TEB Cetelem Genel Müdürü Gamze Halide Berberoğlu: "Salgın döneminde otomobilleri daha fazla kullanmaya başladık ama araştırmaya göre onlara eskisi kadar tutkulu olmadığımız ortaya çıkıyor. Sonuçlar, hayatımızın asıl vazgeçilmezinin akıllı telefonlar olduğunu gösteriyor"
TEB Cetelem raporuna göre, Türkiye, Kovid-19 döneminde günlük seyahat ve işe gitmek için otomobil kullanımını en fazla artıran ülke olarak öne çıkarken, Güney Afrika, İngiltere, Brezilya, İtalya ve ABD’nin otomobil kullanımını en fazla azaltan ülkeler olduğu belirlendi.
Aralarında Türkiye’nin de yer aldığı 15 ülkede, yaşları 18 ila 65 yaş arasında değişen 10 bin kişiyle gerçekleştirilen araştırma, tüketicilerin otomobile olan tutkusunu, geleceğin trendlerine ilgisini, alternatif yakıtlı araçlara olan merakını, çevre duyarlılığını ve Kovid-19 salgınında değişen alışkanlıklarını inceliyor.
Rapor, salgının bütün ülkelerde önemli ölçüde satın alma eğilimlerini etkilediğini gözler önüne seriyor. Salgın döneminde Türkiye’de otomobil kullanımının artması dikkati çekerken, günlük seyahatler ile iş için bireysel mobiliteye önem verildiği görülüyor.
Ankete katılanların salgında otomobilin en güvende ve rahat hissedilen yer olduğunu vurgulaması dikkati çekiyor. Araştırmaya katılan 10 kişiden 6’sı araçsız yaşayamadığını ifade ederken, akıllı cep telefonuna olan bağlılığın otomobilleri sollaması öne çıkıyor. Raporda ayrıca, iki tüketiciden birinin bir sonraki otomobil tercihinin elektrikli veya hibrit olacağı yer alıyor.
Açıklamada görüşlerine yer verilen TEB Cetelem Genel Müdürü Gamze Halide Berberoğlu, Cetelem Gözlemevi 2021 raporunun otomotiv sektöründe yaşanan değişimleri, dinamikleri, çevre duyarlılığını ve gelecek beklentilerini ortaya koyarak önemli tespitlerde bulunduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Otomotiv dünyası her geçen yıl evrimleşmeye devam ediyor. Bu evrimleşmenin temelinde çevresel faktörlerle birlikte tüketici alışkanlıkları ve tercihleri yatıyor. Cetelem Gözlemevi 2021 araştırmasında otomotiv endüstrisinin tarihinin en büyük değişimlerden birini yaşadığına tanıklık ediyoruz. Cetelem Gözlemevi’nin son raporuna göre, her iki katılımcıdan birinin otomobil satın alma niyetinin salgından etkilendiğini gözlemliyoruz. Bu da sağlık krizinin etkilerini açık şekilde gözler önüne seriyor. Aynı zamanda tüketicilerin elektrikli otomobil, akıllı teknolojiler ve farklı mobilite çözümlerine nasıl baktığını, gelecekte mobilitenin hayatında nasıl bir yere sahip olmasını istediğini kapsamlı bir şekilde ortaya koyuyor.”
- Akıllı telefonlara olan tutku otomobilleri solladı
Gamze Halide Berberoğlu, araştırmaya göre, salgın döneminde otomobillerin daha fazla kullanılmaya başlandığını ancak araçlara eskisi kadar tutkulu olunmadığını, sonuçların hayatın asıl vazgeçilmezinin akıllı telefonlar olduğunu gösterdiğini bildirdi.
Ankete katılanların sadece 4'te birinin araçlardan ve sürüşten gerçekten hoşlandığını ifade ettiğini aktaran Berberoğlu, "Otomotiv dünyası elektrikli araçları tek çözüm olarak görürken, tüketiciler 5-10 yıl içerisinde otomobillerin daha ekonomik ve daha sürdürülebilir, ultra yüksek teknolojiye sahip olmaları gerektiğini düşünüyor.” ifadelerini kullandı.
- TOGG da araştırmanın önemli bir parçası oldu
Berberoğlu, Cetelem Gözlemevi’nin hazırladığı araştırmada TOGG’un da örnek olarak gösterildiğine işaret ederek, “İlk Türk yapımı elektrikli otomobili üretmek üzere kurulan konsorsiyum, önümüzdeki dönemde daha fazla konuşulacak ve aynı zamanda Türkiye’deki elektrikli otomobillerin de kaderini belirleyecektir. TOGG’un getirdiği ivmeyle birlikte 2022 yılından itibaren Türkiye otomotiv gündeminin en büyük konusu elektrikli otomobiller olacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.
- Salgın otomobil satın alma eğilimlerini etkiliyor
Rapora göre, salgın, tüm dünyada alışkanlıkları değiştirdi. İş yapış şekillerinden sosyal hayata, eğitimden ulaşıma kadar her alanda radikal değişimler yaşanıyor. Ekonomik daralmalar da tüketicilerin satın alma eğilimlerini etkiliyor.
