BSK Aydın Anka Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Dr. Bilsay Akalın, kalın barsak kanserleri ile ilgili bilgi veriyor. Kalın barsak sindirim sisteminin son kısmını oluşturmaktadır, kalın barsakta oluşan kanserler genel olarak kolorektal kanserler olarak da isimlendirilmektedir. Kalın barsağın son kısmı olan rektumda oluşursa rektum kanseri, daha önceki kısımlarında oluşursa kolon kanseri olarak isimlendirilir. Kalın barsak kanserleri erkeklerde akciğer ve prostat kanserlerinden sonra, kadınlarda ise meme ve akciğer kanserinden sonra en sık görülen kanserlerdir. Genellikle 50 yaşından sonra görülür ama daha erken yaşlarda da görülebilir. Nedeni kesin olarak bilinmemektedir.
Belirtileri neler?
Kanserin kalın barsakta yerleştiği yere göre belirtiler farklı olabilir. Aşağıdaki belirtiler mevcut ise, özellikle ailenizde de kolorektal kanser hikayesi mevcut ise ve 40 yaş üzerindeyseniz mutlaka doktora başvurunuz. Belirtiler şöyle sıralanabilir:
Barsak dışkılama alışkanlığınızda değişiklik, sürekli kabızlık veya ishal/kabızlık şeklinde değişiklikler,
Dışkılama ihtiyacı olması ama rahatlayamama,
Dışkıda kan görülmesi,
Kramp şeklinde veya sürekli karın ağrısı,
İştah azalması,
Zayıflama.
Risk faktörleri nelerdir?
Yaş: Hastaların %90’ı 50 yaşın üzerindedir.
Diyet: Sebze, meyve, tahıl ürünlerinin az yenilip buna karşılık kırmızı et, hayvansal yağ ve kızartmaların fazla yenilmesi,
Yaşam tarzı: Fiziksel aktivitenin az olması, şişmanlık, sigara kullanımı.
Barsak polipleri: Barsakta oluşan poliplerin bazıları kanserleşebilir,
Kronik barsak hastalıkları: Ülseratif kolon ve Crohn hastalığı olanlarda kanser gelişebilir,
Barsak kanseri veya adenomatöz polip aile hikayesi olması: Bir ailede birden fazla kişide kolorektal kanser görülmesi şansızlığa bağlı olabilir. Ancak, ailenin her jenerasyonunda ve birden fazla kişide görülmesi hastalığın ailesel olabileceği düşündürür.
Erken teşhis için ne yapılmalı?
• Sağlıklı 50 yaş ve üzeri erkek ve kadın;
• Her yıl dışkıda gizli kan testi ve 5 yılda bir rektosigmoidoskopi
veya
• 10 yılda bir kolonoskopi
veya
• 5-10 yılda bir baryumlu kolon filmi çektirmelidir
• Bu testler yapıldığı zaman parmakla rektal muayane de yapılmalıdır.
Yüksek risk faktörlerini taşıyan kişilerin ise bu testleri daha erken yaşlarda ve daha sıklıkla yaptırmaları gerekir.
Hastalığın nasıl tanısı konuluyor?
Hastalığın tanısı;
Doktor tarafından Fizik muayene (Parmakla rektum muayenesi ile birlikte),
Dışkıda kan ve gizli kan testi,
Rektoskopi veya Kolonoskopi,
Baryumlu kolon filmi,
Karın Ultrasonografisi/Bilgisayarlı tomografi/MR,
Kanda CEA,
PET,
Biopsi ve patolojik inceleme ile konuluyor.
Manşetler
DUYURU-4