Zeytinyağının sağlık açısından yararlarını biliyoruz. Peki ya zeytin yaprağının? Bilimsel araştırmalara göre zeytin yaprağı tansiyon ve kolesterolü düşürüyor, kanı sulandırıyor.
Sizlere ara sıra bazı kapsamlı epidemiyolojik saha çalışmalarının sonuçlarından bahsederim. Geriye dönük sorgulama (retrospektif) ya da ileriye dönük izleme (prospektif) şeklinde uygulanan bu çalışmaların sonuçları, akılcı kurgulanamadığında bazen oldukça tartışmalı olabilmekte. Bu olumsuz duruma örnek olarak iki sene önce “Vitaminler tamamen etkisiz” şeklinde gündemi işgal eden saçma sonuçları gösterebiliriz. Ancak bazı durumlarda ise son derece kıymetli bulgular sağlanabiliyor. Örneğin, Uzakdoğulu toplumlarda yapılan bu tip çalışmalar sonucu yeşil çay tüketiminin çeşitli tip kanserler başta olmak üzere birçok dejeneratif ve kronik hastalığın önlenmesinde yararlı olabildiği tespit edildi. Bu ön bulgular daha sonra deneysel olarak da doğrulanınca yeşil çay tüketiminin önemi ortaya konuldu. Bir başka etkileyici örnek ise soya izoflavonlarıdır. Uzakdoğulu kadınlarda menopoz dönemi şikayetlerinin daha hafif seyretmesi gözleminden hareketle bu ülkelerde çok kullanılan soya ürünlerinin etkisi dikkat çekti. Günümüzde soya izoflavonları menopoz dönemi şikayetlerinin hafifletilmesinde yararlanılıyor.
AKDENİZ TİPİ BESLENMENİN SIRRI
Epidemiyolojik çalışmalar Akdeniz ülkelerinde yaşayan insanlarında koroner kalp hastalıklarının ve bazı kanser tiplerinin daha düşük oranda görüldüğünü ortaya koyuyor. Bu bulgudan hareketle uzmanlar günümüzde uzun ve sağlıklı yaşamak için Akdeniz diyeti tipi beslenmenin önemli olabileceğini bildiriliyor. Akdeniz diyetinde yer alan meyve, sebze, tahıl gibi besinlerin yanı sıra makul miktarlarda tüketilen şarabın içindeki antioksidan etkili fenolik bileşikler ve vitaminlerin önemi çeşitli bilimsel çalışmalarla da doğrulandı. Akdeniz ülkelerinde güneş ve ılıman hava koşullarına bağlı olarak yaygın olarak yetişen zeytin, Akdeniz mutfağının da vazgeçilmezi. Dünyadaki zeytin ağaçlarının tamamına yakın bir kısmının (yüzde 98) Akdeniz ülkelerinde yetiştiği bildiriliyor.
Özellikle son 10-15 yılda yapılan bilimsel çalışmalar zeytinyağının sağlığımız bakımından ne kadar önemli olduğunu ortaya koyuyor. Ancak zeytin yaprağı için aynısını söylemek pek mümkün değil. İçerisindeki oleuropein (sekoiridoid) ve bozunma ürünü hidroksitirozol kuvvetli antioksidan özellikte, yapılan çalışmalar bilhassa kalp-damar hastalıkları üzerinde etkinliğini gösteriyor. Tansiyon düşürücü, kolesterol düşürücü, kan sulandırıcı etkinliği bilimsel olarak kanıtlanmış. Bu konuda yayınlanan çok yeni bir klinik çalışmanın sonuçlarından bahsetmek istiyorum.
ALTIN MADENİNİN ÜZERİNDEYİZ
Bilimsel ölçütte (çift körlü, randomize, paralel) bir klinik çalışmada özel şekilde hazırlanan bir zeytin özütünün birinci kademe yüksek tansiyon hastalarında etkinliği, bir ilaç olan kaptopril ile karşılaştırılmış. 232 yüksek tansiyon hastası gönüllüden 116’sına zeytin özütü ve geri kalan 116’sına ise kaptopril iki ay süresince uygulanmış. Süre sonunda hem sistolik ve hem de diastolik kan basıncının ilaç verilen grup kadar etkili bir şekilde düşürülebildiği gözlenmiş. Aynı şekilde LDL kolesterolde yüzde 20 civarında bir azalma sağlanmış. Aslında, bir Akdeniz ülkesi olarak, hani derler ya “Altın madeni üzerinde oturuyoruz” ama farkında değiliz!
Prof. Dr. Erdem YEŞİLADA
Manşetler
DUYURU-4