Çin, ABD, İngiltere ve Türkiye’de iki katılımcıdan biri otomobil satın alma niyetinin salgından etkilendiğini belirtiyor. Almanya ve Fransa gibi Avrupa’nın önemli ekonomilerinde 3 katılımcıdan biri etkilendiğini kaydederken, Portekiz ile Belçika’da 5 katılımcıdan biri krizi hissediyor. Türkiye ve ABD’de katılımcılar Kovid-19’dan etkilenerek satın alma niyetlerinin yüzde 35 arttığını belirtiyor.
Salgında kapanmalar, toplu taşıma hizmetlerinin kısıtlanması, uzaktan çalışma ve eğitim, günlük hayatta radikal değişimlere neden oluyor. Cetelem Gözlemevi 2021’in araştırması, salgında değişen alışkanlıkların otomobil kullanımına yansıdığını gösteriyor. Otomobilini bu dönemde daha az kullanan bireylerin en az kıstıkları alanın günlük seyahatler olduğu görülüyor. Katılımcıların yüzde 37’sinin gündelik işleri, yüzde 46’sının özel yolculukları, yüzde 55’inin de hafta sonu ve tatilleri azalttığı belirleniyor.
Araçlarını daha fazla kullandıklarını söyleyenlerin bunu günlük ihtiyaçlarını karşılamak için yaptıkları araştırmaya yansıyor. Türkiye’nin Kovid-19 döneminde günlük seyahat ve işe gitmek için otomobil kullanımını en fazla artıran ülke olduğu öne çıkıyor. Katılımcıların yüzde 60’ı otomobili daha fazla tercih ettiğini belirtiyor. Türkiye’nin yüzde 22 ile dünya ve yüzde 19 ile Avrupa ortalamalarının çok üzerinde yer alması dikkati çekiyor. Aynı şekilde Türkiye, alışveriş, spor faaliyeti, yemek gibi kişisel seyahatlerde yüzde 46’lık oranla otomobil kullanımını artıran ülkelerin başında geliyor.
Türkiye’den sonra otomobil kullanımını en fazla artıran ülkenin Çin olduğu gözlemleniyor. Araştırmaya göre, Güney Afrika, İngiltere, Brezilya, İtalya ve ABD’nin otomobil kullanımını en çok azaltan ülkeler olduğu kaydediliyor.
- Otomobil, salgında en rahat hissedilen yer
Cetelem Gözlemevi 2021 araştırmasına göre, salgınla birlikte en fazla Çin ve Türkiye’deki katılımcılar otomobilin kendilerini dış dünyadan koruduğunu belirtiyor. Çin’de 100 katılımcıdan 64’ünün, Türkiye’de 61’inin bu fikirde olduğu görülüyor. Türkiye’de katılımcıların yüzde 64’ü otomobilin önemli seyahat özgürlüğünü sağladığını beyan ediyor. Çin yüzde 61, Brezilya yüzde 56, Almanya ile Güney Afrika yüzde 51 ile Türkiye’yi izliyor.
Türkiye’deki katılımcıların yüzde 61’i otomobili en fazla rahatladığı yer olarak görüyor. Çin (yüzde 53), Güney Afrika (yüzde 44), ABD (yüzde 38), İtalya ile Almanya (yüzde 34), otomobili Kovid-19 döneminde rahatladığı yer olarak gördüğünü ifade ediyor.
- Türkiye otomobile en tutkulu ülkelerin başında geliyor
Cetelem Gözlemevi’nin 2017 tarihli “Otomobilimi seviyorum” araştırmasında, 10 kişiden 9’u otomobilleri olumlu veya çok olumlu gördüğünü belirtmişti. Geçen 4 yıllık sürede bakış açısının değiştiği görülüyor. Cetelem Gözlemevi 2021 araştırmasına göre, dünyada yüzde 52’lik, Avrupa’da yüzde 48’lik kesim otomobillere meraklı olduğunu söylese de bunun tutkudan ziyade mantığa dayalı olduğu gözlemleniyor.
Ankete katılanların sadece dörtte biri araçlardan ve sürüşten gerçekten hoşlandığını ifade ediyor. Brezilya (yüzde 48), Türkiye (yüzde 43) ve Güney Afrika’nın (yüzde 40) otomobile en tutkulu ülkeler olduğu görülüyor. Otomotivin ana vatanı ABD’de (yüzde 36) merakın azalmadığı hissediliyor. Yüksek gelire sahip hanehalklarının (yüzde 32) daha düşük gelirlilere (yüzde19) oranla otomobil sevdalısı olmaya iki kat daha yatkın oldukları öne çıkıyor.
Otomobiller artık eskisi gibi rüyaları süslemiyor olsa da tüketicilerin bağlılığı nispeten devam ediyor. Cetelem Gözlemevi 2021 araştırması ile 4 yıl önceki rapor karşılaştırıldığında bağlılığın aynı seviyede kaldığı görülüyor. 2017’de katılımcıların otomobillere atfettiği ortalama bağlılık puanı 6,7 iken, 2021’de 6,6 puan olarak gerçekleşiyor. Ancak araştırmadan otomobillerin geçmişte olduğu gibi tüketicilerin favorisi olmadığı anlaşılıyor. İnsanların ellerinden bırakamadığı cep telefonları artık otomobilleri geçiyor.
