Türk öğrenci ölümcül mikropları temizleyen ‘ucuz ve pratik’ alet geliştirdi

ABD'de okuyan bir Türk doktora öğrencisi, AIDS’den daha tehlikeli ve yaygın olduğu iddia edilen ve hastanelerde üreyen ölümcül MRSA bakterisinin erken tespitini sağlayan cihaz üretti. San Diego şehrindeki California Üniversitesi’nde elektrik mühendisliği bölümünde doktora çalışmalarını sürdüren 30 yaşındaki İnanç Ortaç’ın ürettiği cihaz, hem pratik hem de ucuz. Ortaç’ın bu cihaz için geliştirdiği DevaCell isimli prototip, San Diego Girişimcilik Yarışması’nda ikincilik ödülünü kazandı. Genç mucit Ortaç’ın çalışmasına aynı üniversitede öğretim görevlisi olan Prof. Dr. Sadık Esener danışmanlık yaptı.

Kanser teşhisi için

Süper Mikrop diye de bilinen MRSA’dan arınmak için hastanelerin bugün kullandığı PCR cihazı, test başına 50-100 dolar arasında ek maliyet getiriyor. Ortaç, DevaCell’le bu maliyeti yüzde 90 oranında azaltacaklarını söyledi. Cihazın akıllı telefonlardan biraz daha büyük olduğunu ve elde taşınabildiğini söyleyen İnanç Ortaç, şunları söyledi: “Hassasiyet ve belirlilik açısından ise en iyi sonuçları sağlıyor. Her testte bir damla kan ile yaklaşık 10 dakikada sonuç alabiliyoruz. Potansiyel olarak enfeksiyonları yüzde 50 oranında azaltmanın ve birçok kişinin hayatını kurtarmanın yanında, hastanelere ve sağlık sistemine ciddi miktarlarda tasarruf sağlayacak. Aynı teknoloji başka tür enfeksiyonlara ve hattâ kanserin erken teşhisinde de kullanılabilecek.”

Bir cihaz daha geliştirildi

Dünya Sağlık Örgütü, hastane enfeksiyonlarını gelişmiş dünyanın en önemli sağlık sorunlarından biri olarak tanımlıyor. ABD’de her yıl ortalama bir milyon 700 bin kişi, yani her 10 hastadan biri, hastanelerden MRSA mikrobu türü enfeksiyonlar kapıyor. Amerikan Hastalık Kontrolü ve Önlenmesi Merkezi (CDC), bu enfeksiyonları kontrol altına almak için uygulanacak en iyi stratejiyi, hastaneye yatan tüm hastaların enfeksiyonlara karşı sürekli test edilmesi olarak belirledi. CDC, bu enfeksiyonların erkenden kontrol altına alınarak, mikroptan etkilenenenlerin sayısında yüzde 50 oranında azalma sağlanmasını öngörüyor. Geçtiğimiz ay da New York Üniversitesi’nde yüksek lisans yapan Avdar Şan, yine MRSA’nın teşhisi için bir cihaz geliştirmişti.