Seray Yalçın - İstanbul
İngiltere'de yaşayan, 2 çocuk sahibi, Multiple Skleroz (MS) hastası 25 yaşındaki Holly Drewry, MS hastalarını umutlandıran bir tedavi yöntemiyle sağlığına kavuştu. Tekerlekli sandalyede yaşamını sürdüren Holly'ye kök hücre yöntemi uygulandı. Yüksek dozda kemoterapi ilaçları verilerek Holly'nin bağışıklık sistemi işlemez hale getirildi sonra kanından elde edilen kök hücrelerle yeni bir bağışıklık sistemi oluşturuldu.
Ve Holly, tedavi sonrasında tekerlekli sandalyeden kurtularak yürümeye başladı. BBC televizyonunda geçtiğimiz günlerde yayınlanan "Panorama" programına konuk olan Holly'nin MS hastalarını umutlandıran ve sağlığına kavuşmasını sağlayan kök hücre yöntemi, Türkiye'de 16 yılda 32 kez uygulandı. Bazı hastalarda sağlıklı sonuç alınamasa da kök hücre tedavisi ile yürüyen hastalar bile var. Onlardan biri de 32 yaşındaki Özlem Coşar.
Yeni bağışıklık sistemi
Holly'nin hikayesine benzer bir hikayesi olan Coşar, 15 yaşında henüz lise öğrencisiyken MS'le tanıştı, teşhis konuldu ancak 3 sene ilaç kullanamadı. Geçirdiği ataklar sıklaştı, MS vücudunda hasarlar oluşturdu, yardım almadan yürüyemez oldu.
Durumun kötüleşmesi üzerine Coşar'a İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mefkure Eraksoy, kök hücre uygulamasını önerdi. Tedaviyi kabul eden Coşar, 10 yıl önce, 22 yaşında kök hücre uygulaması ile tedavi oldu. Bağışıklık sistemi iki hafta içinde yenilendi. Tedavinin ardından, fizik terapi desteğiyle eskisi gibi yürümeye başladı.
Yaşadıklarını ve tedavi sürecini Milliyet'e anlatan Coşar, şunları söyledi:
"15 yaşında birdenbire yorulmaya, sıcakta duramamaya başladım. Teşhis konuldu, MS'tim. Sağlık Bakanlığı küçük yaştaki MS hastalarına ilaç vermiyordu. 3 yıl ilaç kullanamadım, ataklar geçiriyordum. 18 yaşıma geldiğimde B vitamini ve kortizon kullanmaya başladım. 3 sene ilaç kullanmadığım için MS ilerlemişti ve ilaçların etkisini göremedim. Bir süre sonra yürümem yavaşladı. Birisi koluma girmeden yürüyemiyordum. Koruyucu tedaviler ve ilaçlar düzelme yapmadı."
'Hemen yapalım' dedim
"Ne olacak bu hastalık diye düşünürken İstanbul Tıp Fakültesi'nden hocalar kök hücre tedavisinin uygulandığını, deneme aşamasında olduğunu söyledi. 'Kesin çözüm olamayabilir, deneme aşamasında işe yarayıp yaramayacağını bilmiyoruz' dediler. Hastalığı durdurur umuduyla 'Hemen yapalım' dedim. Kanımdaki kök hücre sayısını artırdılar. Ardından yoğun kemoterapi tedavisine başladılar. Bağışıklık sistemim sıfırlandı. 2 hafta içinde tahlillerimde görüldü ki yeni bir bağışıklık oluşmuştu. Tedaviden sonra hastalığım durdu. Hayata yeniden bağlandım. Tedaviden sonra fizik tedavi ve rehabilitasyonlarla ve azmimle yürümeye başladım. İlaçları bıraktım ve toparladım. Şimdi az dozda kortizon ilaçlar kullanıyorum. Eskisi gibi yürüyebiliyorum. Bu tedavi, MS'ten kurtulmak demek değil ama büyük ölçüde hastalığı durduruyor."
Halen İstanbul Aydın Üniversitesi Psikoloji Bölümü 2. sınıf öğrencisi olan Coşar, "MS hastaları psikolojik destek almıyor. Ben MS hastası olduğum için onları anlayacağımı düşündüm. Okulum bittiğinde, MS hastalarına yardımcı olan bir psikolog olmak istiyorum" diyor.
Coşar'ın, MS'lileri bilinçlendirmek için "msliler.org" adlı internet sitesi var. Sitede, MS konusunda uzman doktorlar ve MS'le ilgili röportajları yer alıyor.
SGK karşılıyor
Sağlık Bakanlığı'nın onayı kapsamında olan ve SGK tarafından karşılanan kök hücre yöntemi belli kriterlere bağlı. Sağlık Bakanlığı, kök hücre tedavisinin 1. 2. ve 3. basamak tedavi yöntemleri sonuç alınamayan MS hastalarında uygulanmasına izin veriyor. Hastalar tedavi için bireysel başvuru yapamıyor. Hastanın hekimi başvuruyor, hekimin gönderdiği hastanın raporları "Kemik İliği Bilimsel Danışma Kurulu"na gönderiliyor. Onay çıkarsa hasta tedavi ediliyor.
Tedavide ölüm riski yüzde 7-14 arasında
Türkiye'de yaklaşık 50 bin MS hastası var. Uzmanlar, kök hücre uygulamasının mevcut tedavilere yanıt alınamayacak vakalarda uygulandığını söylüyor. Acıbadem Hastanesi Nöroloji Bölümü'nden Prof. Dr. Ayşe Sağduyu Kocaman, "Hastalığı ağır seyreden vakalarda kök hücre bir umut olarak düşünülüyor. Zor bir tedavi yöntemi. Ölüm riski yüzde 7 ile 14 arasında. Diğer tedavileri uyguladığımız ama sonuç alamadığımız hastalara öneriyoruz" diye konuştu.