Akıllı cep telefonlarına bağlılık, dünya çapında 7,4, Avrupa’da 7,2 puana sahip bulunuyor. Otomobil, çok az farkla 6,5 puanda kalan dizüstü bilgisayarları geçebiliyor. Ev, Güney Afrika ve ABD dışında tüketicilerin gözdesi konumunda bulunuyor. Araştırmaya göre ev, dünyada 8,1 puan, Avrupa’da 8,2 puan ortalama ile insanların en bağlı olduğu obje olarak yer alıyor. Türkiye incelendiğinde dünya geneliyle benzer rakamlar gözlemleniyor, ev 8,1 puanla ilk sırada yer alırken, cep telefonu 7,8 puan, dizüstü bilgisayar 6,7 puan ve otomobil 6,6 puan ile onu takip ediyor.
Cetelem Gözlemevi 2021 araştırmasına göre, dünyada 10 kişiden 6’sı otomobilsiz yaşayamayacağını belirtiyor.
Cetelem Gözlemevi 2021 anketinde, büyük ekonomilerde otomobil kullanımının düştüğü, Türkiye, Çin, Güney Afrika gibi gelişen ülkelerde arttığı gözlemleniyor. Türkiye’den araştırmaya katılanların yüzde 65’i son birkaç yılda otomobil kullanımını artırdığını belirtiyor. Çin, yüzde 66’lık oranla ilk sırada yer alıyor.
Salgında tüm dünyada başta elektrikli otomobiller olmak üzere alternatif yakıtlı araçlara olan talepte büyük artış yaşanıyor. Anket katılımcılarının neredeyse yarısı bir sonraki otomobilinin hibrit veya elektrikli olacağını belirtiyor. İspanya hibrit araçlar konusunda en hevesli ülke olurken, Türkiye’deki katılımcıların yüzde 15’i bir sonraki aracının hibrit olacağını belirtiyor. Türkiye yüzde 24’lük oranla Çin ve İngiltere’den sonra elektrikliye sıcak bakan ülke olarak dikkati çekiyor.
Araştırmada, Türkiye otomobil konusunda en milliyetçi ülke olarak öne çıkıyor. 100 katılımcıdan 88’i Türkiye’de üretilen otomobili satın almak istediğini ifade ediyor.
5-10 yıl içinde otomobillerin daha teknolojik olacağını belirtenlerin oranı yüzde 48 ile ilk sırada bulunuyor. “Daha ekonomik” yüzde 45, “otonom” ve “daha sürdürülebilir” yüzde 29, “paylaşımlı” yüzde 16, “minimalist” yüzde 13’lük oranla “teknoloji”yi takip ediyor. Türkiye’de dünya ortalamalarıyla benzer sonuçlar çıkıyor. “Daha teknolojik” araç tercih edenlerin oranı yüzde 48, “daha ekonomik” yüzde 42, “otonom” yüzde 37 ve “sürdürülebilir” yüzde 36’lık oranla sıralanıyor.
Cetelem Gözlemevi 2021’in anketine katılanlar, endüstrinin çevre bakımından gereken sorumluluğu üstlenmediğini düşünüyor. Tüm dünyada katılımcıların (yüzde 72) büyük çoğunluğu otomotive çevre bakımından yöneltilen eleştirilerin haklı olduğunu belirtiyor. Brezilya ve Portekiz halkının yüzde 83’ü sektörün çevreye gereken saygıyı göstermediğini söylüyor.
Türkiye’nin çevreye dünya ile Avrupa (yüzde 69) ortalamasından daha fazla önem verdiği öne çıkıyor. 10 kişiden 8’i otomotiv sektörünün çevreye yeterince önem vermediğini ifade ediyor.
- Salgında "Doğayı kirletenler cezalandırılmalı" diyenler artıyor
Salgın döneminde çevre bilinci ve duyarlılık artıyor. Elektrikli araçların dünyada son bir yılda daha hızlı yaygınlaşması, bu trendi gözler önüne seriyor. Cetelem Gözlemevi 2021 araştırmasına katılanlar, Kovid-19 gibi ciddi bir salgın yaşanırken, çevreci olmayan araçların cezalandırılması fikrine sıcak baktığını beyan ediyor.
Önlem olarak karbon emisyonunu sınırlandırmak ilk sırada geliyor. Bu düzenlemeyi en çok destekleyen ülkelerin hava kirliliğinden en çok etkilenen ülke olan Çin (yüzde 88) ve metropollerde trafik sorunu yaşayan Türkiye’nin (yüzde 87) olması öne çıkıyor.
Araçların motor gücüne sınırlama getirilmesi ile para cezaları diğer tedbirler olarak sıralanıyor. Çin (yüzde 79) ile Türkiye (yüzde 68) para cezası uygulamasını en fazla isteyen ülkeler olarak dikkati çekiyor.