Toplumun yarısı uykusuz!
Yaşamın en azından 1/3’ü uykuda geçiyor. Uykusuzluk toplumun neredeyse yarısını etkileyen bir bozukluktur. Ülkemizde bir çok kişi, uykusuzluktan uyku apnesine kadar çeşitli uyku bozuklukları yaşıyor. BSK Lara Hastanesi Uyku Laboratuvarı sorumlu hekimi nöroloji uzmanı Dr. Melih VURAL, sağlığın bozulmasına, enerji kaybına ve yaşamı tehdit eden birçok hastalığa yol açan uyku bozukluklarına dikkat çekiyor.
Psikiyatrik hastalıklar, uyku apnesi gibi uykuda solunum bozukluğu ile giden tablolar, huzursuz bacaklar sendromu ve uykuda periyodik bacak hareketleri, uykuda konuşma – yürüme vb. gibi rahatsızlıklar, parkinson hastalığı – bunama (Alzheimer hastalığı) gibi nörolojik hastalıklar, kalp yetmezliği – mide barsak hastalıkları – akciğer hastalıkları gibi başka tıbbi durumlar, alkol ya da uyarıcı madde kullanımı gibi durumların tamamında uykusuzluk (insomnia) yada gündüz aşırı uyku hali görülebilir.
Sessiz Katil: Uyku Apnesi
Uykuda nefes durması (uyku apnesi) toplumda yüzde 4-5 oranında gözlenir. Sessiz katil olarak da isimlendirilen uyku apnesinin yüksek tansiyon, infarktüs, kalp ritm bozuklukları, felç, depresyon gibi ciddi rahatsızlıklarla ilişkili olduğu saptanmıştır.Uyku apnesi nedeniyle ortaya çıkan gündüz yorgunluk ve uykululuğun trafik kazalarını artırdığı da bilinen bir gerçektir. Ayrıca Çernobil, uzay mekiği Challenger kazası, Three Miles adası nükleer kazası gibi geniş toplulukları etkileyen olaylarda da uyku apnesinin ve uykusuzluğun rolü anlaşılmıştır.
Uykusuzluk tedavisi
Uzun süreli uykusuzlukları düzeltmek oldukça zordur ve uzun süreli tedaviler gerektirir. Öncelikle uykusuzluğa neden olan tüm faktörlerin ortaya çıkarılması gerekir. Bunun için biyokimyasal testler, uyku alışkanlıklarının saptanması, uyku hijyen eksikliğinin var olup olmadığının araştırılması, diğer uyku ile ilişkili hastalıkların dışlanması için uyku laboratuvarı tetkiki, psikolojik testler, psikiyatrik muayene, yatak odasının fiziksel koşulları gibi pekçok konunun irdelenmesi gerekir. Yapılan araştırmaların sonucunda elde edilen veriler değerlendirilir ve hatalı ya da eksik olduğu düşünülen sorunlar teker teker düzeltilmeye çalışılır. Genellikle iyi bir tanı ve tedavi ile hastalar bu şikayetlerinden kurtulurlar.
UYKUNUZU TEST EDİN!
İyi bir uyku için temelde bir uyku bozukluğunun var olup olmadığı bilinmelidir. Birkaç soruya “evet” yanıtı veriyorsanız,bir uyku bozukluğunuz olabilir.
- Şiddetli horlamam olduğunu söylüyorlar.
- Tüm gece uyusam da gündüz yorgun ve uykulu oluyorum.
- Gece tuvalete gitme ihtiyacı duyuyorum.
- Gece özellikle boyun, baş yada göğsümde terleme oluyor.
- Sabah yorgun ve başağrısı ile uyanıyorum.
- Yüksek tansiyonum var.
- Uykuda nefesimi tuttuğum söyleniyor.
- Gece nefes alamama hissi ile uyanıyorum.
- Haftanın en az 2-3 günü uykuya dalmakta güçlük çekiyorum.
- Gece uyuyamayacağım düşüncesi akşam saatlerinde beni endişelendiriyor.
- Genellikle akşam saatlerinde ve yatmak için uzandığımda, bacaklarımda isimlendiremediğim bir huzursuzluk hissediyorum.
- Yatakta sürekli bacaklarımı hareket ettiriyorum.
- Geceleri bacaklarıma kramp giriyor.
- Okurken, tv seyrederken, toplantılarda uyuklayabiliyorum.
- Gün içersinde bazen dayanılmaz uyku atakları yaşıyorum.
- Çok sık ve canlı rüyalar görüyorum.
- Geceleri bağırarak ve korku ile uykudan uyandığım söyleniyor.
- Gece yarısı uyanıyorum ve bir daha uyuyamıyorum.
- Uykululuk nedeniyle iş veya okulda yeterince konsantre olamıyorum.
- Uykuluk nedeniyle uzun süre araba kullanamıyorum.