Resul KURT
Kamuoyunda Torba Yasa olarak bilinen ve yasalaşması uzun bir süre alan 6552 sayılı İş Kanunu ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması İle Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun sayın Cumhurbaşkanımız tarafından imzalanmış ve 11.09.2014 tarihli ve 29116 Mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
6552 sayılı İş Kanunu ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması İle Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun ile iş hukukundan sosyal güvenliğe, iş sağlığı ve güvenliğinden vergi hukukuna çeşitli alanlarda önemli değişiklikler yapılmış bulunmaktadır. İşte torbayla gelen önemli değişiklikler:
1- 1 Nisan 2015 tarihinden geçerli olmak üzere; Ev hizmetlerinde çalışanlar 10 günden az ve 10 günden çok çalışanlar olarak 2'ye ayrılmıştır. 10 günden fazla ev hizmetlerinde çalışanlar tüm sigorta kollarına tabi tutularak zorunlu sigortalı sayılırken; 10 günden az çalışanlar sadece kısa vadeli sigorta kollarına tabi tutulmuştur. Ayrıca ev hizmetlerinde çalışanların SGK bildirimleri kolaylaştırılmıştır.
2- Maden işyerlerinin yeraltı işlerinde sürekli veya münavebeli olarak en az 20 yıldan beri çalışan sigortalılar için aranan emeklilik yaş şartı 55'den 50'ye düşürülmüştür.
3- Yer altı ve maden işlerinde çalışanların fiili hizmet süresi zammından yararlandırılacakları dönem içinde kalan; yıllık ücretli izin, sıhhi izin, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri ile eğitim, kurs, iş öncesi ve sonrası hazırlık süreleri de fiilen çalışma ve söz konusu işlerin risklerine maruz kalma şartı aranmaksızın fiili hizmet süresi zammının hesaplanmasında dikkate alınacaktır. Bir başka ifade ile değişiklik öncesi sadece yer altında geçen çalışmalar için fiili hizmet zammı elde edilebilirken değişiklik sonrası bu kişilerin tüm çalışma sürelerinin karşılığı olarak fiili hizmet zammı elde edebilecektir.
4- Doğum borçlanmasının kapsamı, 4/a, 4/b ve 4/c'li kadın sigortalıların üç doğumla sınırla olmak üzere her doğumdan sonraki iki yıla kadar süreleri borçlanılabilecekleri kadar genişletilmiştir.
5- Tüp bebek ödemelerinde 3 denemeye kadar SGK tarafından masraflar karşılanacaktır. Yardımcı üreme yöntemi tedavisinde katılım payı ilk denemede yüzde 30, ikinci denemede yüzde 25, üçüncü denemede yüzde 20 oranında uygulanacaktır.
6- Harp ve vazife malullerinin kendileri ve eşlerinden tüp bebek tedavisinde katkı payı alınmayacaktır.
7- Ortez ve protezler SGK tarafından belirlenen ürün listelerinden yine Kurum tarafından belirlenen usul ve esaslara göre karşılanacaktır.
8- SGK sağlık hizmet sunucuları tarafından düzenlenen faturaların denetimi konusunda hizmet satın alması yapabilecektir. Aynı zamanda SGK' nın hizmet satın alacağı ürünler ile ilgili yayınlayacağı listelerde yer alma karşılığında ürün satıcılarından hizmet bedeli alma yetkisi verilmiştir.
9- 5/g kapsamında yurtdışına götürülen işçilerin SGK primine esas kazanç üst sınırı 3 asgari ücret ile sınırlandırılmıştır.
10- Sigortalılar ile tüzel kişilerin kasıt, kusur, hata veya yanıltıcı beyanından kaynaklanmaması şartıyla, sigortalılarca ödenen prim ve prime ilişkin borcun noksan tahakkuk ettirildiğinin Kurumca sonradan tespit edilmesi halinde tespit edilen fark prime ilişkin borç aslına, tebliğ tarihinden itibaren gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanır.
11- Üst üste 6 ay çekilmeyen maaşların durdurulması meselesi 12 aya çıkarılmıştır.
12- 6552 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içerisinde gelir testine başvuranların; gelir testi sonuçları 1.1.2012 tarihinden geçerli olacaktır. Yapılan bu düzenleme ile gelir testi sonucu gelirleri asgari ücretin 1/3 ünden az olanların GSS prim borçları tamamıyla silinecektir.
13- Borç türü bazında anaparası 100 TL' nin altında olan SGK borçları tamamen silinecektir.
14- 28 Şubat sürecinde devlet memuriyetinden çıkarılanlara boşta geçen sürelerini borçlanma hakkı getirilmiştir. Bunların boşta geçen sürelerinin primlerini en son çalıştıkları ve görevde çalıştıkları Kurumları ödeyecektir.
15- Soma kazasında vefat eden madencilerin SGK' ya ait tüm borçları silinmiştir.
16- Soma kazasında ölen işçiler için ölüm aylığı bağlanması için kanunda aranan prim ödeme gün sayısı ve hizmet süresi şartı aranmaz. Bu kişilerin eksik günlerini Maliye Bakanlığı ödeyecektir.
17- Soma maden kazasında vefat eden madencilerin anne ve babasına gelir ve aylık bağlanmasında, 5510 sayılı Kanun'da aranan her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması şartları aranmayacaktır.
18- 30/04/2014 tarihi öncesine ait SGK prim ve diğer borçlarının gecikme zammı ve gecikme cezaları silinecek, borç asılları enflasyon oranında güncellenerek 2 ayda bir ödenmek şartıyla 18 taksite kadar ödenebilecektir.
19- 6356 sayılı Kanunun "41 inci maddenin birinci ve beşinci fıkraları ile 43 üncü maddenin ikinci ve dördüncü fıkralarında yer alan kurulu bulunduğu işkolunda en az yüzde üç üye şartı, Ekonomik ve Sosyal Konseye üye konfederasyonlara bağlı işçi sendikaları için Ocak 2013 istatistiğinin yayımı tarihinden 1/7/2016 tarihine kadar yüzde bir, 1/7/2018 tarihine kadar yüzde iki olarak uygulanır" hükmü kaldırılmıştır.