Ginseng yüzyıllardır diyabet, yaşlılığı durdurmak ve vücut direncini artırmak amacıyla kullanılıyor. Ginseng (ren shell) bitkisinin kökü, erkeğin vücuduna benzediği için erkeğin kökü anlamına gelir. Her yıl kökü; sadece bir yumru verdiğinden fiyatı oldukça pahalıdır. Bu yüzden de ticari satışta saflığı bozulmuş ve dozu seyreltilmiştir. Yapılan bir araştırmada 64 ürünün 38'inin (yüzde 60) değersiz ucuz otlarla harmanlanmış olduğu ortaya çıkmıştır. Standart ürünler 'Yüzde 5 ila 7 oranında ginsenoid içeriyor' diye etiketlenmektedir; bu da 5-6 yaşındaki bitkide biriken ginseng miktarına eşittir.
ÇİN'DE ERKEKLERE ÖNERİLİYOR
Çin tıbbında ginseng; 40 yaş üstü erkeklere özellikle önerilir. Almanya'da Asya ginsengi; canlandırma toniği olarak yorgunluk, konsantrasyon bozukluğuna karşı kullanılır ve iş kapasitesini artırır. Ayrıca nekahat dönemlerinde önerilmektedir. Yun TK. ve arkadaşlarının, 1995 yılında bin 810 hasta üzerinde gerçekleştirdikleri çalışmalarda ginsengin kanser riskini azalttığı saptanmıştır. Gene Int J Epidemiol'ün 1998'de yayımladığı, 40 yaş ve üzeri 4 bin 600 kişiyi kapsayan çalışmada da ginseng tüketenlerin tüketmeyenlere göre tüm kanser türlerine karşı taşıdıkları riskin azaldığı ortaya çıkmıştır.
DİYABETLE SAVAŞIP GENÇLEŞTİRİYOR!
Kanserden korunma, diyabet, yaşlılığı geriletme, iktidarsızlık, enerji toplama ve enfeksiyonlara karşı etkilidir.
Pıhtılaşmaya karşı ilaçların etkisini aleyhe çevirebilir.
Prostat dışı hormona duyarlı kanserlerde kullanılmamalıdır. Panax ginseng ekstreleri; en az yüzde 2 ila 7 arası ginsenoid içerecek şekilde uygulanmalıdır.
SİBİRY A GINSENG
KESİN ETKİLERİ HENÜZ BİLİNMİYOR
Sibirya ginsengi, geleneksel olarak yıllar boyunca kullanılmıştır. Aktif bileşenlerinin, çeşitli eleutherosidler ve polisakkaritleri içerdiği düşünülmektedir.
Bitkinin istenmeyen etkileri arasında uyuklama, taşikardi, sinirlilik ve olası hipoglisemi yer alır. Teorik ilaç etkileşimleri; kafein, insülin ve hipoglisemikleri içermektedir.
Sibirya ginsenginin, teknik olarak bir ginseng türü olmamakla birlikte, Asya ve Amerikan ginsengi ile karşılaştırılabilir etkilere sahip olduğu düşünülmektedir. Bitkinin kesin etki mekanizması henüz belirlenmemiştir. Kullanırken mutlaka doktora danışmak gerekir.
KULLANIMI: Kemoterapinin yan etkilerinden korunmaya, immün sistemin (bağışıklık) desteklenmesine yardımcı olur; güç verir ve dayanıklılık sağlar. Ancak taşikardi, baş ağrısı ve hipoglisemi yapabilir. Kafeinle kullanıldığında sinirliliğe ve uykusuzluğa yol açan bir etkiye sahip olabilir. Hipertansiyonlu hastaların kesinlikle ginseng kullanmamaları gerekir.
AMERİKAN GINSENG
GÜNDE 1 İLA 3 KEZ KULANILIYOR
Amerikan ginsenginin büyük bölümü ABD'nin kuzeybatı bölgesi ve Kanada'da yetiştirilir. Bitki, atletik performans, güç ve dayanıklılığı artırmada diyabet ile kanser tedavisinde kullanılır.
İçeriğindeki ginsenosidler veya panaksosidler olarak da bilinen saponin glikozitlerinin Amerikan ginsenginin etkilerinden sorumlu olduğu düşünülmekle birlikte, bu konuyu inceleyen laboratuvar ve klinik çalışmaları oldukça sınırlıdır.
İNSÜLİNİ DÜŞÜRÜR
Amerikan ginsengi insülin ve kan şekerini düşürür. Ancak damardaki kanın pıhtılaşmasını önlemek amacıyla kullanılan ilaçların etkilerini tersine çevirir.
Sınırlı sayıdaki veriler, Amerikan ginsenginin diyabetiklerde şeker kontrolünü iyileştirebileceğini gösterir. Etki mekanizması bütünüyle bilinmemekle birlikte, Amerikan ginsenginin etkilerinden ginsenosidlerin sorumlu olduğu düşünülmemektedir.
KULLANIMI: Kanserden korunmada ve kanser tedavisinde, diyabette, güçlülük ve dayanıklılık elde edilmesinde kullanılır. Ağızdan alınan ekstreleri, mevcut değildir. Kökün tozu; günde 1 ila 3 kez kullanılır.
Prof. Dr. ERKAN TOPUZ