisi (bebeğin eşinden örnek alınması) ve fetal kan örneklemesi bulunuyor. Doç. Dr. Arda Lembet, yakın gelecekte, bebek henüz anne karnındayken, doğumsal kalp ve akciğer hastalıklarının tedavisiyle, omurilik ve sinir sistemindeki sorunlara müdahale edilebileceğini söylüyor. Günümüzde anne karnındaki bebeğe uygulanan müdahaleler arasında şunlar bulunuyor;

Bebek henüz anne karnındayken idrar yollarında (bebeğin) görülen tıkanıklıkların tedavisi.
Karın veya göğüs kafesinde sıvı toplanmasının önlenmesi.
Bebekte varlığı saptanan bir hastalığın tedavisinde yeri olan ilaçların ya da kan ürünlerinin bebek kordonu ya da bebeğin içinde bulunduğu sıvı aracılığıyla verilmesi.
Anne karnında şiddetli sıvı birikimine neden olan bazı hastalıklarda, ardışık sıvı alımı ile basıncın kaldırılması.
Tek yumurta ikizlerinde bebekler arasında görülen kan akım bozukluklarının giderilmesi

Bir kurtarma hikâyesi
Doç. Dr. Arda Lembet, anne karnında başarılı bir müdahale örneğini şöyle anlattı: “Hastamız R.A. tüp bebek yöntemiyle gebe kaldıktan sonra, 26. haftada gebelik kontrolü için kliniğimize geldi. Yapılan ultrasonografik incelemede, bebeğin karın boşluğunda ciddi sıvı toplandığı (asit) ortaya çıktı. Mevcut asit o kadar fazlaydı ki bebeğin ana damarları üzerine çok şiddetli baskı yapıyor ve kalp yetmezliğine yol açıyordu. Bebek yaşasa da gelecekte kendisini bekleyen ciddi akciğer, beyin ve bağırsak problemleriyle karşılaşacaktı. Bu aşamada son çare olarak ileri düzey ultrasonografi eşliğinde bebeğin karın boşluğundaki sıvı boşaltıldı ve anne karnında nefes alıp vermeye başladığı gözlendi. Şimdi 3 yaşında bir kız çocuğu ve son derece sağlıklı.”